Grzybówka mleczajowa

kategoria: grzyb
rodzina: grzybówkowate

nazwa polska: Grzybówka mleczajowa
inne nazwy polskie: Bedłka mleczajowa
nazwa łacińska: Mycena galopus
inne nazwy łacińskie: Agaricus galopus (1800), Agaricus leucogalus (1883), Mycena fusconigra (1988), Mycena galopus (1938), Mycena leucogala (1887)

autor nazwy polskiej: Stanisław Kostka Anastazy Chełchowski, 1898 r.
pierwsza klasyfikacja: Christiaan Hendrik Persoon, 1800 r.
aktualna klasyfikacja: Paul Kummer, 1871 r.

powszechność: pospolity
ochrona prawna: Ø
kategoria zagrożenia: Ø

handel: Ø

zastosowanie ogólne: NIEJADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku: Ø
wyjątki zastosowania: Ø

okres występowania: kwiecień – listopad
okres maksymalny: Ø – Ø

gatunek wieloletni: Ø
uprawa: Ø

opis
owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od dzwonkowatego lub stożkowatego (młode owocniki) do rozpostartego, wypukłego (starsze owocniki), garb na środku kapelusza, brzeg równy, kapelusz prążkowany do 2/3 promienia, wysokość kapelusza do 1 cm owocnik – powierzchnia: gładka, sucha owocnik – kolor: kapelusz szary z oliwkowym odcieniem, na szczycie ciemniejszy owocnik – średnica: 0,5 – 2(2,5) cm owocnik – wysokość: 5 – 9 cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki wąskie, dość gęste, różnej długości hymenofor – nasada: blaszki przy trzonie zaokrąglone, zatokowato wycięte hymenofor – kolor: białe hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – 2 mm trzon – typ: centryczny trzon – kształt: walcowaty, pusty, przy podstawie często wygięty i lekko rozszerzony, podstawa trzonu często pokryta jest pilśniowatą grzybnią, kruchy trzon – powierzchnia: gładka lub lekko prążkowana trzon – kolor: kolor kapelusza trzon – średnica: 1 – 2,5(3) mm trzon – wysokość: 4 – 8 cm miąższ – kształt: bardzo cienki, elastyczny miąższ – kolor: szary miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie, jedynie białe mleczko u młodych owocników miąższ – zapach: brak lub bardzo słabo wyczuwalny, piwniczny lub rzodkiewkowy miąższ – smak: łagodny pierścień: Ø pochwa: Ø mleczko: tak ale tylko podczas uszkodzenia kapelusza u młodych owocników (białe mleczko) gutacja: Ø higrofaniczność: Ø podłoże: szczątki roślinne (opadłe liście, igliwie), drewno (rzadziej, opadłe gałązki, kora, szyszki) sposób odżywiania: saprotrof terytorium: lasy wszystkich rodzajów, zarośla, parki, torfowiska, wśród mchu i traw gatunek organizmu sąsiadującego: Ø gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: pojedynczo lub w grupie zarodniki – kształt: elipsoidalne, czasami lekko gruszkowate, gładkie zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 9 – 13 × 5 – 6,5 μm wysyp zarodników – kolor: biały

opis

owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty
owocnik – kształt: kapelusz od dzwonkowatego lub stożkowatego (młode owocniki) do rozpostartego, wypukłego (starsze owocniki), garb na środku kapelusza, brzeg równy, kapelusz prążkowany do 2/3 promienia, wysokość kapelusza do 1 cm
owocnik – powierzchnia: gładka, sucha
owocnik – kolor: kapelusz szary z oliwkowym odcieniem, na szczycie ciemniejszy
owocnik – średnica: 0,5 – 2(2,5) cm
owocnik – wysokość: 5 – 9 cm
hymenofor – typ: blaszkowaty
hymenofor – kształt: blaszki wąskie, dość gęste, różnej długości
hymenofor – nasada: blaszki przy trzonie zaokrąglone, zatokowato wycięte
hymenofor – kolor: białe
hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
hymenofor – wysokość: Ø – 2 mm
trzon – typ: centryczny
trzon – kształt: walcowaty, pusty, przy podstawie często wygięty i lekko rozszerzony, podstawa trzonu często pokryta jest pilśniowatą grzybnią, kruchy
trzon – powierzchnia: gładka lub lekko prążkowana
trzon – kolor: kolor kapelusza
trzon – średnica: 1 – 2,5(3) mm
trzon – wysokość: 4 – 8 cm
miąższ – kształt: bardzo cienki, elastyczny
miąższ – kolor: szary
miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie, jedynie białe mleczko u młodych owocników
miąższ – zapach: brak lub bardzo słabo wyczuwalny, piwniczny lub rzodkiewkowy
miąższ – smak: łagodny
pierścień: Ø
pochwa: Ø
mleczko: tak ale tylko podczas uszkodzenia kapelusza u młodych owocników (białe mleczko)
gutacja: Ø
higrofaniczność: Ø

podłoże: szczątki roślinne (opadłe liście, igliwie), drewno (rzadziej, opadłe gałązki, kora, szyszki)
sposób odżywiania: saprotrof
terytorium: lasy wszystkich rodzajów, zarośla, parki, torfowiska, wśród mchu i traw
gatunek organizmu sąsiadującego: Ø
gatunek organizmu będącego podłożem: Ø
gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø
gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø
występowanie: pojedynczo lub w grupie

zarodniki – kształt: elipsoidalne, czasami lekko gruszkowate, gładkie
zarodniki – kolor: Ø
zarodniki – wymiary: 9 – 13 × 5 – 6,5 μm
wysyp zarodników – kolor: biały

ciekawostki
W literaturze wyróżnia się dwie odmiany. Mycena galopus var. candica jest biała, podczas gdy Mycena galopus var. nigra ma czarniawą czapkę i trzon. Niektóre atlasy tą ostatnią odmiane określają jako Mycena leucogala.
W nielicznych źródłach opisywany jak gatunek jadalny ale o bardzo niskiej wartości kulinarnej. Ale choćby ze z względu na drobne owocniki i bardzo cienki miąższ nie jest zbierany i spożywany.
Grzybówka mleczajowa jest grzybem pożytecznym – rozkłada znaczną część ściółki leśnej. Jest w stanie rozkładać ligninę i celulozowe składniki ściółki.

etymologia
Nazwa łacińska tego gatunku to Mycena galopus, gdzie “galo” oznacza “mleko”, a “-pus” odnosi się do trzonu i jest odniesieniem do faktu, że grzyby te uwalniają mleczny płyn z ich złamanych trzonów.

uwagi
Ø

właściwości lecznicze
Ø

toksyny
Ø

objawy zatrucia
Ø

leczenie zatrucia
Ø

skutki braku leczenia zatrucia
Ø

choroby grzybowe
Ø

zwalczanie chorób grzybowych
Ø

wartości odżywcze
Ø

zastosowanie kulinarne
Ø

przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne	bibliografia
Ø	Ø

gatunek podobny	cechy odróżniające
Grzybówka alkaliczna	wydziela zapach alkaliczny, nie wydziela mleczka podczas uszkodzenia
Grzybówka chlorowonna	wydziela zapach chloru
Grzybówka wczesna	rośnie na butwiejącym drewnie

galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)

Ø

przypisy i bibliografia