Czernidłak gromadny

kategoria: grzyb
rodzina: kruchaweczkowate

nazwa polska: Czernidłak gromadny
inne nazwy polskie: Bedłka rozsiana, Czernidłaczek gromadny, Kołpaczek dziuplowy, Kołpaczek rozsiany
nazwa łacińska: Coprinellus disseminatus
inne nazwy łacińskie: Agaricus digitaliformis 1781, Agaricus disseminatus 1800, Agaricus gyroflexus 1838, Agaricus pallescens 1774, Agaricus petasiformis 1793, Agaricus striatellus 1783, Amanita digitaliformis 1783, Coprinarius disseminatus 1871, Coprinellus disseminatus 1938, Coprinus digitaliformis 1871, Coprinus petasiformis 1837, Drosophila gyroflexa 1886, Pilosace pallescens 1898, Psathyra gyroflexa 1871, Psathyrella disseminata 1872, Psathyrella gyroflexa 1949, Pseudocoprinus disseminatus 1928

autor nazwy polskiej: Barbara Gumińska oraz Władysław Wojewoda, 1968 r.
pierwsza klasyfikacja: Christiaan Hendrik Persoon
aktualna klasyfikacja: Jakob Emanuel Lange, 1939 r.

powszechność: powszechny
ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: Ø

handel: Ø

zastosowanie ogólne: NIEJADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku: Ø
wyjątki zastosowania: Ø

okres występowania: maj – listopad
okres maksymalny: Ø – Ø

gatunek wieloletni: Ø
uprawa: Ø

opis
owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od dzwonkowatego, naparstkowatego (młode owocniki) do szeroko-dzwonkowatego, rozpostartego (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: sucha, matowa, pokryta drobniutkimi włoskami widocznymi w powiększeniu i pod światło owocnik – kolor: od białoszarego, kremowego, jasnoochrowego, szarożółtego, beżowego, ochrowożółtawego (młode owocniki) do szarego (starsze owocniki) owocnik – średnica: 0,5 – 2 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki szeroko rozstawione, wybrzuszone hymenofor – nasada: blaszki prosto przyrośnięte do trzonu hymenofor – kolor: od białego, szarofioletowego, ochrowego (młode owocniki) do ciemnego, czarniawego (starsze owocniki) hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm trzon – typ: centryczny trzon – kształt: cylindryczny, często wygięty, prześwitujący, pusty, kruchy trzon – powierzchnia: Ø trzon – kolor: blady, szary trzon – średnica: 1 – 2 mm trzon – wysokość: 4 – 5 cm miąższ – kształt: bardzo cienki, delikatny, kruchy miąższ – kolor: białawy miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: grzybowy miąższ – smak: łagodny pierścień: brak pochwa: brak mleczko: brak gutacja: Ø higrofaniczność: tak, lekko podłoże: drewno (spróchniałe drewno, pniaki, rzadziej żywe pnie starych drzew tuż nad ziemią lub do metra wysokości maksymalnie) sposób odżywiania: saprotrof terytorium: lasy liściaste, lasy mieszane gatunek organizmu sąsiadującego: Ø gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: w grupie (nierzadko liczących setki owocników) zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 7 – 9,5 × 6 – 8 μm wysyp zarodników – kolor: ciemnobrązowy, czarny

opis

owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty
owocnik – kształt: kapelusz od dzwonkowatego, naparstkowatego (młode owocniki) do szeroko-dzwonkowatego, rozpostartego (starsze owocniki)
owocnik – powierzchnia: sucha, matowa, pokryta drobniutkimi włoskami widocznymi w powiększeniu i pod światło
owocnik – kolor: od białoszarego, kremowego, jasnoochrowego, szarożółtego, beżowego, ochrowożółtawego (młode owocniki) do szarego (starsze owocniki)
owocnik – średnica: 0,5 – 2 cm
owocnik – wysokość: Ø – Ø cm
hymenofor – typ: blaszkowaty
hymenofor – kształt: blaszki szeroko rozstawione, wybrzuszone
hymenofor – nasada: blaszki prosto przyrośnięte do trzonu
hymenofor – kolor: od białego, szarofioletowego, ochrowego (młode owocniki) do ciemnego, czarniawego (starsze owocniki)
hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
trzon – typ: centryczny
trzon – kształt: cylindryczny, często wygięty, prześwitujący, pusty, kruchy
trzon – powierzchnia: Ø
trzon – kolor: blady, szary
trzon – średnica: 1 – 2 mm
trzon – wysokość: 4 – 5 cm
miąższ – kształt: bardzo cienki, delikatny, kruchy
miąższ – kolor: białawy
miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
miąższ – zapach: grzybowy
miąższ – smak: łagodny
pierścień: brak
pochwa: brak
mleczko: brak
gutacja: Ø
higrofaniczność: tak, lekko

podłoże: drewno (spróchniałe drewno, pniaki, rzadziej żywe pnie starych drzew tuż nad ziemią lub do metra wysokości maksymalnie)
sposób odżywiania: saprotrof
terytorium: lasy liściaste, lasy mieszane
gatunek organizmu sąsiadującego: Ø
gatunek organizmu będącego podłożem: Ø
gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø
gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø
występowanie: w grupie (nierzadko liczących setki owocników)

zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie
zarodniki – kolor: Ø
zarodniki – wymiary: 7 – 9,5 × 6 – 8 μm
wysyp zarodników – kolor: ciemnobrązowy, czarny

ciekawostki
Część atlasów podaje, że to grzyb jadalna i taka sama część, że niejadalny. U nas trafia do niejadalnych ze względu niezbyt wyszukany smak oraz zbyt drobne i kruche owocniki.
Czernidłak gromadny często rośnie kilkukrotnie na tym samym stanowisku w ciągu jednego sezonu.

etymologia
Ø

uwagi
Niektóre źródła podają że gatunek ten wywołuje zatrucia przy równoległym spożyciu alkoholu.

właściwości lecznicze
Ø

toksyny
Ø

objawy zatrucia
Ø

leczenie zatrucia
Ø

skutki braku leczenia zatrucia
Ø

choroby grzybowe
Ø

zwalczanie chorób grzybowych
Ø

wartości odżywcze
Ø

zastosowanie kulinarne
Ø

przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne	bibliografia
Ø	Ø

gatunek podobny	cechy odróżniające
Kruchaweczka najmniejsza	Ø

galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)

Ø

przypisy i bibliografia