Błyskoporek promienisty
| kategoria: grzyb | rodzina: szczeciniakowate |
| nazwa polska: Błyskoporek promienisty inne nazwy polskie: Huba promienista, Włóknouszek promienisty, Żagiew promienista nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Xanthoporia radiata synonimy łacińskie: Boletus radiatus (1799), Inodermus radiatus (1886), Inonotus radiatus (1881), Microporus radiatus (1898), Mensularia radiata (1916), Polyporus radiatus (1821), Polystictus radiatus (1886), Trametes radiata (1849) |
| określenie nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 1999 r. pierwsza klasyfikacja: James Sowerby, 1799 r. aktualna klasyfikacja: Ţura, Zmitr., Wasser, Raats i Nevo, 2012 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb nadrzewny |
| powszechność w kraju: częsty ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji |
| sezon: Ø okres występowania: styczeń – grudzień | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø smak ogólny: Ø zapach ogólny: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: umiarkowanie trudne cechy wyróżniające: Ø |
| opis główny: |
| owocnik – typ: hubiasty polyporoidalny owocnik – kształt: konsolowaty, rozpostarty lub rozpostarto-odgięty, owocnik przyrośnięty bokiem do podłoża, brzeg od okrągłego (młode owocniki) do ostrego (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: nierówna, od promieniście pofałdowanej, bruzdowanej, aksamitnie owłosionej, filcowatej (młode owocniki) do nagiej (starsze owocniki) owocnik – kolor: od żółtego (młode owocniki) do żółtobrązowego, czerwonobrązowego, ciemnobrązowego (starsze owocniki) owocnik – średnica: 2 – 8(max 15) cm owocnik – wysokość: 1 – 5(max 6) cm hymenofor – typ: rurkowy hymenofor – kształt: rurki drobne, okrągłe lub delikatnie kanciaste, gatunek ten tworzy jedną warstwę rurek, średnica porów to 0,2 – 0,4 mm hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: od umbro-cynamonowego do rudo-rdzawego, spłowiałego (tylko starsze owocniki) hymenofor – wysokość: 3 – 10 mm miąższ – kształt: włóknisty, od mięsistego, wodnistego (młode owocniki) do suchego, korkowatego, twardego, łamliwego (starsze owocniki), grubość do 1 cm miąższ – kolor: rdzawo-brązowy miąższ – zapach: słabo wyczuwalny, mdły miąższ – smak: lekko gorzkawy trzon – występowanie: Ø trzon – typ: Ø trzon – kształt: Ø trzon – powierzchnia: Ø trzon – kolor: Ø trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: Ø – Ø cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: tak gutacja – kolor: brązowy |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: saprotrof, pasożyt podłoże: drewno (żywe i martwe pnie i gałęzie drzew i krzewów liściastych) terytorium: lasy liściaste, lasy mieszane, parki, ogrody gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Olsza szara (najczęściej)[2,3], Olsza czarna (często)[4], Brzoza brodawkowata, Grab, Leszczyna, Topola osika, Wierzba, Lipa[4] gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: dachówkowato lub zrastają się ze sobą |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie zarodniki – kolor: od żółtego do brązowego zarodniki – wymiary: 5 – 6,5 × 3 – 4,5 μm wysyp zarodników – kolor: jasnokremowożółty |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: tak, nieco ciemnieje[3] miąższ: Ø trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: Ø FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Błyskoporek promienisty to gatunek niejadalny ze względu na zbyt twardy, włóknisty miąższ i gorzkawy smak. |
| etymologia |
|---|
| Nazwa łacińska tego gatunku to Xanthoporia radiata, gdzie radiata oznacza “promień”, “promieniście”. Jest to najprawdopodobniej nawiązanie do promieniście pofałdowanej powierzchni owocników tego gatunku.[2] |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Błyskoporek promienisty wywołuje zgniliznę drewna typu białego. Atakuje biel i twardziel.[1] |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Błyskoporek promienisty atakuje drzewa osłabione. Zakażenie następuje przez rany. Ochrona przed atakiem sprowadza się do wygładzania ran i zabezpieczania ich środkami grzybobójczymi.[1] |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Błyskoporek cynamonowy |
| cechy odróżniające: owłosiona powierzchnia, występuje na żywych i martwych Topolach osikach[4] |
| gatunek podobny: Błyskoporek dębowy |
| cechy odróżniające: występuje głównie na żywych Dębach, bardziej masywne i zaokrąglone owocniki[4] |
| gatunek podobny: Błyskoporek guzkowaty |
| cechy odróżniające: występuje głównie na Bukach, mniejsze owocniki, nieco ciemniejsza barwa owocników |
| gatunek podobny: Błyskoporek szczotkowaty |
| cechy odróżniające: większe owocniki (20 – 30 cm)m występuje na drzewach owocowych i innych liściastych[4] |
| gatunek podobny: Niszczyca płotowa |
| cechy odróżniające: hymenofor blaszkowaty |
| gatunek podobny: Włoknouszek płaczący |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Włoknouszek szczotkowaty |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Włoknouszek wielokształtny |
| cechy odróżniające: Ø |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/B%C5%82yskoporek_promienisty
2 źródło: https://www.first-nature.com/fungi/inonotus-radiatus.php
3 źródło: https://gardenlux-en.designluxpro.com/sad-i-ogorod/griby/trutovik-luchistyy-foto-i-opisanie.html
4 źródło: https://wikigrib.ru/trutovik-luchistyj/
przypisy i bibliografia
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0