Mleczaj przydymiony
| kategoria: grzyb wielkość: wielkoowocnikowy typ ogólny: gatunek naziemny | klasa: pieczarniaki rząd: gołąbkowce rodzina: gołąbkowate |
| nazwa polska: Mleczaj przydymiony inne nazwy polskie: Jelonek przydymiony, Świnka przydymiona nazwy potoczne: Ø nazwa łacińska: Lactarius lignyotus synonimy łacińskie: Lactariella lignyota (1889), Lactifluus lignyotus (1891) nazwa angielska: Velvet Milkcap |
| określenie nazwy polskiej: Barbara Gumińska oraz Władysław Wojewoda, 1983 r. pierwsza klasyfikacja: Ø aktualna klasyfikacja: Ø |
| powszechność w kraju: sporadyczny trend liczebności w kraju: Ø ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø sugestia dotycząca ochrony: Ø historia ochrony: Ø |
| zasięg na świecie: występuje w Ameryce Północnej, Środkowej, Europie i Azji |
| sezon: grzyb letni, jesienny okres występowania: lipiec – październik |
| zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: jadalny[1] kategoria smaku: jadalny niskiej jakości smak ogólny: Ø zapach ogólny: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: bardzo łatwe cechy wyróżniające: Ø |
| opis |
| typ owocnika: |
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty |
| część główna owocnika: |
| część główna owocnika – kształt: kapelusz od łukowatego z podwiniętym brzegiem, o wklęśniętym środku (młode owocniki) do lejkowatego z małym garbem (starsze owocniki) część główna owocnika – kolor: ciemnobrązowy lub brązowoczarny |
| wymiary owocnika: |
| owocnik – średnica: 3(min 2) – 7(max 11) cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm |
| brzeg części głównej owocnika: |
| brzeg – kształt: od podwiniętego (młode owocniki) do podgiętego (starsze owocniki) brzeg – kolor: Ø brzeg – szerokość: Ø |
| powierzchnia części głównej: |
| powierzchnia – kształt: gładka, sucha, pilśniowata, często prążkowana, aksamitna, drobno pofałdowana, pomarszczona powierzchnia – wzór: Ø integralność skórki z miąższem: Ø powierzchnia – tendencja do pękania: Ø |
| hymenofor: |
| hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – ulokowanie: Ø hymenofor – kształt: blaszki dość gęste, cienkie, lekko wypukłe hymenofor – nasada: blaszki zbiegające na trzon hymenofor – kolor: od białego (młode owocniki) do ochrowego (starsze owocniki), na trzonie zmienia kolor na brązowy hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: tak, na rdzawoczerwony hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm integralność hymenoforu z miąższem: Ø ujście hymenoforu – kształt: gładkie ostrza blaszek ujście hymenoforu – kolor: Ø ujście hymenoforu – wymiary: Ø – Ø mm |
| miąższ części głównej owocnika: |
| miąższ – kształt: od łamliwego (młode owocniki) do elastycznego (starsze owocniki) miąższ – kolor: biały miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: przyjemny miąższ – siła zapachu: słaby miąższ – smak: orzechowy, gorzki miąższ – siła smaku: Ø miąższ – grubość w części głównej: Ø – Ø mm |
| trzon: |
| trzon – występowanie: tak trzon – typ: centryczny trzon – kształt: stosunkowo cienki, smukły, walcowaty, nieco spłaszczony trzon – struktura wewnętrzna: pełny, rzadziej pusty (tylko starsze owocniki) trzon – powierzchnia: w górnej części trzonu występuje żłobienie w kolorze trzonu i stanowi to przejście do białych blaszek, z białawym nalotem, gładka lub wzdłużnie pomarszczona, aksamitna trzon – tendencja do pękania: Ø trzon – wzór na powierzchni: Ø trzon – kolor: od sepiowo brązowego do ciemnobrązowego, nieco jaśniejszy od kapelusza trzon – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø trzon – średnica: 0,5 – 1,2(max 2) cm trzon – wysokość: 4 – 10(max 12) cm integralność trzonu z częścią główną: Ø podstawa trzonu – kształt: Ø podstawa trzonu – powierzchnia: Ø podstawa trzonu – kolor: Ø |
| osłona: |
| osłona – występowanie: Ø osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – kolor: Ø osłona – pozostałość: Ø |
| resztki osłony na powierzchni części głównej: |
