Jeżoskórka ostrołuskowa
| kategoria: grzyb wielkość: wielkoowocnikowy typ ogólny: gatunek naziemny | klasa: pieczarniaki rząd: pieczarkowce rodzina: pieczarkowate |
| nazwa polska: Jeżoskórka ostrołuskowa inne nazwy polskie: Czubajeczka ostrołuskowa, Czubajka Friesa, Czubajka ostrołuskowata nazwy potoczne: Ø nazwa łacińska: Echinoderma asperum synonimy łacińskie: Lepiota aspera, Lepiota friesii, Cystolepiota aspera nazwa angielska: Freckled Dapperling |
| określenie nazwy polskiej: Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego, 2021 r. pierwsza klasyfikacja: Christiaan Hendrik Persoon, 1793 r. aktualna klasyfikacja: Marcel Bon, 1991 r. |
| powszechność w kraju: częsty trend liczebności w kraju: Ø ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø sugestia dotycząca ochrony: Ø historia ochrony: Ø |
| zasięg na świecie: występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji, na południowej tylko w południowej części Ameryki Północnej i w Australii |
| sezon: grzyb jesienny okres występowania: sierpień – październik |
| zastosowanie ogólne: TRUJĄCY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø smak ogólny: Ø zapach ogólny: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: łatwe cechy wyróżniające: Ø |
| opis |
| typ owocnika: |
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty |
| część główna owocnika: |
| część główna owocnika – kształt: kapelusz od dzwonkowatego (młode owocniki) do wypukłego, rozpostartego (starsze owocniki) część główna owocnika – kolor: brązowy, rdzawogliniastobrązowy, ciemniejszy w centrum |
| wymiary owocnika: |
| owocnik – średnica: 5 – 12(max 15) cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm |
| brzeg części głównej owocnika: |
| brzeg – kształt: Ø brzeg – kolor: Ø brzeg – szerokość: Ø |
| powierzchnia części głównej: |
| powierzchnia – kształt: koncentrycznie pokryta czarniawo brązowymi odstającymi łuskami, które odpadają powierzchnia – wzór: Ø integralność skórki z miąższem: Ø powierzchnia – tendencja do pękania: Ø |
| hymenofor: |
| hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – ulokowanie: Ø hymenofor – kształt: blaszki gęste, na końcach rozwidlone, przy pierścieniu nieregularnie drobno bruzdkowane hymenofor – nasada: blaszki wolne hymenofor – kolor: od białego do kremowego hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm integralność hymenoforu z miąższem: Ø ujście hymenoforu – kształt: Ø ujście hymenoforu – kolor: Ø ujście hymenoforu – wymiary: Ø – Ø mm |
| miąższ części głównej owocnika: |
| miąższ – kształt: od miękkiego (w kapeluszu) do łykowatego (w trzonie) miąższ – kolor: białawy miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: nieprzyjemny, korzenny miąższ – siła zapachu: Ø miąższ – smak: kwaśny miąższ – siła smaku: Ø miąższ – grubość w części głównej: Ø – Ø mm |
| trzon: |
| trzon – występowanie: tak trzon – typ: centryczny trzon – kształt: cylindryczny, walcowaty, twardy, zwarty trzon – struktura wewnętrzna: od pełnego (młode owocniki) do pustego (starsze owocniki) trzon – powierzchnia: Ø trzon – tendencja do pękania: Ø trzon – wzór na powierzchni: Ø trzon – kolor: Ø trzon – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø trzon – średnica: 0,7 – 1,5(max 2) cm trzon – wysokość: 4 – 8(max 12) cm integralność trzonu z częścią główną: Ø podstawa trzonu – kształt: bulwiasto rozszerzona podstawa trzonu – powierzchnia: Ø podstawa trzonu – kolor: Ø |
| osłona: |
| osłona – występowanie: Ø osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – kolor: Ø osłona – pozostałość: Ø |
| resztki osłony na powierzchni części głównej: |
| resztki osłony – występowanie: Ø resztki osłony – typ: Ø resztki osłony – kształt: Ø resztki osłony – rozmieszczenie: Ø resztki osłony – trwałość: Ø resztki osłony – kolor: Ø resztki osłony – wymiary: Ø × Ø mm |
| osłona hymenoforu: |
| osłona hymenoforu – występowanie: Ø osłona hymenoforu – kształt: Ø osłona hymenoforu – trwałość: Ø osłona hymenoforu – kolor: Ø |
| pierścień: |
| pierścień – występowanie: tak pierścień – kształt: szeroki, błoniasty, zwisający, postrzępiony, zrośnięty z trzonem pierścień – trwałość: trwały pierścień – kolor: białawy z wierzchu, od spodu brązowawy pierścień – wysokość: Ø – Ø mm integralność pierścienia z trzonem: Ø |
| pochwa: |
| pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – średnica: Ø – Ø cm pochwa – wysokość: Ø – Ø cm |
| mleczko: |
| mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø |
| gutacja: |
| gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø gutacja – obfitość: Ø |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: gatunek o w miarę niezmiennym kształcie zmienność koloru: gatunek o w miarę niezmiennej barwie |
| reakcje makro-chemiczne: |
| KOH (wodorotlenek potasu): Ø NaOH (wodorotlenek sodu): Ø FeSO4 (siarczan żelaza II): Ø C6H5OH (fenol): Ø NH40H (woda amoniakalna): Ø C6H5NH2 (anilina): Ø AgNO3 (azotan srebra): Ø nalewka gwajakowa: Ø inne odczynniki: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ światła: Ø |
| występowanie: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: kilkanaście owocników kształt grupy: rozproszona |
| odżywanie: |
| sposób odżywiania: saprotrof |
| podłoże: |
| podłoże – rodzaj: gleba podłoże – właściwości: gleba żyzna integralność owocnika z podłożem: Ø |
| siedlisko: |
| terytorium ogólne: lasy iglaste, lasy liściaste, parki, zarośla, ogrody siedlisko – właściwości: cieniste i wilgotniejsze miejsca forma terenu: Ø |
| gatunek towarzyszący: |
| gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| okres rozwoju: |
| czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø okres występowania: sierpień – październik pora wzrostu: Ø |
| hymenium: |
| hymenium – opis: Ø |
| zarodniki: |
| wysyp zarodników – kolor: biały zarodniki – kształt: długo eliptyczne zarodniki – powierzchnia: gładka zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 6,5 – 11 × 2 – 3,5 μm |
| wartość energetyczna: |
| owocniki surowe: Ø owocniki suszone: Ø |
| wartości odżywcze: |
| witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø pozostałe: Ø |
| informacje |
| ciekawostki |
|---|
| Ø |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| uwagi ogólne |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| uwagi przy spożyciu w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| historyczne zastosowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| czas wystąpienia pierwszych objawów zatrucia |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| – wymioty – biegunka |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| uwagi w zastosowaniu kulinarnym |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zapobieganie chorobom grzybowym |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie inne |
|---|
| Ø |
| inne zastosowanie historyczne |
|---|
| Ø |
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| mapa występowania |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| gatunki podobne |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Jeżoskórka brązowawa nazwa łacińska: Echinoderma jacobi zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Jeżoskórka czarnoostrzowa nazwa łacińska: Echinoderma hystrix zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Jeżoskórka ciernista nazwa łacińska: Echinoderma echinaceum zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: trzon pokrytym ostrymi łuseczkami (pod pierścieniem, mniejsze owocniki |
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 5.5