Boczniak ostrygowaty
| kategoria: grzyb rodzina: boczniakowate |
| nazwa polska: Boczniak ostrygowaty inne nazwy polskie: Bedłka ostrygowata, Bocznotrzonowiec ostrygokształtny, Przyuszek ostrygowaty nazwa łacińska: Pleurotus ostreatus inne nazwy łacińskie: Agaricus ostreatus (1774), Agaricus revolutus (1867), Agaricus salignus (1801), Crepidopus ostreatus (1821), Dendrosarcus ostreatus (1898), Dendrosarcus revolutus (1898), Pleurotus revolutus (1876), Pleurotus salignus (1871) |
| autor nazwy polskiej: Henryk Orłoś, 1951 r. pierwsza klasyfikacja: Nikolaus Joseph von Jacquin, 1774 r. aktualna klasyfikacja: Paul Kummer, 1871 r. |
| powszechność: pospolity ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| handel: Ø |
| zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| okres występowania: październik – luty okres maksymalny: Ø – Ø |
| gatunek wieloletni: Ø uprawa: tak, uprawiany amatorsko oraz na skalę masową (uprawia się go na słomie) [1] |
| opis |
|---|
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od łukowatego z długo podwiniętym brzegiem (młode owocniki) do muszlowatego, wachlarzowatego lub lejkowatego (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: gładka, naga, tylko przy trzonie pokryta białą pilśnią owocnik – kolor: zróżnicowany, od białego do ciemnoszarego, brązowego, stalowego, stalowoniebieskiego, fioletowego owocnik – średnica: 5 – 25 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki gęste hymenofor – nasada: blaszki zbiegające na trzon hymenofor – kolor: od białego (młode owocniki) do siwego (starsze owocniki) hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm trzon – typ: ekscentryczny trzon – kształt: głęboko osadzony w kapeluszu trzon – powierzchnia: naga, tylko przy podstawie pokryta szczecinkami trzon – kolor: biały, siwy trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: 1 – 4 cm miąższ – kształt: od miękkiego (młode owocniki) do sprężystego (starsze owocniki), korkowaty i zdrewniały w trzonie (starsze owocniki) miąższ – kolor: biały miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: grzybowy miąższ – smak: łagodny pierścień: brak pochwa: brak mleczko: brak gutacja: Ø higrofaniczność: Ø podłoże: drewno (martwe pnie drzew lub żywe ale osłabione, stare czy uszkodzone drzewa) sposób odżywiania: saprotrof, pasożyt terytorium: lasy liściaste gatunek organizmu sąsiadującego: Ø gatunek organizmu będącego podłożem: Grab, Buk, Wierzba, Topola, Robinia akacjowa, Brzoza, Orzech włoski [1] gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: w grupie (skupione grupy, kępy) zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 8 – 11 × 3 – 4 µm wysyp zarodników – kolor: biały lub brązowy |
| ciekawostki |
|---|
| Boczniak ostrygowaty jest między innymi grzybem drapieżnym. Nicienie zasiedlające próchniejące drewno są paraliżowane substancjami chemicznymi wydzielanymi przez strzępki grzyba, które następnie wnikają do ich ciał i trawią je. [1] |
| Grzyb ten nie jest atakowany przez insekty. |
| Jest dość wytrzymały na mróz, jednak w okresie wytwarzania owocników potrzebuje dużo światła. Przy zbyt małej jego ilości nie wytwarza owocników lub są one małe. [1] |
| Badania przeprowadzone w Meksyku wykazały, że Boczniak ostrygowaty może być hodowany na zużytych pieluchach jednorazowych, redukując masę i objętość ich degradowalnych komponentów nawet o 90%. Powstałe w eksperymentalnej hodowli owocniki miały normalny wygląd, wysoką zawartość białka i były wolne od patogenów chorób ludzkich. [1] |
| etymologia |
|---|
| Boczniak ostrygowaty rośnie w w grupach składających się z wielu większych i mniejszych okazów, często kępkowato pozrastanych, przypominających ławice ostryg, skąd pochodzi nazwa tego gatunku.[1] |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| właściwości lecznicze |
|---|
| Naukowcy japońscy wykazali, że pleuran zawarty w tym grzybie może powodować zmniejszanie guzów nowotworowych, natomiast badacze słowaccy wyizolowali z Boczniaka beta-glukan – związek który poprawia odporność organizmu i zwalczają niektóre nowotwory. |
| Boczniaki ostrygowate obniżą stężenie cholesterolu i poziom cukru, poprawią stan układu krwionośnego. Boczniaki zawierają ergotioneinę (przeciwutleniacz), chroniący komórki przed uszkodzeniami i starzeniem się. Boczniaki nie tracą większości leczniczych składników nawet podczas gotowania. |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| wartości odżywcze |
|---|
| – kwasy: olejowy, linolenowy, foliowy – aminokwasy: treonina, leucyna, walina, fenyloalanina – witaminy: B, C, E, PP, D2 – minerały: wapń, żelazo, potas, jod |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| – suszenie – smażenie – duszenie – marynowanie |
| Należy unikać dużych kapeluszy ponieważ są łykowate. Grzyb ten myjemy szybko i sprawnie bo łatwo nasiąka wodą. |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
zapiski i ciekawostki historyczne | bibliografia |
|---|---|
Ø | Ø |
gatunek podobny | cechy odróżniające |
|---|---|
Boczniak białożółty | jaśniejszy, białawy kapelusz o powierzchni nieco kosmkowatej |
Boczniak łyżkowaty | jasny kapelusz, anyżkowy zapach, występuje wczesnym latem do jesieni |
Boczniak rowkowanotrzonowy | trąbkowaty kapelusz, rowkowany trzon |
Łycznik późny | mniejszy, zielonkawe odcienie |
galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Boczniak_ostrygowaty
przypisy i bibliografia