Mleczaj kamforowy
| kategoria: grzyb | rodzina: gołąbkowate |
| nazwa polska: Mleczaj kamforowy inne nazwy polskie: Mleczaj cukierkowy nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Lactarius camphoratus synonimy łacińskie: Agaricus camphoratus (1793), Agaricus subdulcis (1821), Agaricus cimicarius (1786), Lactarius terryi (1878), Lactifluus camphoratus (1891), Lactifluus terryi (1898) |
| autor nazwy polskiej: Franciszek Błoński, 1896 r. pierwsza klasyfikacja: Jean Baptiste François Pierre Bulliard, 1793 r. aktualna klasyfikacja: Elias Magnus Fries, 1838 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb naziemny |
| sezon: grzyb letni okres występowania: czerwiec – listopad | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
| powszechność w kraju: pospolity ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø zasięg ogólny: występuje w Ameryce Północnej, Środkowej, Europie, Japonii i Australii [1] |
| trudność identyfikacji: łatwe |
| zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: jadalny najniższej jakości wyjątki zastosowania: Ø |
| opis |
|---|
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od łukowatego (młode owocniki) do rozpostartego (starsze owocniki), w środku kapelusza (prawie) zawsze występuje dość wyraźny garb, a wokół niego wgłębienie [1], brzeg karbowany i delikatnie pomarszczony [1], brzeg od podwiniętego (młode owocniki) do rozprostowanego (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: sucha, naga, matowa [1], gładka, bez połysku, brzeg kapelusza od delikatnie oszronionej (młode owocniki) do gładkiego (starsze owocniki) [2], niekiedy promieniście pomarszczona owocnik – kolor: ciemnopomarańczowo-brązowy lub czerwono-brązowy [1], winnoczerwony[2] owocnik – średnica: 2 – 5(max 9)[2,3] cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki gęste [1], gładkie ostrza blaszek, blaszki mieszane [2], z międzyblaszkami [3] hymenofor – nasada: blaszki nieco tylko zbiegające na trzon [1], niekiedy przy trzonie rozwidlone [2] hymenofor – kolor: od jasnocielisto-czerwonawego (młode owocniki) do czerwono-brązowawego (starsze owocniki), biały nalot podczas w okresie wysypu, brązowe plamy [1] hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm miąższ – kształt: cienki, kruchy, delikatny miąższ – kolor: jasny, czerwonawobrązowawy [2] miąższ – zapach: zapach kamfory, pluskwiaków, suszonego lubczyka lub cykorii [1], korzenny (podczas suszenia) [1] miąższ – smak: łagodny, niekiedy nieco gorzkawy [1] trzon – typ: centryczny trzon – kształt: walcowaty, czasami spłaszczony, komorowaty[2], od pełnego (młode owocniki) do komorowatego (starsze owocniki) [2] trzon – powierzchnia: gładka, delikatnie oszroniona [2] trzon – kolor: ciemnoczerwono-brązowy, czerniejący przy podstawie [1], nieco jaśniejszy od kapelusza (głównie w górnej części) [2] trzon – średnica: 0,4 – 1(max 1,3)[3] cm trzon – wysokość: 3 – 8(max 10)[5] cm pierścień: brak pochwa: brak osłona: Ø |
| mleczko: tak, obfite, rzadkie, wodnistobiałe, smak łagodny ale pozostawiający gorzkawy posmak [1] gutacja: Ø |
| hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: tak, na brązowawy [2,3] miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø trzon – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø reakcje makrochemiczne: nalewka gwajakowa – zmiana koloru na różowo, po chwili zaś na czerwono-brązowo-zielono, KOH (ług potasowy) – zmiana koloru na oliwkowo brązowy, FeSO4 (siarczan żelaza II) – zmiana koloru na szaro zielony (po 5 minutach), C6H5OH (kwas karbolowy, fenol) – zmiana koloru na ciemnopurpurowy lub czekoladowobrązowy |
| zmienność: Ø higrofaniczność: Ø |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| podłoże: gleba (bogata w próchnice, kwaśna[4]) sposób odżywiania: symbiont terytorium: lasy liściaste, lasy iglaste gatunek organizmu sąsiadującego: Świerk zwyczajny, Sosna zwyczajna, Buk pospolity [1,3], Jodła[2], Brzoza[5] gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: pojedynczo lub w grupie wielkość grupy: mała, kilka owocników kształt grupy: rozproszona |
| zarodniki – kształt: elipsoidalne, brodawkowate zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 6,5 – 8 × 5,5 – 6,5 μm wysyp zarodników – kolor: biały, jasny, kremowy |
| opis |
|---|
| woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø |
| witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø |
| toksyny: Ø |
| pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Mleczaj kamforowy niekiedy jest atakowany przez pasożytniczego grzyba Hypomyces lateritius, powodującego pleśnienie i niedorozwój jego blaszek oraz stwardnienie miąższu. Porażone przez tego grzyba owocniki rydzów są niejadalne. [1] |
| Według niektórych źródeł określany jako niejadalny. Według wielu atlasów jest uznany za jadalny ale po dokładnym gotowaniu[5] lub głównie jako suszony. |
| To jeden z nielicznych grzybów wykorzystywanych w cukiernictwie. Dawniej Mleczaj kamforowy w Ameryce Północnej zastępował niedostępny szafran, wanilię, curry, maggi czy proszek z trufli. Aromatyzowano nim głównie syrop klonowy, rzadziej tytoń i wieprzowinę, nawet ciastka i lody (stąd jego angielska nazwa „candy cap – mleczaj cukierkowy, cukierniczy”) co było wyjątkowe wśród grzybów. Przed użyciem susz z tego mleczaja rozrabiano gorącym mlekiem tak jak wanilię. Do dziś bywa stosowany w tym celu w niektórych restauracjach Kalifornii, UK oraz Chin, głównie w prowincji Junnan. [3] |
| Grzyb ten najczęściej używany jest jako przyprawa, środek aromatyzujący, jeśli zostanie dodany do posiłku podczas procesu gotowania. |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Mleczaj kamforowy wykazuje działanie przeciwwirusowe oraz przeciwnowotworowe. [6] |
| transport |
|---|
| To gatunek trudny w transporcie (owocniki są łamliwe, kruche). |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| – jako przyprawa (suszony i mielony) |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Mleczaj płowy |
| cechy odróżniające: aksamitna, łuseczkowata powierzchnia kapelusza |
| gatunek podobny: Mleczaj wątrobowy |
| cechy odróżniające: brak charakterystycznego zapachu, siarkowożółty miąższ, mleczko przebarwia się na żółto |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mleczaj_kamforowy
2 źródło: https://nagrzyby.pl/atlas?id=772
3 źródło: https://www.ekologia.pl/wiedza/grzyby/mleczaj-kamforowy
4 źródło: https://grzyby.pl/gatunki/Lactarius_camphoratus.htm
5 źródło: https://www.first-nature.com/fungi/lactarius-camphoratus.php
6 źródło: https://ultimate-mushroom.com/edible/232-lactarius-camphoratus.html
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 2.0