Kubecznik pospolity

kategoria: grzyb
rodzina: incertae sedis

nazwa polska: Kubecznik pospolity
inne nazwy polskie: Kubek
nazwa łacińska: Crucibulum laeve
inne nazwy łacińskie: Cyathella laevis 1804, Cyathodes scutellare 1891, Cyathus crucibuliformis 1790, Cyathus crucibulum 1801, Cyathus scutellaris 1797, Nidularia crucibulum 1823, Nidularia laevis 1802, Peziza laevis 1778, Peziza lentifera 1778

autor nazwy polskiej: Franciszek Błoński, 1888 r.
pierwsza klasyfikacja: William Hudson, 1778 r.
aktualna klasyfikacja: Paul E. Kambly, 1936 r.

powszechność: pospolity
ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: Ø

handel: Ø

zastosowanie ogólne: NIEJADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku: Ø
wyjątki zastosowania: Ø

okres występowania: czerwiec – październik
okres maksymalny: kwiecień – październik

gatunek wieloletni: Ø
uprawa: Ø

opis
owocnik – typ: Ø owocnik – kształt: od kulistawego lub nieco cylindrycznego (młode owocniki) do grubościennego kubka, czarki lub tygla (starsze owocniki), zwężony u podstawy owocnik – powierzchnia: strona zewnętrzna- pilśniowata, szorstka, strona wewnętrzna – gładka owocnik – kolor: strona zewnętrzna – od białawego (młode owocniki) do żółtawego, brudnopomarańczowego, cynamonowego, czarniawego (starsze owocniki), strona wewnętrzna – kremowa lub orchowa owocnik – średnica: 0,5 – 1 cm owocnik – wysokość: 0,2 – 1,2 cm hymenofor – typ: Ø hymenofor – kształt: Ø hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: Ø hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm trzon – typ: brak trzon – kształt: Ø trzon – powierzchnia: Ø trzon – kolor: Ø trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: Ø – Ø cm miąższ – kształt: miękki miąższ – kolor: Ø miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: brak miąższ – smak: brak pierścień: brak pochwa: brak mleczko: brak gutacja: nie higrofaniczność: Ø podłoże: drewno (opadłe gałązki, resztki drewna, gnijące resztki roślin, łupiny owoców), gleba (rzadko), inne (podłoża celulozowe np. gazety, stare ubrania, obuwie, artykuły gospodarstwa domowego, stare meble) sposób odżywiania: saprotrof terytorium: lasy wszystkich rodzajów, zarośla, nad strumykami, potokami, przy drogach, przy ścieżkach, parki, ogrody, ciemne i wilgotne miejsca gatunek organizmu sąsiadującego: Ø gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: w grupie zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie, grubościenne zarodniki – kolor: bezbarwne zarodniki – wymiary: 8 – 10 × 4 – 7 μm wysyp zarodników – kolor: biały, bezbarwny

opis

owocnik – typ: Ø
owocnik – kształt: od kulistawego lub nieco cylindrycznego (młode owocniki) do grubościennego kubka, czarki lub tygla (starsze owocniki), zwężony u podstawy
owocnik – powierzchnia: strona zewnętrzna- pilśniowata, szorstka, strona wewnętrzna – gładka
owocnik – kolor: strona zewnętrzna – od białawego (młode owocniki) do żółtawego, brudnopomarańczowego, cynamonowego, czarniawego (starsze owocniki), strona wewnętrzna – kremowa lub orchowa
owocnik – średnica: 0,5 – 1 cm
owocnik – wysokość: 0,2 – 1,2 cm
hymenofor – typ: Ø
hymenofor – kształt: Ø
hymenofor – nasada: Ø
hymenofor – kolor: Ø
hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
trzon – typ: brak
trzon – kształt: Ø
trzon – powierzchnia: Ø
trzon – kolor: Ø
trzon – średnica: Ø – Ø cm
trzon – wysokość: Ø – Ø cm
miąższ – kształt: miękki
miąższ – kolor: Ø
miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
miąższ – zapach: brak
miąższ – smak: brak
pierścień: brak
pochwa: brak
mleczko: brak
gutacja: nie
higrofaniczność: Ø

podłoże: drewno (opadłe gałązki, resztki drewna, gnijące resztki roślin, łupiny owoców), gleba (rzadko), inne (podłoża celulozowe np. gazety, stare ubrania, obuwie, artykuły gospodarstwa domowego, stare meble)
sposób odżywiania: saprotrof
terytorium: lasy wszystkich rodzajów, zarośla, nad strumykami, potokami, przy drogach, przy ścieżkach, parki, ogrody, ciemne i wilgotne miejsca
gatunek organizmu sąsiadującego: Ø
gatunek organizmu będącego podłożem: Ø
gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø
gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø
występowanie: w grupie

zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie, grubościenne
zarodniki – kolor: bezbarwne
zarodniki – wymiary: 8 – 10 × 4 – 7 μm
wysyp zarodników – kolor: biały, bezbarwny

ciekawostki
Gatunek ten charakteryzuje się dużą zmiennością kształtów i kolorów w zależności od regionu występowania.
Początkowa forma grzyba to zamknięty kubek ale po dojrzeniu kubek otwiera się (pokrywka kubka zwana epifragmą odrywa się) odsłaniając liczne (1 – 18 sztuk), białe perydiole (ciałka wytwarzające zarodniki). Wymiary perydioli to 1 – 2,5 mm. Perydiolie są połączone z dnem kubka białymi sznureczkami (tylko młode owocniki) zwanymi funiculus. Pyredolia pod wpływem wiatru lub deszczu wypadają na zewnątrz w ten między innymi sposób się rozsiewając (zostają wyrzucane na zewnątrz i dzięki funiculus przyklejają się do innych części podłoża, kilkadziesiąt centymetrów od owocnika).
Oprócz deszczu i wiatru także zwierzęta mają swój udział w rozmnażaniu tego gatunku. Dzikie (i nie tylko bo np. krowy i konie) zwierzęta zjadając Kubeczniki pospolite (np. przy okazji skubania trawy na pastwisku) pomagają w rozsiewaniu zarodników na większe odległości (zarodnikom nic złego się nie dzieje w układzie pokarmowym zwierząt).
Owocniki są raczej twarde i odporne na rozkład, więc można znaleźć “puste gniazda” o każdej porze roku.

etymologia
Nazwa łacińska tego gatunku to Crucibulum laeve, gdzie Crucibulum oznacza “tygiel” a integrella oznacza “gładki”.

uwagi
Ø

właściwości lecznicze
Ø

toksyny
Ø

objawy zatrucia
Ø

leczenie zatrucia
Ø

skutki braku leczenia zatrucia
Ø

choroby grzybowe
Ø

zwalczanie chorób grzybowych
Ø

wartości odżywcze
Ø

zastosowanie kulinarne
Ø

przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne	bibliografia
Ø	Ø

gatunek podobny	cechy odróżniające
Kubek gnojowy	występuje na nawozie i nawiezionej glebie
Kubek ołowianoszary	Ø
Kubek prążkowany	strona zewnętrzna jest gęsto pokryta brązowymi włoskami, strona wewnętrzna jest karbowana
Strzykacz gwiazdkowaty	Ø

galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)

Ø

przypisy i bibliografia