Borowiczak dęty
kategoria: grzyb rodzina: maślakowate |
nazwa polska: Borowiczak dęty inne nazwy polskie: Borowiec dęty, Borowik pustotrzonowy, Maślak dęty nazwa łacińska: Suillus cavipes inne nazwy łacińskie: Boletinus cavipes (1867), Boletinus cavipes (1938), Boletinus cavipes (1888), Boletinus porosus, Boletopsis cavipes (1900), Boletus cavipes (1836), Boletus porosus (1891), Euryporus cavipes (1886), Paxillus porosus (1847) |
autor nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: Wilhelm Opatowski, 1836 r. aktualna klasyfikacja: A.H. Sm. oraz Thiers, 1964 r. |
powszechność: rzadki ochrona prawna: częściowa ochrona gatunkowa kategoria zagrożenia: R (rzadkie, potencjalnie zagrożone) |
handel: niedopuszczony |
zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: jadalny średniej jakości wyjątki zastosowania: Ø |
okres występowania: czerwiec – listopad okres maksymalny: Ø – Ø |
gatunek wieloletni: Ø uprawa: Ø |
opis |
---|
owocnik – typ: kapeluszowy rurkowaty owocnik – kształt: kapelusz od półkolistego, stożkowatego (młode owocniki) do płaskiego (starsze owocniki), kapelusz z delikatnym garbkiem na środku, brzeg kapelusza od podwiniętego (młode owocniki) do ostrego (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: matowa, sucha, pokryta drobnym zamszem, łuseczkami, kosmkami, skórka trudna do oddzielenia owocnik – kolor: kapelusz – od jasnożółtego do ciemnobrązowego, cynamobrązowego, czerwonobrązowego owocnik – średnica: 4 – 17 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: rurkowy hymenofor – kształt: rurki krótkie, pory bardzo duże, promieniście wydłużone, nieregularne, czworokątne, zwężające się przy brzegu kapelusza, średnica poru to 0,5 do 1,5 mm hymenofor – nasada: rurki nieco zbiegające na trzon hymenofor – kolor: rurki – od bladożółtego, okryte jasną osłoną (młode owocniki) do oliwkowego (starsze owocniki), pory koloru rurek hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: 5 – 12 mm trzon – typ: centryczny trzon – kształt: cylindryczny, walcowaty, dołem zgrubiały, pusty na całej długości ale w dolnej części o większej średnicy, grube ścianki trzon – powierzchnia: powyżej pierścienia – pokryta drobną siateczką, poniżej pierścienia – filcowata (podobnie jak kapelusz) trzon – kolor: pomarańczowy, ogólnie koloru kapelusza ale nieco jaśniejszy trzon – średnica: 0,5 – 2 cm trzon – wysokość: 4 – 10 cm miąższ – kształt: gąbczasty, elastyczny ale w trzonie bardziej zwarty miąższ – kolor: od białawego (w kapeluszu) do brązowawego (w trzonie) miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie miąższ – zapach: słaby, nieznaczny, przyjemny, grzybowy miąższ – smak: łagodny lub lekko kwaśny (gorzki u starszych owocników), grzybowy pierścień: tak (resztki osłony, zgrubienie), białawy pochwa: brak mleczko: brak gutacja: Ø higrofaniczność: Ø podłoże: gleba (niezbyt kwaśna, gliniasta, wapienna) sposób odżywiania: symbiont terytorium: lasy iglaste gatunek organizmu sąsiadującego: Ø gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Modrzew europejski gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: pojedynczo lub w grupie (częściej gromadnie) zarodniki – kształt: elipsoidalno-wrzecionowate zarodniki – kolor: od bezbarwnego do żółtawego zarodniki – wymiary: 7 – 10(19,5) × 3 – 4 μm wysyp zarodników – kolor: żółtooliwkowy lub jasnozielony |
ciekawostki |
---|
Borowiczak dęty występuje wyłącznie pod modrzewiami i częściej w górach niż w terenach nizinnych. |
Grzyb ten jest rzadki ponieważ żyje w symbiozie tylko i wyłącznie z Modrzewiem, który w Polsce stanowi jedynie 2% składu gatunkowego lasów. |
To zwykle gatunek dość mocno robaczywy i bardzo wodnisty w dni deszczowe i ze względu właśnie na delikatną wodnistość miąższu niektórzy odradzają jego suszenie. |
etymologia |
---|
Ø |
uwagi |
---|
Ø |
właściwości lecznicze |
---|
Ø |
toksyny |
---|
Ø |
objawy zatrucia |
---|
Ø |
leczenie zatrucia |
---|
Ø |
skutki braku leczenia zatrucia |
---|
Ø |
choroby grzybowe |
---|
Ø |
zwalczanie chorób grzybowych |
---|
Ø |
wartości odżywcze |
---|
Ø |
zastosowanie kulinarne |
---|
– smażenie – gotowanie – duszenie – marynowanie (tylko młode owocniki) – idealny do zup i potraw miesznych |
przepisy kulinarne |
---|
Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
zapiski i ciekawostki historyczne | bibliografia |
---|---|
Ø | Ø |
gatunek podobny | cechy odróżniające |
---|---|
Maślak czerwony | Ø |
Maślak dęty forma żółta | kapelusz koloru złotożółtego, cytrynowożółtego |
Maślak trydencki | pełny trzon, hymenofor przebarwia się pod uciskiem na kolor czerwonobrązowy, pory małe oraz czerwonopomarańczowe, trzon pełny w środku |
galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)
Ø
przypisy i bibliografia