Łysostopek pospolity
| kategoria: grzyb | rodzina: Omphalotaceae |
| nazwa polska: Łysostopek pospolity inne nazwy polskie: Bedłka opieńka sosnowa, Bedłka osinowa, Pieniążek dębowy, Pieniążek pospolity nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Gymnopus dryophilus synonimy łacińskie: Agaricus dryophilus (1790), Collybia dryophila (1871), Marasmius dryophilus (1889), Omphalia dryophilus (1821) |
| określenie nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: Jean Baptiste François Pierre Bulliard, 1790 r. aktualna klasyfikacja: William Alphonso Murrill, 1916 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb naziemny, nadrzewny(rzadko) |
| powszechność w kraju: powszechny ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: szeroko rozprzestrzeniony na całej półkuli północnej |
| sezon: grzyb letni, jesienny okres występowania: maj – grudzień | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: jadalny średniej jakości smak ogólny: łagodny zapach ogólny: przyjemny wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: umiarkowanie trudne cechy wyróżniające: Ø |
| opis główny: |
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od dzwonkowatego (młode owocniki) do płaskiego (starsze owocniki), brzeg faliście powyginany (tylko starsze owocniki) [1] owocnik – powierzchnia: gładka, naga owocnik – kolor: jasno-ochrowy, czerwonawo-żółty, żółto-brązowawy do czerwono-brązowego owocnik – średnica: 1,5 – 6(max 7)[2,3] cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki bardzo gęste, cienkie, kruche hymenofor – nasada: blaszki przy trzonie zaokrąglone lub wykrojone ząbkiem hymenofor – kolor: od białego (młode owocniki) do ochrowo-kremowego (starsze owocniki) hymenofor – wysokość: 5 – 7 mm miąższ – kształt: cienki, wodnisty miąższ – kolor: białawy miąższ – zapach: niewyraźny[1], przyjemny, kwaśny [2], przyjemny świeżego drewna miąższ – smak: nieznaczny[1], łagodny[2] trzon – występowanie: tak trzon – typ: centryczny trzon – kształt: cylindryczny, rurkowato dęty, kruchy, podstawa opleciona nitkami grzybni, elastyczny, łykowaty trzon – powierzchnia: gładka, naga trzon – kolor: ochrowo-brązowy, kolor kapelusza trzon – średnica: 2 – 4(max 9)[2] mm trzon – wysokość: 3 – 6(max 10)[3] cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: nie pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: nie pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: nie mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: nie gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: symbiont podłoże: gleba(najczęściej), drewno (powalone penie Topoli osiki) [1] terytorium: lasy iglaste, lasy liściaste, łąki leśne, parki, sady, ogrody, wśród liści, traw gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: pojedynczo lub w grupie wielkość grupy: kilka owocników kształt grupy: owocniki blisko siebie |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie zarodniki – kolor: bezbarwne zarodniki – wymiary: 5 – 6,5 × 2,5 – 3,5 μm wysyp zarodników – kolor: biały, jasno-kremowy |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: gatunek o nieco zmiennym kształcie zmienność koloru: gatunek o nieco zmiennej barwie |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: jest higrofaniczny, kapelusz od blado-kremowego (w dni suche) do blado-brązowego (w dni wilgotne) wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: Ø miąższ: Ø trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: Ø FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Ø |
| etymologia |
|---|
| Łacińska nazwa gatunkowa dryophilus pochodzi z języka greckiego i oznacza “lubiący dęby”, w rzeczywistości jednak gatunek ten rośnie nie tylko pod dębami, ale również pod wieloma innymi gatunkami drzew. [1] |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| U osób z wrażliwym żołądkiem może powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe. [2] |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| – jako grzyb domieszkowy |
| Usuwa się trzony. |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Łysostopek niemiły |
| cechy odróżniające: zapach zgniłej kapusty, filcowato-szczeciniasta grzybnia u nasady trzonu |
| gatunek podobny: Łysostopek wodnisty |
| cechy odróżniające: jaśniejszy kapelusz, zgrubiały trzon u podstawy |
| gatunek podobny: Twardzioszek przydrożny |
| cechy odróżniające: elastyczny trzon, rzadkie blaszki, rośnie na łąkach i pastwiskach |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81ysostopek_pospolity
2 źródło: https://nagrzyby.pl/atlas?id=481
3 źródło: https://www.mushroomexpert.com/gymnopus_dryophilus.html
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0