Krasnoborowik ceglastopory
| kategoria: grzyb wielkość: wielkoowocnikowy typ ogólny: gatunek naziemny | klasa: pieczarniaki rząd: borowikowce rodzina: borowikowate |
| nazwa polska: Krasnoborowik ceglastopory inne nazwy polskie: Borowik ceglastopory odmiana typowa, Borowik ceglastopory odmiana żonkilowa, Grzyb wilczy, Wilczy grzyb nazwy potoczne: Ceglak, Czerwononóżka, Pociec, Pocieciec, Pociek, Sinol nazwa łacińska: Neoboletus erythropus synonimy łacińskie: Boletus erythropus (1796), Boletus erythropus (1916), Boletus erythropus (1922), Boletus erythropus (1925), Boletus erythropus (1973), Boletus erythropus (1984), Boletus luridiformis (2009), Boletus luridus (1821), Boletus luridus (1825), Dictyopus erythropus (1886), Neoboletus erythropus (2018), Neoboletus luridiformis (2018), Suillus erythropus (1898), Tubiporus erythropus (1937) nazwa angielska: Scarletina Bolete |
| określenie nazwy polskiej: Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego, 2021 r. pierwsza klasyfikacja: Christiaan Hendrik Persoon, 1796 r. aktualna klasyfikacja: Ø |
| powszechność w kraju: pospolity trend liczebności w kraju: Ø ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø sugestia dotycząca ochrony: Ø historia ochrony: Ø |
| zasięg na świecie: występuje w Europie i Japonii |
| sezon: grzyb letni, grzyb jesienny okres występowania: maj – listopad |
| zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: trujący kategoria smaku: jadalny dobrej jakości smak ogólny: Ø zapach ogólny: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: Ø cechy wyróżniające: Ø |
| opis |
| typ owocnika: |
| owocnik – typ: kapeluszowy rurkowaty |
| część główna owocnika: |
| część główna owocnika – kształt: kapelusz od półkolistego (młode owocniki) do rozpostartego (starsze owocniki) część główna owocnika – kolor: od ceglastoczerwonego do brązowego, ciemnobrązowego, niekiedy z ochrowymi plamkami |
| wymiary owocnika: |
| owocnik – średnica: Ø – Ø cm owocnik – wysokość: 5 – 15(max 20) cm |
| brzeg części głównej owocnika: |
| brzeg – kształt: Ø brzeg – kolor: Ø brzeg – szerokość: Ø |
| powierzchnia części głównej: |
| powierzchnia – kształt: od suchej, matowej, zamszowej (młode owocniki) do gładkiej, nagiej (starsze owocniki) powierzchnia – wzór: Ø integralność skórki z miąższem: skórka nie daje się oddzielić od miąższu powierzchnia – tendencja do pękania: Ø |
| hymenofor: |
| hymenofor – typ: rurkowy hymenofor – ulokowanie: Ø hymenofor – kształt: Ø hymenofor – nasada: rurki wycięte przy trzonie, zatokowato wycięte hymenofor – kolor: od żółtego, oliwkowego (młode owocniki) do rdzawego hymenofor – wysokość: 10 – 30 mm integralność hymenoforu z miąższem: Ø ujście hymenoforu – kształt: pory kanciaste ujście hymenoforu – kolor: Ø ujście hymenoforu – wymiary: Ø – Ø mm |
| miąższ: |
| miąższ – kształt: bardzo zwarty, twardy, jędrny miąższ – kolor: żółty miąższ – zapach: przyjemny, grzybowy miąższ – siła zapachu: słaby miąższ – smak: łagodny miąższ – siła smaku: Ø miąższ – grubość w części głównej: Ø – Ø mm |
| trzon: |
| trzon – występowanie: Ø trzon – typ: centryczny trzon – kształt: od pękatego po smukły, pełny trzon – struktura: Ø trzon – powierzchnia: pokryta bardzo gęsto ceglastoczerwonymi nieregularnymi strzępkami, ziarenkowata, filcowata, górna część trzonu zawiera na swojej powierzchni mniej strzępków przez co kolor samego trzonu jest tu bardziej żółty trzon – tendencja do pękania: Ø trzon – wzór na powierzchni: Ø trzon – kolor: czerwony trzon – średnica: 2 – 5(max 6) cm trzon – wysokość: 5 – 15(max 18) cm integralność trzonu z częścią główną: Ø podstawa trzonu – kształt: Ø podstawa trzonu – kolor: Ø |
| osłona: |
| osłona – występowanie: Ø osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – kolor: Ø osłona – pozostałość: Ø |
| resztki osłony na powierzchni części głównej: |
| resztki osłony – występowanie: Ø resztki osłony – typ: Ø resztki osłony – kształt: Ø resztki osłony – rozmieszczenie: Ø resztki osłony – trwałość: Ø resztki osłony – kolor: Ø resztki osłony – wymiary: Ø × Ø mm |
| osłona hymenoforu: |
| osłona hymenoforu – występowanie: Ø osłona hymenoforu – kształt: Ø osłona hymenoforu – trwałość: Ø osłona hymenoforu – kolor: Ø |
| pierścień: |
| pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – trwałość: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm integralność pierścienia z trzonem: Ø |
| pochwa: |
| pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – średnica: Ø – Ø cm pochwa – wysokość: Ø – Ø cm |
| mleczko: |
| mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø |
| gutacja: |
| gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø gutacja – obfitość: Ø |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| zmiana koloru hymenoforu: tak, sinieje zmiana koloru miąższu: tak, na ciemnoniebieski zmiana koloru trzonu: Ø |
| reakcje makro-chemiczne: |
| KOH (wodorotlenek potasu): Ø NaOH (wodorotlenek sodu): Ø FeSO4 (siarczan żelaza II): Ø C6H5OH (fenol): Ø NH40H (woda amoniakalna): Ø C6H5NH2 (anilina): Ø AgNO3 (azotan srebra): Ø nalewka gwajakowa: Ø inne odczynniki: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| występowanie: |
| występowanie – typ: pojedynczo lub w grupie(częściej) wielkość grupy: Ø kształt grupy: Ø |
| odżywanie: |
| sposób odżywiania: symbiont |
| podłoże: |
| podłoże – rodzaj: gleba podłoże – właściwości: gleba kwaśna integralność owocnika z podłożem: Ø |
| siedlisko: |
| terytorium ogólne: lasy iglaste, lasy liściaste, lasy mieszane siedlisko – właściwości: Ø forma terenu: Ø |
| gatunek towarzyszący: |
| gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę: Jodła pospolita, Świerk pospolity, Buk zwyczajny, Dąb szypułkowy, Dąb bezszypułkowy gatunek będący żywicielem: Ø |
| okres rozwoju: |
| czas życia: Ø długość życia: Ø okres występowania: Ø – Ø pora wzrostu: Ø |
| hymenium: |
| hymenium – opis: Ø |
| zarodniki: |
| wysyp zarodników – kolor: oliwkowo-brązowy zarodniki – kształt: eliptyczno-wrzecionowaty zarodniki – powierzchnia: gładka zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 13 – 18 × 5,5 – 6,5 μm |
| wartość energetyczna: |
| owocniki surowe: Ø owocniki suszone: Ø |
| wartości odżywcze: |
| witaminy: B1, B2, B3, B12, C i E minerały: fosfor, magnez, potas, żelazo kwasy: Ø pozostałe: białko, błonnik |
| informacje |
| ciekawostki |
|---|
| Zmiana barwy po uszkodzeniu miąższu spowodowane jest zawartym w tkance barwniku atromentynie i kwasowi pulwinowemu, który powstaje z utleniania tegoż barwnika. |
| Gatunek ten występuje częściej w górach (południe Polski) niż na nizinach. |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Krasnoborowik ceglastopory rzadko kiedy jest robaczywy. |
| handel |
|---|
| Ø |
| uwagi ogólne |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| uwagi przy spożyciu w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| historyczne zastosowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| czas wystąpienia pierwszych objawów zatrucia |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| – smażenie – gotowanie (min 30 – 60 minut, wylać wywar) – zapiekanie – marynowanie (po wcześniejszym ugotowaniu) – duszenie |
| uwagi w zastosowaniu kulinarnym |
|---|
| Surowe (lub niedogotowane, niedosmażone) Krasnoborowiki ceglastopore są trujące (powodują zaburzenia żołądkowo-jelitowe). Borowiki te należy poddać dłuższej obróbce termicznej niż inne. |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zapobieganie chorobom grzybowym |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie inne |
|---|
| Ø |
| inne zastosowanie historyczne |
|---|
| Ø |
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| mapa występowania |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| gatunki podobne |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Gorzkoborowik żółtopory nazwa łacińska: Ø zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: siateczka na trzonie, czerwone rurki zamiast żółtych |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Modroborowik gładkotrzonowy nazwa łacińska: Ø zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: kapelusz oliwkowobrązowy, pomarańczowoczerwony, pomarańczowe pory i trzon u podstawy karminowoczerwony |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Modroborowik ponury nazwa łacińska: Ø zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: siateczka na trzonie |
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 5.2