Łycznik ochrowy
| kategoria: grzyb | rodzina: grzybówkowate |
| nazwa polska: Łycznik ochrowy inne nazwy polskie: Bedłka ściągająca, Bocznotrzoniec skupiony, Łyczak ściągający, Łycznik trzonkowy nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Panellus stipticus synonimy łacińskie: Agaricus lateralis (1774), Agaricus semipetiolatus (1777), Agaricus stipticus (1783), Crepidopus stipticus (1821), Lentinus stipticus (1889), Panellus farinaceus (1879), Panellus stipticus (1981), Panellus stipticus (1987) |
| określenie nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: Jean Baptiste François Pierre Bulliard, 1783(1773) r. aktualna klasyfikacja: Petter Adolf Karsten, 1879 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb nadrzewny |
| powszechność w kraju: pospolity ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: występuje na wszystkich kontynentach (poza Antarktydą), a także na wielu wyspach |
| sezon: grzyb całoroczny okres występowania: styczeń – grudzień | czas życia: Ø długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø smak ogólny: gorzki zapach ogólny: słaby wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: bardzo łatwe cechy wyróżniające: Ochrowy grzybek, porastający gromadnie stare, dębowe pniaki. |
| opis główny: |
| owocnik – typ: Ø owocnik – kształt: krągły, kolisty lub nerkowaty, muszlowaty, łyżkowaty, nieregularny, o brzegu falistym i podwiniętym, ostrym (starsze owocniki), po stronie trzonu wyraźnie jednostronnie wcięty owocnik – powierzchnia: matowa, sucha, od gładkiej (młode owocniki) do łuskowatej, mączysto-łuseczkowatej (starsze owocniki), strefowana, z mozaikowym wzorem owocnik – kolor: ochrowy[1], brązowoochrowożółtawy[2], blaknący z wiekiem[2] owocnik – średnica: 1 – 4 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki gęste, wąskie, połączone żyłkami, blaszki często rozwidlone[7] hymenofor – nasada: blaszki wyraźnie odgraniczone od trzonu [1] hymenofor – kolor: od bladobeżowego do ochrowobrązowego [1], rdzawożółty[2], cynamonowoochrowy, cielistoochrowy, kolor owocnika[6] hymenofor – wysokość: Ø – 2,5 mm miąższ – kształt: cienki, łykowaty, skórzasty, twardawy, elastyczny miąższ – kolor: ochrowy[1], ochrowożółtawy[2] miąższ – zapach: słaby[1,2,6], nieco metaliczny[5], słabo kwaskowaty[6] miąższ – smak: gorzki[1,2,5,6,7], silnie ściągający[1], piekący[2,5,6] trzon – występowanie: tak, lub bardzo rzadko nieobecny[8] trzon – typ: ekscentryczny (boczny) trzon – kształt: krótki, bardzo szeroki w miejscu połączenia z kapeluszem [1], spłaszczony, stożkowaty trzon – powierzchnia: filcowata, od gładkiej (młode owocniki) do łuseczkowatej (starsze owocniki) trzon – kolor: ochrowobrązowy[1], kolor kapelusza[5,6] trzon – średnica: 0,3 – 0,5(max 1,0)[8] cm trzon – wysokość: 0,5 – 2 cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: niekiedy delikatna zasnówka okrywająca hymenofor [6] pierścień – występowanie: nie pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: nie pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: blaszki mają skłonność wydzielania lepkiego soku [6] mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: nie gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: saprotrof, pasożyt(rzadko)[5] podłoże: drewno (martwe i butwiejące drewno, najczęściej drzew liściastych, pniaki) terytorium: Ø gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Dąb(najczęściej), Buk, Jesion gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: kilkadziesiąt owocników kształt grupy: kępa, dachówkowato |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: gładkie, szerokoelipsoidalne, bardzo drobne zarodniki – kolor: bezbarwne zarodniki – wymiary: 2 – 3 × 1(max 