Boczniak ostrygowaty
| kategoria: grzyb wielkość: wielkoowocnikowy typ ogólny: gatunek nadrzewny | klasa: pieczarniaki rząd: pieczarkowce rodzina: boczniakowate |
| nazwa polska: Boczniak ostrygowaty inne nazwy polskie: Bedłka ostrygowata, Bocznotrzonowiec ostrygokształtny, Przyuszek ostrygowaty nazwy potoczne: Ø nazwa łacińska: Pleurotus ostreatus synonimy łacińskie: Agaricus ostreatus (1774), Agaricus revolutus (1867), Agaricus salignus (1801), Crepidopus ostreatus (1821), Dendrosarcus ostreatus (1898), Dendrosarcus revolutus (1898), Pleurotus revolutus (1876), Pleurotus salignus (1871) nazwa angielska: Oyster Mushroom |
| określenie nazwy polskiej: Henryk Orłoś, 1951 r. pierwsza klasyfikacja: Nikolaus Joseph von Jacquin, 1774 r. aktualna klasyfikacja: Paul Kummer, 1871 r. |
| powszechność w kraju: pospolity trend liczebności w kraju: Ø ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø sugestia dotycząca ochrony: Ø historia ochrony: Ø |
| zasięg na świecie: Ø |
| sezon: grzyb jesienny, zimowy, wiosenny okres występowania: październik – marzec |
| zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: jadalny dobrej jakości smak ogólny: Ø zapach ogólny: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: łatwe cechy wyróżniające: Ø |
| opis |
| typ owocnika: |
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty |
| część główna owocnika: |
| część główna owocnika – kształt: kapelusz od łukowatego z długo podwiniętym brzegiem (młode owocniki) do muszlowatego, wachlarzowatego lub lejkowatego (starsze owocniki) część główna owocnika – kolor: zróżnicowany, od białego do ciemnoszarego, brązowego, stalowego, stalowoniebieskiego, fioletowego |
| wymiary owocnika: |
| owocnik – średnica: 5 – 25 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm |
| brzeg części głównej owocnika: |
| brzeg – kształt: Ø brzeg – kolor: Ø brzeg – szerokość: Ø |
| powierzchnia części głównej: |
| powierzchnia – kształt: gładka, naga, tylko przy trzonie pokryta białą pilśnią powierzchnia – wzór: Ø integralność skórki z miąższem: Ø powierzchnia – tendencja do pękania: Ø |
| hymenofor: |
| hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – ulokowanie: Ø hymenofor – kształt: blaszki gęste hymenofor – nasada: blaszki zbiegające na trzon hymenofor – kolor: od białego (młode owocniki) do siwego (starsze owocniki) hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm integralność hymenoforu z miąższem: Ø ujście hymenoforu – kształt: Ø ujście hymenoforu – kolor: Ø ujście hymenoforu – wymiary: Ø – Ø mm |
| miąższ części głównej owocnika: |
| miąższ – kształt: od miękkiego (młode owocniki) do sprężystego (starsze owocniki), korkowy i zdrewniały w trzonie (starsze owocniki) miąższ – kolor: biały miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: grzybowy miąższ – siła zapachu: Ø miąższ – smak: łagodny miąższ – siła smaku: Ø miąższ – grubość w części głównej: Ø – Ø mm |
| trzon: |
| trzon – występowanie: tak trzon – typ: ekscentryczny trzon – kształt: głęboko osadzony w kapeluszu trzon – struktura wewnętrzna: Ø trzon – powierzchnia: naga, tylko przy podstawie pokryta szczecinkami trzon – tendencja do pękania: Ø trzon – wzór na powierzchni: Ø trzon – kolor: biały, siwy trzon – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: 1 – 4 cm integralność trzonu z częścią główną: Ø podstawa trzonu – kształt: Ø podstawa trzonu – powierzchnia: Ø podstawa trzonu – kolor: Ø |
| osłona: |
| osłona – występowanie: Ø osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – kolor: Ø osłona – pozostałość: Ø |
| resztki osłony na powierzchni części głównej: |
| resztki osłony – występowanie: Ø resztki osłony – typ: Ø resztki osłony – kształt: Ø resztki osłony – rozmieszczenie: Ø resztki osłony – trwałość: Ø resztki osłony – kolor: Ø resztki osłony – wymiary: Ø × Ø mm |
| osłona hymenoforu: |
| osłona hymenoforu – występowanie: Ø osłona hymenoforu – kształt: Ø osłona hymenoforu – trwałość: Ø osłona hymenoforu – kolor: Ø |
| pierścień: |
| pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – trwałość: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm integralność pierścienia z trzonem: Ø |
| pochwa: |
| pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – średnica: Ø – Ø cm pochwa – wysokość: Ø – Ø cm |
| mleczko: |
| mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø |
| gutacja: |
| gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø gutacja – obfitość: Ø |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: gatunek o w miarę niezmiennym kształcie zmienność koloru: gatunek o zmiennej barwie |
| reakcje makro-chemiczne: |
| KOH (wodorotlenek potasu): Ø NaOH (wodorotlenek sodu): Ø FeSO4 (siarczan żelaza II): Ø C6H5OH (fenol): Ø NH40H (woda amoniakalna): Ø C6H5NH2 (anilina): Ø AgNO3 (azotan srebra): Ø nalewka gwajakowa: Ø inne odczynniki: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ światła: Ø |
| występowanie: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: skupione grupy, kępy |
