Gniazdnica kulista
kategoria: grzyb rodzina: incertae sedis |
nazwa polska: Gniazdnica kulista inne nazwy polskie: Gniazdnica wtłoczona nazwa łacińska: Nidularia deformis inne nazwy łacińskie: Cyathodes deforme (1891), Nidularia berkeleyi (1889), Nidularia confluens (1817), Nidularia farcta (1823), Nidularia pisiformis (1889) |
autor nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: Carl Ludwig Willdenow, 1788 r. aktualna klasyfikacja: Elias Fries, 1817 r. |
powszechność: rzadki ochrona prawna: Ø kategoria zagrożenia: R (rzadkie, potencjalnie zagrożone) |
handel: Ø |
zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
okres występowania: maj – listopad okres maksymalny: maj – grudzień |
gatunek wieloletni: Ø uprawa: Ø |
opis |
---|
owocnik – typ: Ø owocnik – kształt: kulisty, kulisto-pucharkowaty[6], wewnątrz perydolie zanurzone w śluzie o średnicy 0,5 – 2 mm i grubości do 0,3 mm[2], obfita korzonkowata grzybnią w dolnej części owocnika, perydolie gładkie, kasztanowate, o soczewkowatym kształcie owocnik – powierzchnia: pilśniowata, z licznymi, kolczastymi, grubościennymi strzępkami (starsze owocniki), wewnętrzna powierzchnia błyszcząca i gładka owocnik – kolor: kremowy, cynamonowy, szarobrązowy owocnik – średnica: 5 – 7(10[2],15[3]) mm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: Ø hymenofor – kształt: Ø hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: Ø hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm trzon – typ: Ø trzon – kształt: Ø trzon – powierzchnia: Ø trzon – kolor: Ø trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: Ø – Ø cm miąższ – kształt: Ø miąższ – kolor: Ø miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: brak miąższ – smak: brak pierścień: Ø pochwa: Ø mleczko: Ø gutacja: Ø higrofaniczność: Ø podłoże: drewno (wilgotne drewno, trociny, igły sosnowe, gałązki), gleba (rzadziej) sposób odżywiania: Ø terytorium: lasy iglaste, parki, ogrody, rowy, fosy, miejsca wilgotne ale nasłonecznione[1], miejsca zacienione[2], lasy liściaste[3] gatunek organizmu sąsiadującego: Ø gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: pojedynczo lub w grupie (niekiedy sąsiadujące owocniki zrastają się ze sobą) zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie zarodniki – kolor: bezbarwne[5,6] zarodniki – wymiary: 6 – 10,5 × 4,2 – 6(7) μm wysyp zarodników – kolor: Ø |
ciekawostki |
---|
Wewnątrz owocnika znajdują się liczne ciałka wytwarzające zarodnie tzw. perydiole.[1]Owocnik pęka nieregularnie (nawet w kilku miejscach[6]), gdy perydiole osiągną dojrzałość.[2] Perydiole potocznie nazywane jajami są według jednego źródła czarne wewnątrz[1] a według innego białe[2]. Zarodniki są uwalniane podczas dni deszczowych (uderzenia kropli deszczu).[4,5] |
etymologia |
---|
Nazwa łacińska tego gatunku to Nidularia deformis, gdzie nidularia oznacza “małe gniazdo” a deformis zgniecione, zniekształcone lub zdeformowane (w odniesieniu do kształtu perydiolów wewnątrz owocnika).[2] |
uwagi |
---|
Ø |
właściwości lecznicze |
---|
Ø |
toksyny |
---|
Ø |
objawy zatrucia |
---|
Ø |
leczenie zatrucia |
---|
Ø |
skutki braku leczenia zatrucia |
---|
Ø |
choroby grzybowe |
---|
Ø |
zwalczanie chorób grzybowych |
---|
Ø |
wartości odżywcze |
---|
Ø |
zastosowanie kulinarne |
---|
Ø |
przepisy kulinarne |
---|
Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
zapiski i ciekawostki historyczne | bibliografia |
---|---|
Ø | Ø |
gatunek podobny | cechy odróżniające |
---|---|
Gniazdniczka odsłonięta | znacznie mniejsze owocniki, żółtawe perydiole |
Kubecznik pospolity | regularnie otwierające się perydia, perydiole są znacznie bardziej kuliste |
Kubek gnojowy | Ø |
Kubek ołowianoszary | Ø |
Kubek prążkowany | regularnie otwierające się perydia, perydiole są znacznie bardziej kuliste |
Strzykacz gwiazdkowaty | owocniki pękają gwiazdkowato, wyrzucają samoczynnie, wskutek wytwarzanego w owocniku ciśnienia, kuliste, żółtawe perydiole |
galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Gniazdnica_kulista
2 źródło: https://www.first-nature.com/fungi/nidularia-deformis.php
3 źródło: https://svampe.databasen.org/taxon/17690
4 źródło: https://www.mycodb.fr/fiche.php?genre=Nidularia&espece=deformis
5 źródło: http://gribi.net.ua/uk/nidularia-deformis-2
6 źródło: Grzyby i ich oznaczanie, Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, 1988 r.
przypisy i bibliografia