2)[5,6] – 1,5(max 2,5)[5,6] μm wysyp zarodników – kolor: jasnoochrowy[1], biały[2,5,6,7] |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: gatunek o w miarę niezmiennym kształcie zmienność koloru: gatunek o w miarę niezmiennej barwie |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: nieco higrofaniczny wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: Ø miąższ: Ø trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: negatywny lub zmiana na szary (miąższ/kapelusz) [7] FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Łycznik ochrowy to grzyb całoroczny, a to ze względu na trwałe owocniki jakie tworzy, ale główny jego okres rozwoju przypada na sierpień – listopad. To gatunek bardzo odporne na różne warunki atmosferyczne. |
| Przeprowadzone badania naukowe wykazały, że gatunek ten ma pewne zdolności bioluminescencji (świecenia w nocy). Łycznik ochrowy jest jednym z kilkudziesięciu gatunków grzybów bioluminescencyjnych. Ale co ciekawe to bioluminescencję zaobserwowano tylko na grzybni i grzybach uprawianych w laboratorium, w środowisku naturalnym dotychczas zjawiska tego nie zaobserwowano. [1] Bioluminescencję wykazują głównie Łyczniki pochodzące ze wschodnich wybrzeży Ameryki Północnej, natomiast nie zaobserwowano jej w przypadku grzybów żyjących w Europie, Azji, Nowej Zelandii ani w zachodnich rejonach Ameryki Północnej. Grzybnia emituje stosunkowo niskie poziomy zielonkawego światła i jest widoczna dopiero w całkowitej ciemności po około 5 minutach przyzwyczajenia się oczu, efektowne obrazy można zaobserwować podczas fotografowania (kilkutygodniowego) grzyba na długich czasach naświetlana przy użyciu statywu. Luminescencja jest zlokalizowana na krawędziach blaszek i na styku blaszek z łodygą i kapeluszem. [4] W świecie grzybów emisja światła jest zjawiskiem ubocznym, towarzyszącym innym procesom chemicznym. Dotychczas nie doszukano się przyczyny występowania tego zjawiska u grzybów. |
| Nikaragua wypuściła w 1990 roku do obiegu znaczek pocztowy przedstawiający Łycznika ochrowego (“Setas Comestibles”). |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Łycznik ochrowy jest uważany za grzyb leczniczy w Hongkongu (ale brak szczegółów). [1] |
| Grzyb ten był podobno używany jako środek antyseptyczny. [7] |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| W sprzedaży jest płynna grzybnia tego gatunku w cennie kilkudziesięciu złotych za kilka mililitrów grzybni lub w formie kołków drewnianych, przerośniętych grzybnią. Łycznik ochrowy jest uważany za niejadalny i sprzedawany wyłącznie jako ciekawostka (ze względu na bioluminescencję). wymagania hodowli: – temperatura kolonizacji: 18-26 °C – temperatura owocowania: 15-24 °C – wilgotność: 90-95% – wymiany powietrza: 4-8 na godzinę [4] |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Łycznik białawy |
| cechy odróżniające: występuje na drewnie drzew iglastych, owocniki mniejsze, kolor biały lub jasnobeżowy |
| gatunek podobny: Łycznik późny |
| cechy odróżniające: owocniki większe |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81ycznik_ochrowy
2 źródło: https://nagrzyby.pl/atlas?id=529
3 źródło: https://www.czasopismobiologia.pl/artykul/swiatlo-w-ciemnosci-bioluminescencja-lycznika-ochrowego
4 źródło: https://grzybniaplynna.eu/sklep/grzybnia-plynna-lycznik-ochrowy/
5 źródło: http://atlas.grzybiarze.eu/panellus-stipticus/
6 źródło: https://www.jezioro.com.pl/przyroda/index/grzyby/view/grzyby/q/p/vl/block/page/23/item/1712
7 źródło: https://www.mushroomexpert.com/panellus_stipticus.html
8 źródło: https://www.messiah.edu/Oakes/fungi_on_wood/gilled%20fungi/species%20pages/Panellus%20stipticus.htm
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0