Boczniaczek pomarańczowożółty

kategoria: grzyb
rodzina: incertae sedis

nazwa polska: Boczniaczek pomarańczowożółty
inne nazwy polskie: Bedłka gnieździsta, Bedłka gnieźna, Boczniak gnieździsty
nazwa łacińska: Phyllotopsis nidulans
inne nazwy łacińskie: Agaricus jonquilla (1855), Agaricus nidulans (1798), Claudopus nidulans (1887), Crepidotus jonquilla (1888), Crepidotus nidulans (1872), Dendrosarcus nidulans (1898), Panus nidulans (1930), Panus stevensonii (1879), Pleurotus nidulans (1871), Pocillaria stevensonii (1898)

autor nazwy polskiej: Ø
pierwsza klasyfikacja: Christiaan Hendrik Persoon, 1798 r.
aktualna klasyfikacja: Rolf Singer, 1936 r.

powszechność: rzadki
ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: V (narażone, zagrożone wyginięciem)

handel: Ø

zastosowanie ogólne: NIEJADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku: Ø
wyjątki zastosowania: Ø

okres występowania: kwiecień – październik
okres maksymalny: kwiecień – grudzień

gatunek wieloletni: Ø
uprawa: Ø

opis
owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od półkolistego, muszlowatego (młode owocniki) do bardziej rozpostartego (starsze owocniki), brzeg podwinięty, pofalowany owocnik – powierzchnia: kapelusz filcowaty lub aksamitny, brzeg kapelusza pilśniowy owocnik – kolor: kapelusz jasnoochrowożółty, pomarańczowożółty (jasny w dni suche, ciemniejszy w dni wilgotne) owocnik – średnica: 2,5 – 9(10) cm owocnik – wysokość: 2 – 5 cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki promieniste, ekscentryczne, szerokie, z między-blaszkami, ostrza gładkie hymenofor – nasada: blaszki zbiegające hymenofor – kolor: od od pomarańczowego do rdzawożółtego hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm trzon – typ: nieobecny^[1] lub szczątkowy, boczny, ekscentryczny trzon – kształt: pełny, w formie wydłużonej części kapelusza^[2] trzon – powierzchnia: kosmkowata trzon – kolor: kolor owocnika trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: Ø – Ø cm miąższ – kształt: cienki, twardy, elastyczny, sprężysty miąższ – kolor: żółty, nieco jaśniejszy od koloru owocnika^[1] miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie miąższ – zapach: nieprzyjemny^[1], mdlący^[1], gnijącej roślinności^[1], kapuściany, niewyraźny miąższ – smak: łagodny, przyjemny, grzybowy pierścień: brak pochwa: brak mleczko: brak gutacja: Ø higrofaniczność: tak podłoże: drewno (martwe drewno drzew liściastych oraz iglastych, pnie, pniaki) sposób odżywiania: saprotrof terytorium: lasy liściaste, lasy mieszane, lasy iglaste gatunek organizmu sąsiadującego: Ø gatunek organizmu będącego podłożem: Grab, Buk, Orzech włoski, Jarzębina, Lipa, Wiąz pospolity, Olcha, Jodła, Świerk, Sosna gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: w grupie zarodniki – kształt: eliptyczne, zakrzywione, cylindryczne, wydłużone, gładkie zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 5 – 8 × 1,5 – 4 μm wysyp zarodników – kolor: od bladoróżowego do różowobrązowego

