Suchogrzybek oprószony
| kategoria: grzyb | rodzina: borowikowate |
| nazwa polska: Suchogrzybek oprószony inne nazwy polskie: Borowik oprószony, Grzyb omszony, Grzyb oprószony, Podgrzybek aksamitny, Podgrzybek oprószony, Zajączek oprószony nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Xerocomellus pruinatus synonimy łacińskie: Boletellus pruinatus (1992), Boletus pascuus (1846), Boletus pruinatus (1835), Boletus subtomentosus (1825), Versipellis pruinata (1886), Xerocomus pascuus (1931), Xerocomus pruinatus (1888) |
| określenie nazwy polskiej: Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego, 2021 r. pierwsza klasyfikacja: Elias Fries, 1835 r. aktualna klasyfikacja: Josef Šutara, 2008 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb naziemny |
| powszechność w kraju: pospolity ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: szeroko rozpowszechniony w Europie |
| sezon: grzyb jesienny okres występowania: wrzesień – listopad | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: jadalny dobrej jakości smak ogólny: owocowy zapach ogólny: słaby wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: łatwe cechy wyróżniające: Aksamitny, żółciutki pod spodem grzybek jesienny. |
| opis główny: |
| owocnik – typ: kapeluszowy rurkowaty owocnik – kształt: kapelusz od półkolistego (młode owocniki) do łukowatego, poduchowatego (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: aksamitna, matowa, nierówna owocnik – kolor: kapelusz – czerwonobrunatny , kasztanowy, kasztanowo-fioletowy owocnik – średnica: 3 – 12 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: rurkowy hymenofor – kształt: kanciaste pory hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: od bladoochrowego (młode owocniki) do bladożółtego, żółtego (starsze owocniki), pory – od białawego (młode owocniki) do żółtego, żółtozielonego hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm miąższ – kształt: soczysty, od miękkiego (młode owocniki) do twardego, nieco włóknistego (starsze owocniki), jędrny, zwarty miąższ – kolor: żółty miąższ – zapach: słaby, owocowy[2], przyjemny[1] miąższ – smak: owocowy[1] trzon – występowanie: Ø trzon – typ: centryczny trzon – kształt: cylindryczny, walcowaty, włóknisty, pełny, twardy trzon – powierzchnia: podłużnie włóknista trzon – kolor: czerwono-żółty (czerwone przebarwienia na żółtym trzonie) trzon – średnica: 1 – 2,5 cm trzon – wysokość: 4 – 12 cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: nie pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: nie pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: nie mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: symbiont podłoże: gleba (wapienna, kwaśna) terytorium: lasy liściaste, lasy mieszane, lasy iglaste (rzadziej), częściej w rejonach górzystych gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Buk(najczęściej), Świerk, Dąb, rzadziej Sosna, Jodła, Brzoza, Wiąz gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: pojedynczo lub w grupie wielkość grupy: kilka, kilkanaście owocników kształt grupy: rozproszona |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: eliptyczne, nieco wrzecionowate, gładkie zarodniki – kolor: oliwkowo-brązowy[2] zarodniki – wymiary: 11 – 15 × 4,5 – 6 μm wysyp zarodników – kolor: brązowy |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: podczas wilgotnej pogody szybko opanowywany przez pleśń [1] wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: tak, na niebieskawy [1] miąższ: tak, na czerwonobrązowy, niebieskawy [1] trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: Ø FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Suchogrzybek oprószony rośnie chętniej w chłodne dni, po pierwszych przymrozkach. [1] Owocuje aż do wystąpienia trwałych przymrozków i pokrywy śnieżnej. [3] |
| Kapelusz Suchogrzybka oprószonego nie pęka ani z wiekiem, ani podczas suszy. [1] |
| Suchogrzybek oprószony to grzyb mikoryzowy, pojawiający się jedynie w okolicy drzewa z którym żyje w mikoryzie, przeważnie 1-5 m od pnia, zależnie od rozległości systemu korzeniowego. [3] |
| etymologia |
|---|
| Nazwa łacińska tego gatunku to Xerocomellus pruinatus, gdzie pruinatus oznacza “z drobnym nalotem” lub “matowy”. |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Niestety grzyb ten jest często robaczywy. |
| Podgrzybnica złotopylna – to rodzaj grzyba, który często atakuje starsze owocniki, często podczas wilgotnej pogody. Potocznie mówi się o tym, że grzyb zaatakowała pleśń. Tradycyjna medycyna chińska wykorzystuje Podgrzybnice zewnętrznie na rany, celem zatamowania krwotoku. Naukowcy wykazali obecność statyn w tychże mikroskopijnych grzybach. |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| To gatunek łatwy w transporcie. |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| – gotowanie – duszenie – marynowanie – suszenie |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Podgrzybek brunatny |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Podgrzybek czerwonawy |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Podgrzybek grubosiatkowany |
| cechy odróżniające: kapelusz jaśniejszy, podczas suchej pogody pękający na poletka |
| gatunek podobny: Podgrzybek zajączek |
| cechy odróżniające: oliwkowobrązowy kapelusz pękający na poletka |
| gatunek podobny: Podgrzybek złotopory |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Podgrzybek żeberkowany |
| cechy odróżniające: Ø |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Suchogrzybek_opr%C3%B3szony
2 źródło: https://nagrzyby.pl/atlas?id=752
3 źródło: https://przyrodniczo.pl/grzyby/borowik-podgrzybek-oproszony/
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0