Hełmówka jadowita
kategoria: grzyb | rodzina: podziemniczkowate |
nazwa polska: Hełmówka jadowita inne nazwy polskie: Hełmówka obrzeżona, Łuskwiak obrzeżony nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Galerina marginata synonimy łacińskie: Agaricus autumnalis (1872), Agaricus marginatus (1789), Agaricus unicolor (1792), Galera marginata (1871), Galerina autumnalis (1964), Galerina unicolor (1936), Galerula marginata (1934), Galerula unicolor (1934), Gymnopilus autumnalis (1917), Naucoria autumnalis (1887), Pholiota marginata (1872), Pholiota unicolor (1876) |
określenie nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: August Johann Georg Karl Batsch, 1789 r. aktualna klasyfikacja: Robert Kühner, 1935 r. |
kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb nadrzewny |
powszechność w kraju: pospolity ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
zasięg na świecie: występuje na całej półkuli północnej |
sezon: grzyb jesienny okres występowania: sierpień – listopad | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
zastosowanie ogólne: TRUJĄCY zastosowanie ogólne w stanie surowym: trujący kategoria smaku: Ø smak ogólny: mączny zapach ogólny: mączny wyjątki zastosowania: Ø |
trudność identyfikacji: umiarkowanie trudne cechy wyróżniające: Ø |
opis główny: |
owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od półkolistego (młode owocniki) do wypukłego, płaskiego (starsze owocniki), kapelusz często z tępym, szerokim garbem, brzeg ostry, równy owocnik – powierzchnia: gładka, sucha, matowa lub nieco lśniąca, z promienistym prążkowaniem (widocznym tylko podczas wilgotnej pogody), skórka daje się ściągnąć owocnik – kolor: od blado-beżowego do żółto-ochrowego (brązowawy a nawet czerwonobrązowy podczas wilgotnej pogody) owocnik – średnica: 1,5 – 5(max 8) cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki delikatnie wybrzuszone hymenofor – nasada: blaszki przy trzonie wykrawane ząbkiem hymenofor – kolor: od ochrowo-brązowego (młode owocniki) do rdzawo-brązowego (starsze owocniki), ostrza blaszek nieco jaśniejsze hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm miąższ – kształt: Ø miąższ – kolor: od jasno-ochrowego (w kapeluszu) do umbro-brązowego (w trzonie) miąższ – zapach: mączny, mączno-rzodkiewkowy miąższ – smak: mączny, mączno-rzodkiewkowy trzon – występowanie: Ø trzon – typ: centryczny trzon – kształt: walcowaty, od pełnego (młode owocniki) do pustego (starsze owocniki) trzon – powierzchnia: oprószona, pokryta podłużnymi, srebrzystobiałymi włókienkami trzon – kolor: od ochrowego (góra) do brązowawego (dołem) trzon – średnica: 1 – 6(max 10) mm trzon – wysokość: 2 – 8 cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: tak pierścień – kształt: pierścień niewielki, zwisający, błoniasty, nietrwała strefa pierścieniowa pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø |
odżywianie i biotop: |
sposób odżywiania: saprotrof podłoże: drewno (obumarłe drewno, trociny, zrzynki, pniaki, zagrzebane drewno), gleba (ściółka leśna) terytorium: lasy iglaste, lasy mieszane, lasy liściaste gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Świerk, Buk, Sosna, Dąb gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
wielkość występowania: |
występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: mała kształt grupy: Ø |
zarodniki: |
zarodniki – kształt: eliptyczne, o powierzchni chropowatej lub pomarszczonej zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 7 – 11 × 4 – 6,5 μm wysyp zarodników – kolor: rdzawobrązowy |
zmienność ogólna: |
zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
wpływ czynników przyrodniczych: |
wpływ opadów: silnie higrofaniczny wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
zmiana koloru po uszkodzeniu: |
hymenofor: Ø miąższ: nie trzon: Ø |
reakcje makrochemiczne: |
KOH/NaOH: zmiana koloru na czerwony do matowoczerwonego na powierzchni kapelusza FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
wartości odżywcze: |
wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
ciekawostki |
---|
Badania wykazały, że dotychczas uznawany za osobny gatunek Hełmówka jesienna (Galerina autumnalis) to jednak nie osobny gatunek a Hełmówka jadowita (Galerina marginata). |
etymologia |
---|
Nazwa łacińska tego gatunku to Galerina marginata, gdzie Galerina oznacza “jak hełm” a marginata oznacza “granicę” (jest odniesieniem do ogólnie jaśniejszego, w porównaniu ze środkiem, marginalnego obszaru kapelusza). |
odmiany i formy |
---|
Ø |
uwagi |
---|
Ø |
robaczywienie |
---|
Ø |
właściwości prozdrowotne |
---|
Ø |
transport |
---|
Ø |
przechowywanie |
---|
Ø |
uprawa |
---|
Ø |
przygotowanie w celach leczniczych |
---|
Ø |
spożycie w celach leczniczych |
---|
Ø |
handel |
---|
To gatunek niedopuszczony do obrotu. |
toksyny |
---|
– amanityna |
Gatunek ten zawiera toksyny takie jak Muchomor zielonawy. |
objawy zatrucia |
---|
– wymioty |
leczenie zatrucia |
---|
Ø |
skutki braku leczenia zatrucia |
---|
– uszkodzenia wątroby – śmierć |
choroby grzybowe |
---|
Gatunek ten powoduje Białą zgniliznę drewna. |
zwalczanie chorób grzybowych |
---|
Ø |
zastosowanie kulinarne |
---|
Ø |
przepisy kulinarne |
---|
Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
zapiski i ciekawostki historyczne |
---|
Ø |
gatunek podobny: Łuskwiak zmienny |
cechy odróżniające: gatunek jadalny, blaszki koloru cynamonowego, czarnobrązowe łuski na trzonie pod pierścieniem |
gatunek podobny: Płomiennica zimowa |
cechy odróżniające: ciemny trzon, brak pierścienia |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0