opis

owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty
owocnik – kształt: kapelusz od półkolistego, muszlowatego (młode owocniki) do bardziej rozpostartego (starsze owocniki), brzeg podwinięty, pofalowany
owocnik – powierzchnia: kapelusz filcowaty lub aksamitny, brzeg kapelusza pilśniowy
owocnik – kolor: kapelusz jasnoochrowożółty, pomarańczowożółty (jasny w dni suche, ciemniejszy w dni wilgotne)
owocnik – średnica: 2,5 – 9(10) cm
owocnik – wysokość: 2 – 5 cm
hymenofor – typ: blaszkowaty
hymenofor – kształt: blaszki promieniste, ekscentryczne, szerokie, z między-blaszkami, ostrza gładkie
hymenofor – nasada: blaszki zbiegające
hymenofor – kolor: od od pomarańczowego do rdzawożółtego
hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
trzon – typ: nieobecny^[1] lub szczątkowy, boczny, ekscentryczny
trzon – kształt: pełny, w formie wydłużonej części kapelusza^[2]
trzon – powierzchnia: kosmkowata
trzon – kolor: kolor owocnika
trzon – średnica: Ø – Ø cm
trzon – wysokość: Ø – Ø cm
miąższ – kształt: cienki, twardy, elastyczny, sprężysty
miąższ – kolor: żółty, nieco jaśniejszy od koloru owocnika^[1]
miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie
miąższ – zapach: nieprzyjemny^[1], mdlący^[1], gnijącej roślinności^[1], kapuściany, niewyraźny
miąższ – smak: łagodny, przyjemny, grzybowy
pierścień: brak
pochwa: brak
mleczko: brak
gutacja: Ø
higrofaniczność: tak

podłoże: drewno (martwe drewno drzew liściastych oraz iglastych, pnie, pniaki)
sposób odżywiania: saprotrof
terytorium: lasy liściaste, lasy mieszane, lasy iglaste
gatunek organizmu sąsiadującego: Ø
gatunek organizmu będącego podłożem: Grab, Buk, Orzech włoski, Jarzębina, Lipa, Wiąz pospolity, Olcha, Jodła, Świerk, Sosna
gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø
gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø
występowanie: w grupie

zarodniki – kształt: eliptyczne, zakrzywione, cylindryczne, wydłużone, gładkie
zarodniki – kolor: Ø
zarodniki – wymiary: 5 – 8 × 1,5 – 4 μm
wysyp zarodników – kolor: od bladoróżowego do różowobrązowego

ciekawostki
Mykolodzy wciąż pracują nad pytaniem, gdzie dokładnie umieścić Boczniaczka pomarańczowożółtego w świecie grzybów. Na razie wylądował w “incertae sedis” (łac. “o niepewnej pozycji”).
Gatunek ten wybiera chłodne miesiące, często można je spotkać w zimie zagrzebane w śniegu.
Kilka atlasów określa ten gatunek jako jadalny – ale choćby ze względu na nieprzyjemny zapach i rzadkość występowania nie powinien być zbierany.

etymologia
Ø

uwagi
Boczniaczek pomarańczowożółty został umieszczony się na listach gatunków zagrożonych w Polsce oraz w Austrii, Belgii, Niemczech i Danii.^[2]

właściwości lecznicze
Ø

toksyny
Ø

objawy zatrucia
Ø

leczenie zatrucia
Ø

skutki braku leczenia zatrucia
Ø

choroby grzybowe
Boczniaczek pomarańczowożółty wywołuje brunatną zgniliznę drewna.

zwalczanie chorób grzybowych
Ø

wartości odżywcze
Ø

zastosowanie kulinarne
Ø

przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne	bibliografia
Ø	Ø

gatunek podobny	cechy odróżniające
Ciżmówka miękka	dużo jaśniejszy, wręcz białawy kolor owocnika, mniej aksamitna powierzchnia
Łycznik późny	oliwkowo-zielona barwa, występuje tylko na drzewach liściastych, posiada nieco większe i masywniejsze owocniki
Ponurnik bocznotrzonowy	mniej intensywna barwa, brązowa barwa wysypu zarodników

galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)

¹źródło: https://whaleshares.io/@marianomariano/winter-arboreal-mushrooms-mock-oyster-orange-oyster-phyllotopsis-nidulans
²źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Boczniaczek_pomara%C5%84czowo%C5%BC%C3%B3%C5%82ty

przypisy i bibliografia