Lakówka pospolita
| kategoria: grzyb | rodzina: piestróweczkowate |
| nazwa polska: Lakówka pospolita inne nazwy polskie: Bedłka fioletowa, Bedłka mączasta, Lejkówka fioletowa, Serojeszkówka fioletowa, Serojeszkówka fiołkowa nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Laccaria laccata synonimy łacińskie: Agaricus farinaceous, Agaricus laccatus, Agaricus rosellus, Clitocybe laccata, Clitocybe laccata, Laccaria affinis, Laccaria anglica, Laccaria farinacea, Laccaria laccata, Laccaria scotica, Laccaria tetraspora, Omphalia farinacea, Omphalia rosella, Russuliopsis laccata |
| określenie nazwy polskiej: Barbara Gumińska oraz Władysław Wojewoda, 1968 r. pierwsza klasyfikacja: Giovanni Antonio Scopoli, 1772 r. aktualna klasyfikacja: Mordecai Cubitt Cooke, 1884 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb naziemny |
| powszechność w kraju: powszechny ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: szeroko rozprzestrzeniony w Ameryce Północnej, Azji i Europie, występuje także w Afryce Północnej i w Australii |
| sezon: grzyb letni, jesienny okres występowania: czerwiec – listopad | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: jadalny niskiej jakości smak ogólny: łagodny zapach ogólny: niewyraźny wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: łatwe cechy wyróżniające: Ø |
| opis główny: |
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz – od wypukłego (młode owocniki) do płaskiego, wklęsłego (starsze owocniki), brzeg kapelusza – od podwiniętego (młode owocniki) do nieregularnie, faliście powyginanego (starsze owocniki), kapelusz z niedużym wklęśnięciem w centrum owocnik – powierzchnia: gładka, pokryta bardzo drobnymi łuseczkami lub mączasto oprószona owocnik – kolor: pomarańczowy, rdzawo-brązowy, cielisto-różowy, mięsno-różowy owocnik – średnica: 1 – 6(max 7) cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki rzadkie (rzadko rozstawione), wybrzuszone, grube hymenofor – nasada: blaszki przy trzonie przyrośnięte zaokrąglone zbiegające ząbkiem, czasami zbiegające po trzonie hymenofor – kolor: kolor kapelusza, cielisty, łososiowy lub brązowo-czerwonawy hymenofor – wysokość: 4 – 10 mm miąższ – kształt: cienki, od jednorodnego (w kapeluszu) do łykowatego (w trzonie) miąższ – kolor: blado-czerwonawy, nieco jaśniejszy od koloru kapelusza, wodnisto-różowy miąższ – zapach: niewyraźny, rzodkwi, korzenny miąższ – smak: niewyraźny, łagodny trzon – występowanie: tak trzon – typ: centryczny trzon – kształt: cylindryczny, smukły, czasami skręcony, powierzchnia włóknista, u podstawy pokryty białą grzybnią, od pełnego (młode owocniki) do pustego (starsze owocniki), często wygięty trzon – powierzchnia: włókienkowa trzon – kolor: kolor kapelusza trzon – średnica: 0,3 – 0,8(max 1) cm trzon – wysokość: 2 – 8(max 15) cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: nie pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: nie pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: nie mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: nie gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: symbiont podłoże: gleba (uboga, piaszczysta, wilgotna) terytorium: lasy iglaste, lasy liściaste, lasy mieszane, parki, obrzeża, preferuje miejsca wilgotne i świetliste, szkółki leśne, poza lasami, zarośla, nieużytki, wrzosowiska, miejsca bezdrzewne(rzadziej) gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Sosna, Buk, Brzoza, Świerk gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: Ø |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: okrągły do szerokoeliptycznego, z kolcami długości do 2 µm zarodniki – kolor: bezbarwne zarodniki – wymiary: 7,5 – 11,5 × 7 – 9,5 μm wysyp zarodników – kolor: biały |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: gatunek o nieco zmiennym kształcie zmienność koloru: gatunek o nieco zmiennej barwie |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: blady podczas suchej pogody, kapelusz w dni wilgotne jest przeświecająco żłobkowany (uwidacznia się prążkowanie brzegów), gatunek ten dobrze znosi dłuższe okresy suszy wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: Ø miąższ: nie trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: Ø FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Gatunek ten jest bardzo rzadko robaczywy. Jest to grzyb niewielkich rozmiarów. Zbiera się kapelusze i ze względu na gromadne występowanie łatwo o większy zbiór. |
| Za granicą, pospolicie, jest nazywany “Oszustem”. Nazwa ta bierze się z dużej zmienności pod względem wyglądu tego gatunku. |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Niektóre źródła podają, że gatunek ten zawiera związki antybiotyczne o cennych właściwościach bakteriobójczych. |
| transport |
|---|
| To gatunek trudny w transporcie. |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| – jako dodatek do zup, sosów, gulaszy – smażenie |
| Zaleca się zbieranie i spożywanie tylko kapeluszy, gdyż trzonki są zbyt łykowate i twardawe. |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Lakówka drobna |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Lakówka dwubarwna |
| cechy odróżniające: podstawa trzonu z fioletową grzybnią, trzon o liliowym kolorze |
| gatunek podobny: Lakówka okazała |
| cechy odróżniające: większe owocniki, różowawe blaszki, występuje na glebach bagnistych |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0