| resztki osłony – występowanie: Ø resztki osłony – typ: Ø resztki osłony – kształt: Ø resztki osłony – rozmieszczenie: Ø resztki osłony – trwałość: Ø resztki osłony – kolor: Ø resztki osłony – wymiary: Ø × Ø mm |
| osłona hymenoforu: |
| osłona hymenoforu – występowanie: Ø osłona hymenoforu – kształt: Ø osłona hymenoforu – trwałość: Ø osłona hymenoforu – kolor: Ø |
| pierścień: |
| pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – trwałość: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm integralność pierścienia z trzonem: Ø |
| pochwa: |
| pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – średnica: Ø – Ø cm pochwa – wysokość: Ø – Ø cm |
| mleczko: |
| mleczko – występowanie: tak mleczko – kolor: mlecznobiały, nieco wodniste, na powietrzu po kilku minutach zmienia barwę na kolor od jasnoróżowego do łososiowego mleczko – smak: łagodny, ale pozostawiający gorzkawy posmak mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: od obfitego (młode owocniki) do słabego (starsze owocniki) |
| gutacja: |
| gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø gutacja – obfitość: Ø |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| reakcje makro-chemiczne: |
| KOH (wodorotlenek potasu): Ø NaOH (wodorotlenek sodu): Ø FeSO4 (siarczan żelaza II): Ø C6H5OH (fenol): Ø NH40H (woda amoniakalna): Ø C6H5NH2 (anilina): Ø AgNO3 (azotan srebra): Ø nalewka gwajakowa: Ø inne odczynniki: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ światła: Ø |
| występowanie: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: mała, kilka owocników kształt grupy: rozproszona |
| odżywanie: |
| sposób odżywiania: Ø |
| podłoże: |
| podłoże – rodzaj: gleba, często wśród mchów podłoże – właściwości: gleba kwaśna integralność owocnika z podłożem: Ø |
| siedlisko: |
| terytorium ogólne: lasy iglaste siedlisko – właściwości: lasy stare, wilgotne forma terenu: tereny głównie górskie |
| gatunek towarzyszący: |
| gatunek sąsiadujący: Świerk pospolity gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| okres rozwoju: |
| czas życia: Ø długość życia: Ø okres występowania: Ø – Ø pora wzrostu: Ø |
| hymenium: |
| hymenium – opis: Ø |
| zarodniki: |
| wysyp zarodników – kolor: jasno-ochrowy zarodniki – kształt: niemal kuliste zarodniki – powierzchnia: brodawki połączone regularną siateczką zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 9 × 10 μm |
| wartość energetyczna: |
| owocniki surowe: Ø owocniki suszone: Ø |
| wartości odżywcze: |
| witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø pozostałe: Ø |
| informacje |
| ciekawostki |
|---|
| Mleczaj przydymiony to gatunek jadalny ale z powodu nieco gorzkiego smaku, kilka atlasów wrzuca go to niejadalnych. Na wschodzie Europy, chętniej zbierany i spożywany. Co ciekawe, może być jedzony na surowo posypany solą![1] |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| uwagi ogólne |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| uwagi przy spożyciu w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| historyczne zastosowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| czas wystąpienia pierwszych objawów zatrucia |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| uwagi w zastosowaniu kulinarnym |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zapobieganie chorobom grzybowym |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie inne |
|---|
| Ø |
| inne zastosowanie historyczne |
|---|
| Ø |
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| mapa występowania |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| gatunki podobne |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Mleczaj ciemny nazwa łacińska: Lactarius picinus zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: blaszki nie zbiegają po trzonie |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Mleczaj jelonek nazwa łacińska: Lactarius fuliginosus zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: zaokrąglony środek kapelusza, blaszki na trzonie nie odcinają się w brązowym kolorze |
[1] źródło: https://grzyby.pl/gatunki/Lactarius_lignyotus.htm
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 5.5