| odżywanie: |
| sposób odżywiania: saprotrof, pasożyt |
| podłoże: |
| podłoże – rodzaj: drewno podłoże – właściwości: martwe pnie drzew lub żywe ale osłabione, stare czy uszkodzone drzewa integralność owocnika z podłożem: Ø |
| siedlisko: |
| terytorium ogólne: lasy liściaste siedlisko – właściwości: Ø forma terenu: Ø |
| gatunek towarzyszący: |
| gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Grab, Buk, Wierzba, Topola, Robinia akacjowa, Brzoza, Orzech włoski [1] gatunek tworzący symbiozę: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| okres rozwoju: |
| czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø okres występowania: październik – marzec pora wzrostu: dni chłodne |
| hymenium: |
| hymenium – opis: Ø |
| zarodniki: |
| wysyp zarodników – kolor: biały lub brązowy zarodniki – kształt: elipsoidalne zarodniki – powierzchnia: gładka zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 8 – 11 × 3 – 4 μm |
| wartość energetyczna: |
| owocniki surowe: Ø owocniki suszone: Ø |
| wartości odżywcze: |
| witaminy: B, C, E, PP, D2 minerały: wapń, żelazo, potas, jod kwasy: olejowy, linolenowy, foliowy pozostałe: aminokwasy: treonina, leucyna, walina, fenyloalanina |
| informacje |
| ciekawostki |
|---|
| Boczniak ostrygowaty jest między innymi grzybem drapieżnym. Nicienie zasiedlające próchniejące drewno są paraliżowane substancjami chemicznymi wydzielanymi przez strzępki grzyba, które następnie wnikają do ich ciał i trawią je. [1] |
| Jest dość wytrzymały na mróz, jednak w okresie wytwarzania owocników potrzebuje dużo światła. Przy zbyt małej jego ilości nie wytwarza owocników lub są one małe. [1] |
| Badania przeprowadzone w Meksyku wykazały, że Boczniak ostrygowaty może być hodowany na zużytych pieluchach jednorazowych, redukując masę i objętość ich degradowalnych komponentów nawet o 90%. Powstałe w eksperymentalnej hodowli owocniki miały normalny wygląd, wysoką zawartość białka i były wolne od patogenów chorób ludzkich. [1] |
| etymologia |
|---|
| Boczniak ostrygowaty rośnie w w grupach składających się z wielu większych i mniejszych okazów, często kępkowato pozrastanych, przypominających ławice ostryg, skąd pochodzi nazwa tego gatunku.[1] |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Tak, uprawiany amatorsko oraz na skalę masową (uprawia się go na słomie) [1] |
| transport |
|---|
| To gatunek łatwy w transporcie. |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Grzyb ten nie jest atakowany przez insekty. |
| handel |
|---|
| Ø |
| uwagi ogólne |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Naukowcy japońscy wykazali, że pleuran zawarty w tym grzybie może powodować zmniejszanie guzów nowotworowych, natomiast badacze słowaccy wyizolowali z Boczniaka beta-glukan – związek który poprawia odporność organizmu i zwalczają niektóre nowotwory. |
| Boczniaki ostrygowate obniżą stężenie cholesterolu i poziom cukru, poprawią stan układu krwionośnego. Boczniaki zawierają ergotioneinę (przeciwutleniacz), chroniący komórki przed uszkodzeniami i starzeniem się. Boczniaki nie tracą większości leczniczych składników nawet podczas gotowania. |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| uwagi przy spożyciu w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| historyczne zastosowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| czas wystąpienia pierwszych objawów zatrucia |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| – suszenie – smażenie – duszenie – marynowanie |
| uwagi w zastosowaniu kulinarnym |
|---|
| Należy unikać dużych kapeluszy ponieważ są łykowate. Grzyb ten myjemy szybko i sprawnie bo łatwo nasiąka wodą. |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zapobieganie chorobom grzybowym |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie inne |
|---|
| Ø |
| inne zastosowanie historyczne |
|---|
| Ø |
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| mapa występowania |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| gatunki podobne |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Boczniak białożółty nazwa łacińska: Ø zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: jaśniejszy, białawy kapelusz o powierzchni nieco kosmkowatej |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Boczniak łyżkowaty nazwa łacińska: Ø zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: jasny kapelusz, anyżkowy zapach, występuje wczesnym latem do jesieni |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Boczniak rowkowanotrzonowy nazwa łacińska: Ø zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: trąbkowaty kapelusz, rowkowany trzon |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Łycznik późny nazwa łacińska: Ø zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: mniejszy, zielonkawe odcienie |
[1] źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Boczniak_ostrygowaty
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 5.5