Lejkownik kubkowatokapeluszowy

kategoria: grzyb

rodzina: Pseudoclitocybaceae

nazwa polska: Lejkownik kubkowatokapeluszowy
inne nazwy polskie: Bedłka czarkowata, Bedłka kubkowa, Lejkorodek kubeczkowy
nazwy zwyczajowe: Ø
nazwa łacińska: Pseudoclitocybe cyathiformis
synonimy łacińskie: Agaricus cinerascens 1786, Agaricus cyathiformis 1792, Agaricus cyathiformis 1838, Agaricus sordidus 1788, Agaricus tardus 1801, Cantharellula cyathiformis 1936, Clitocybe cinerascens 1887, Clitocybe cyathiformis 1871, Clitocybe cyathiformis 1879, Omphalia cyathiformis 1872, Omphalia tarda 1821

autor nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r.
pierwsza klasyfikacja: Jean Baptiste François Pierre Bulliard, 1792 r.
aktualna klasyfikacja: Rolf Singer, 1956 r.

kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy

typ ogólny: grzyb naziemny

sezon: grzyb jesienny
okres występowania: wrzesień – grudzień

czas życia: owocniki jednoroczne
długość życia: Ø

powszechność w kraju: pospolity
ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: Ø
zasięg ogólny: występuje w Ameryce Północnej, Europie i Japonii

trudność identyfikacji: łatwe

zastosowanie ogólne: NIEJADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: niejadalny
kategoria smaku: Ø
wyjątki zastosowania: warunkowo jadalny – po próbie na małej ilości

opis
owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kielichowaty lub głęboko lejkowaty o podwiniętych brzegach, brzeg ostry, nie prążkowany^[3] owocnik – powierzchnia: nieco błyszcząca, gładka owocnik – kolor: jasnokawowy, cielisty lub kawowobrązowy w czasie wilgotnej pogody owocnik – średnica: 4 – 10^{(max 16)}^[3] cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki grube, rzadkie hymenofor – nasada: blaszki głęboko zbiegające na trzon hymenofor – kolor: od białawego do brązowego hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm miąższ – kształt: wodnisty, miękki, nieco bardziej sprężysty lub chrząstkowaty u nasady trzonu miąższ – kolor: brązowawy, brunatnawy miąższ – zapach: niewyraźny, grzybowy lub lekko mączny miąższ – smak: niewyraźny, przyjemny, grzybowy trzon – typ: centryczny trzon – kształt: walcowaty, u podstawy pałkowato zgrubiały, smukły, od pełnego (młode owocniki) do pustego (starsze owocniki) trzon – powierzchnia: pilśniowata, pokryta włókienkami lub siatkowana, mocniej owłosiona u nasady trzon – kolor: jaśniejszy od kapelusza trzon – średnica: 0,5 – 1,2 cm trzon – wysokość: 5 – 12 cm pierścień: brak pochwa: brak osłona: Ø
mleczko: brak gutacja: Ø
hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø trzon – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø reakcje makrochemiczne: Ø
zmienność: gatunek o nieco zmiennej barwie ale niezmiennym kształcie higrofaniczność: tak, ciemnieje, kawowobrązowy w czasie wilgotnej pogody
wpływ opadów: ciemniejący w dni deszczowe wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø
podłoże: gleba (cieżka, niekwaśna), drewno (zgniłe pnie drzew liściastych) sposób odżywiania: saprotrof terytorium: wszystkie rodzaje lasów, łąki, składowiska drewna, wzdłuż dróg, pastwiska gatunek organizmu sąsiadującego: Ø gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: Ø
zarodniki – kształt: gładkie, wewnątrz ziarniste, jajowate i amyloidalne ^[2] zarodniki – kolor: półprzezroczyste ^[2] zarodniki – wymiary: 8 – 12 × 5 – 7 μm ^[2] wysyp zarodników – kolor: biały, kremowobiały

opis
woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø
witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø
toksyny: Ø
pozostałe: Ø

ciekawostki
Niektórzy uważają ten grzyb za przysmak, inni za niesmaczny i spożywany jedynie z konieczności, gdy brak innych grzybów jadalnych. ^[2] Kilka źródeł zaleca dokładne i dłuższe gotowanie przed spożyciem. Na pewno twarde i nieco łykowate są trzony – tak więc jeśli w ogóle to zbieramy same kapelusze. Ale u nas trafia do kategorii niejadalnych gdyż istnieją ostrzeżenia o dolegliwościach żołądkowych u osób wrażliwych.
Owocniki Lejkownika kubkowatokapeluszowego mogą się rozwinąć nawet na wilgotnych kamieniach. ^[1]
W Turcji trwają prace nad wykorzystaniem wyciągów z Lejkownika kubkowatokapeluszowego do zwalczania grzybów patogennych atakujących rośliny uprawne.
Grzyb ten wchodzi w skład dań kuchni Dalekiego Wschodu.
Lejkownik kubkowatokapeluszowy po wysuszeniu mocno blaknie.

etymologia
Ø

uwagi
Ø

robaczywienie
Ø

właściwości prozdrowotne
Ø

transport
Ø

uprawa
W sprzedaży dostępne są tzw. grzybnie biologiczne tego gatunku.

przygotowanie w celach leczniczych
Ø

spożycie w celach leczniczych
Ø

handel
Ø

objawy zatrucia
Ø

leczenie zatrucia
Ø

skutki braku leczenia zatrucia
Ø

choroby grzybowe
Ø

zwalczanie chorób grzybowych
Ø

zastosowanie kulinarne
– suszenie – mrożenie – marynowanie

przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne
Ø

gatunek podobny: Lejkownik bezwonny

cechy odróżniające: mniejszy, brzeg mają podwinięty tylko bardzo młode okazy

gatunek podobny: Lejkówka żółtobrązowa

cechy odróżniające: bladoochrowy kapelsz

gatunek podobny: Pieprzniczka szarawa

cechy odróżniające: miąższ i blaszki po uciśnięciu zmieniają kolor na czerwonawy

gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie

¹źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Lejkownik_kubkowatokapeluszowy
²źródło: https://www.ekologia.pl/wiedza/grzyby/lejkownik-kubkowatokapeluszowy
³źródło: https://grzyby.pl/gatunki/Pseudoclitocybe_cyathiformis.htm

przypisy i bibliografia

_Zakaz _{kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 2.0}