Łysak plamistoblaszkowy
| kategoria: grzyb wielkość: wielkoowocnikowy typ ogólny: gatunek nadrzewny | klasa: pieczarniaki rząd: pieczarkowce rodzina: podziemniczkowate |
| nazwa polska: Łysak plamistoblaszkowy inne nazwy polskie: Łysak penetrujący, Ogniówka przenikająca, Płomiennica korzeniasta nazwy potoczne: Ø nazwa łacińska: Gymnopilus penetrans synonimy łacińskie: Agaricus penetrans (1815), Dryophila penetrans (1886), Flammula croceolamellata (1939), Flammula penetrans (1886), Fulvidula penetrans (1937), Naucoria penetrans (1898) nazwa angielska: Common Rustgill |
| określenie nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: Elias Magnus Fries, 1815 r. aktualna klasyfikacja: William Alphonso Murrill, 1912 r. |
| powszechność w kraju: pospolity trend liczebności w kraju: Ø ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø sugestia dotycząca ochrony: Ø historia ochrony: Ø |
| zasięg na świecie: występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji, Australii, a także w Maroku i na Wyspach Kanaryjskich |
| sezon: grzyb jesienny okres występowania: sierpień – listopad |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø smak ogólny: Ø zapach ogólny: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: umiarkowanie trudne cechy wyróżniające: Ø |
| opis |
| typ owocnika: |
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty |
| część główna owocnika: |
| część główna owocnika – kształt: kapelusz od półkolistego (młode owocniki) do łukowatego, spłaszczonego (starsze owocniki), często z tępym garbem część główna owocnika – kolor: pomarańczowordzawy, z niego jaśniejszym brzegiem i ciemniejszym, brązowo-czerwonym środkiem |
| wymiary owocnika: |
| owocnik – średnica: 2 – 9 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm |
| brzeg części głównej owocnika: |
| brzeg – kształt: niepodwinięty brzeg – kolor: jaśniejszy od reszty kapelusza, złotożółty brzeg – szerokość: Ø |
| powierzchnia części głównej: |
| powierzchnia – kształt: od delikatnie pilśniowej (młode owocniki) do prawie nagiej (starsze owocniki), matowy powierzchnia – wzór: miejscami występują drobne cętki integralność skórki z miąższem: Ø powierzchnia – tendencja do pękania: Ø |
| hymenofor: |
| hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – ulokowanie: Ø hymenofor – kształt: blaszki szerokie, odrywające się od trzonu (tylko starsze owocniki) hymenofor – nasada: blaszki przy trzonie wykrojone ząbkiem hymenofor – kolor: od żółtego (młode owocniki) do ciemniejszego, żółtordzawego lub pomarańczowobrązowego (starsze owocniki), niekiedy plamki na blaszkach (starsze owocniki) hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm integralność hymenoforu z miąższem: Ø ujście hymenoforu – kształt: Ø ujście hymenoforu – kolor: Ø ujście hymenoforu – wymiary: Ø – Ø mm |
| miąższ: |
| miąższ – kształt: Ø miąższ – kolor: od bladego (młode owocniki) do czerwono-żółtawego (starsze owocniki), brązowy w podstawie trzonu miąższ – zapach: Ø miąższ – siła zapachu: niewyraźny miąższ – smak: mniej lub bardziej gorzki miąższ – siła smaku: Ø miąższ – grubość w części głównej: Ø – Ø mm |
| trzon: |
| trzon – występowanie: tak trzon – typ: centryczny trzon – kształt: walcowaty, zwykle zakrzywiony trzon – struktura: od pełnego (młode owocniki) do rurkowatego (starsze owocniki) trzon – powierzchnia: Ø trzon – tendencja do pękania: Ø trzon – wzór na powierzchni: Ø trzon – kolor: brązowawy lub brązowo-czerwony, żółty pod kapeluszem trzon – średnica: 0,6 – 1,5 cm trzon – wysokość: 3 – 8 cm integralność trzonu z częścią główną: Ø podstawa trzonu – kształt: występuje biała grzybnia podstawa trzonu – kolor: Ø |
| osłona: |
| osłona – występowanie: Ø osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – kolor: Ø osłona – pozostałość: Ø |
| resztki osłony na powierzchni części głównej: |
| resztki osłony – występowanie: tak resztki osłony – typ: Ø resztki osłony – kształt: Ø resztki osłony – rozmieszczenie: na brzegu kapelusza (młode owocniki) resztki osłony – trwałość: Ø resztki osłony – kolor: Ø resztki osłony – wymiary: Ø × Ø mm |
| osłona hymenoforu: |
| osłona hymenoforu – występowanie: Ø osłona hymenoforu – kształt: Ø osłona hymenoforu – trwałość: Ø osłona hymenoforu – kolor: Ø |
| pierścień: |
| pierścień – występowanie: tak, strefa pierścieniowa pierścień – kształt: włóknista strefa pierścieniowa pierścień – trwałość: tylko młode owocniki pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm integralność pierścienia z trzonem: Ø |
| pochwa: |
| pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – średnica: Ø – Ø cm pochwa – wysokość: Ø – Ø cm |
| mleczko: |
| mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø |
| gutacja: |
| gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø gutacja – obfitość: Ø |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| zmiana koloru hymenoforu: Ø zmiana koloru miąższu: Ø zmiana koloru trzonu: Ø |
| reakcje makro-chemiczne: |
| KOH (wodorotlenek potasu): Ø NaOH (wodorotlenek sodu): Ø FeSO4 (siarczan żelaza II): Ø C6H5OH (fenol): Ø NH40H (woda amoniakalna): Ø C6H5NH2 (anilina): Ø AgNO3 (azotan srebra): Ø nalewka gwajakowa: Ø inne odczynniki: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: podczas wilgotnej pogody kapelusz śliski wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| występowanie: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: małe kępki |
| odżywanie: |
| sposób odżywiania: saprotrof |
| podłoże: |
| podłoże – rodzaj: drewno (opadłe, leżące na ziemi drewno, pnie, gałęzie, szyszki, korzenie, kora, trociny, głównie na drewnie drzew iglastych, rzadko na liściastych) podłoże – właściwości: Ø integralność owocnika z podłożem: Ø |
| siedlisko: |
| terytorium ogólne: las iglasty, las mieszany, plac składowania drewna siedlisko – właściwości: Ø forma terenu: Ø |
| gatunek towarzyszący: |
| gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Sosna, Jodła, Kosodrzewina gatunek tworzący symbiozę: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| okres rozwoju: |
| czas życia: Ø długość życia: Ø okres występowania: Ø – Ø pora wzrostu: Ø |
| hymenium: |
| hymenium – opis: Ø |
| zarodniki: |
| wysyp zarodników – kolor: rdzawo-brązowy zarodniki – kształt: elipsoidalny zarodniki – powierzchnia: brodawkowana zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 7 – 9 × 3,5 – 5 μm |
| wartość energetyczna: |
| owocniki surowe: Ø owocniki suszone: Ø |
| wartości odżywcze: |
| witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø pozostałe: Ø |
| informacje |
| ciekawostki |
|---|
| Ø |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| uwagi ogólne |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| uwagi przy spożyciu w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| historyczne zastosowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| czas wystąpienia pierwszych objawów zatrucia |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| uwagi w zastosowaniu kulinarnym |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zapobieganie chorobom grzybowym |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie inne |
|---|
| Ø |
| inne zastosowanie historyczne |
|---|
| Ø |
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| mapa występowania |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| gatunki podobne |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Ø nazwa łacińska: Ø zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: Ø |
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 5.2