Chropiatka pospolita
| kategoria: grzyb | rodzina: chropiatkowate |
| nazwa polska: Chropiatka pospolita inne nazwy polskie: Chropiatka przyziemna, Otocznica strzępiasta, Pędzlak ziemny, Pleśniak strzępiasty, Pleśniak ziemny nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Thelephora terrestris synonimy łacińskie: Hyphoderma terrestre (1833), Phylacteria terrestris (1900), Thelephora crustosa (1923), Thelephora minor (1922), Thelephora rhipidium (1922), Thelephora tristis (1916) |
| określenie nazwy polskiej: Barbara Gumińska oraz Władysław Wojewoda, 1968 r. pierwsza klasyfikacja: Jakob Friedrich Ehrhart, 1786 r. aktualna klasyfikacja: Jakob Friedrich Ehrhart, 1786 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb naziemny, nadrzewny |
| powszechność w kraju: pospolity ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: występuje na wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Antarktydy i Ameryki Południowej, oraz na wielu wyspach |
| sezon: grzyb letni, jesienny okres występowania: lipiec – grudzień | czas życia: owocniki wieloletnie długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø smak ogólny: Ø zapach ogólny: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: bardzo łatwe cechy wyróżniające: Ø |
| opis główny: |
| owocnik – typ: rozpostarto-odgięty, krzaczkowaty owocnik – kształt: zróżnicowany, kielichowaty, lejkowaty, kolisty, półkolisty, wachlarzowaty, nerkowaty lub półeczkowaty, do podłoża przyrastają bokiem, lub za pomocą krótkiego trzonu, grubość 2 – 3 mm, brzeg ostry owocnik – powierzchnia: górna – owłosiona, nierówna, pofałdowana, włochata, chropata, strefowana (zarówno koncentrycznie, jak i promieniowo) dolna – pomarszczona, brzeg orzęsiony, postrzępiony owocnik – kolor: góra – ciemnobrązowy, cynamonowy, rdzawo-brązowy aż po czarny z wiekiem, dół – szarobrązowy, brzeg jaśniejszy, od białego (młode owocniki) do białobeżowego (starsze owocniki) owocnik – średnica: 3 – 6(max 10–15) cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: gładki hymenofor – kształt: brodawkowaty lub promieniście falowany i pomarszczony hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm miąższ – kształt: od elastycznego, miękkiego (młode owocniki) do łykowatego, skórzastego (starsze owocniki) miąższ – kolor: czekoladowobrązowy miąższ – zapach: słaby, kwaskowaty miąższ – smak: ziemisty trzon – występowanie: tak lub nie trzon – typ: centryczny lub brak trzon – kształt: krótki trzon – powierzchnia: Ø trzon – kolor: brązowo-czarny, ciemny trzon – średnica: 1 – 2 cm trzon – wysokość: Ø – Ø cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: symbiont, saprotrof, pasożyt podłoże: gleba (piaszczysta, kwaśna), drewno (butwina iglasta, pniaki, gałązki, drzewa, głównie uprawne, drzewa osłabione, drewno zagrzebane w ziemi), rośliny (źdźbła traw, krzewinki, inne resztki roślinne) terytorium: lasy iglaste, lasy liściaste, torfowiska, parki gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Modrzew europejski, Świerk pospolity, Sosna zwyczajna, Żarnowiec miotlasty, Dąb, Jodła grecka, Modrzew amerykański, Świerk czerwony, Świerk sitkajski, Sosna Banksa, Sosna zachodnia, Sosna żółta, Sosna wejmutka, Daglezja zielona gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: pojedynczo lub w grupie(częściej) wielkość grupy: Ø kształt grupy: dachówkowato lub w rzędach, owocniki często zrastają się ze sobą |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: eliptyczne lub nerkowate, o brodawkowatej powierzchni, bez pory rostkowej zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 8 – 10(max 12) × 7 – 9 μm wysyp zarodników – kolor: brązowawy |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: gatunek o zmiennym kształcie zmienność koloru: gatunek o nieco zmiennej barwie |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: Ø miąższ: nie trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: Ø FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Chropiatka pospolita najczęściej wybiera lasy sosnowe, młodniki i szkółki leśne. |
| Gatunek ten jest nieco uciążliwy w szkółkach leśnych. Potrafi doprowadzić do obumarcia zaatakowane drzewka, szczególnie w miejscach wilgotnych. Więcej w dziale “choroby grzybowe”. |
| Chropiatka pospolita to najczęściej spotykana w Polsce chropiatka. |
| Gatunek używany w szkółkach leśnych do mikoryzacji sadzonek świerków. |
| etymologia |
|---|
| Nazwa łacińska tego gatunku to Thelephora terrestris, gdzie terrestris oznacza “ziemia”, “ziemski”. |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Duszenie siewek świerka – to nazwa choroby wywoływanej przez Chropiatkę pospolitą. Owocniki grzyba otaczają zwykle młode drzewka, od zewnątrz tak ściśle, że pozbawiają je światła i tlenu i zabijają tym samym swoje ofiary. Warunki sprzyjające to wilgotne warunki środowiska (tereny obniżone skłonne do zamakania). Zagrożone są głównie uprawy sosnowe. |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Zagrożone rośliny należy przesadzić na wyższe, suche miejsca. |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Chropiatka cuchnąca |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Chropiatka kwiatowata |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Chropiatka lejkowata |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Chropiatka pędzelkowata |
| cechy odróżniające: Ø |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0