Mleczaj rudy
| kategoria: grzyb | rodzina: gołąbkowate |
| nazwa polska: Mleczaj rudy inne nazwy polskie: Mleczaj czerwonobrunatny, Podrydzyk ostry nazwy zwyczajowe: Dziki rydz, Gorzki rydzek, Ostry podrydzyk, Psiarka, Psi grzyb, Psi rydz nazwa łacińska: Lactarius rufus synonimy łacińskie: Agaricus rufus (1772), Agaricus variabilis (1783), Galorrheus rufus (1871), Lactarius mollis (1969), Lactarius rufus (1911), Lactifluus rufus (1891) |
| określenie nazwy polskiej: Franciszek Błoński, 1890 r. pierwsza klasyfikacja: Giovanni Antonio Scopoli, 1772 r. aktualna klasyfikacja: Elias Magnus Fries, 1838 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb naziemny |
| powszechność w kraju: powszechny ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: występuje na całej półkuli północnej, na obszarach o umiarkowanym klimacie |
| sezon: grzyb letni, jesienny okres występowania: czerwiec – listopad | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: niejadalny kategoria smaku: Ø smak ogólny: ostry zapach ogólny: żywiczny wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: Ø cechy wyróżniające: Ø |
| opis główny: |
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: od szeroko-stożkowatego z podwiniętym brzegiem (młode owocniki) do płasko-łukowatego, najczęściej z garbem na środku, nieco lejkowatego (starsze owocniki), skórka nie dająca się oddzielić owocnik – powierzchnia: gładka, matowa, bez strefowań owocnik – kolor: czerwonobrązowy, rudy owocnik – średnica: 3 – 8(max 12) cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki gęste, mieszane hymenofor – nasada: blaszki nieco zbiegające po trzonie, przyrośnięte lub wykrojone ząbkiem hymenofor – kolor: od żółtawego (młode owocniki) do jasnokremowego, mięsno-ochrowego (starsze owocniki), często z czerwonymi cętkami hymenofor – wysokość: 4 – 5 mm miąższ – kształt: dość cienki miąższ – kolor: czerwonawobrązowy, białawy lub blado-czerwony miąższ – zapach: żywiczny, korzenny, terpentyny miąższ – smak: ostry trzon – występowanie: tak trzon – typ: centryczny trzon – kształt: walcowaty i kruchy, łamliwy, od gąbczastego (młode owocniki) do pustego (starsze owocniki), postawa pokryta białą filcowatą grzybnią trzon – powierzchnia: naga trzon – kolor: od białawego (młode owocniki) do jasnoczerwonobrązowego (starsze owocniki) trzon – średnica: 0,5 – 2 cm trzon – wysokość: 3 – 12 cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: tak mleczko – kolor: wodnistobiałe mleczko – smak: łagodny, pozostawiający gorzki, palący posmak mleczko – gęstość: rzadkie mleczko – obfitość: dość obfite gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: symbiont podłoże: gleba (kwaśna, sucha, piaszczysta) terytorium: lasy iglaste, lasy mieszane, obrzeża bagien i torfowisk gatunek sąsiadujący: Świerk, Sosna zwyczajna, Sosna pospolita, Brzoza(rzadziej) gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: Ø |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: szeroko-elipsoidalne z drobno-brodawkowaną powierzchnią zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 8 – 9,5 × 6,5 – 7,5 μm wysyp zarodników – kolor: białawy |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: gatunek o nieco zmiennym kształcie zmienność koloru: gatunek o w miarę niezmiennej barwie |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: Ø miąższ: Ø trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: Ø FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Ogólnie gatunek ten jest uznany za niejadalny ale na opracowanej dla FAO liście jest wymieniony jako grzyb jadalny w Rosji i na Ukrainie. [1] |
| W stanie surowym zawiera substancje, które mogą powodować nudności, wymioty lub biegunkę, jednak po odpowiednim przyrządzeniu można go spożywać. Można go solić, kisić lub marynować, po uprzednim kilkukrotnym namoczeniu w wodzie i obgotowaniu, lub jedynie dłuższym gotowaniu i odlaniu wody. Takie przygotowanie owocników pozbawia je także ostrego smaku. [1] |
| Mleczaj rudy podczas suszenia wydziela silny korzenny zapach. [1] |
| Niekiedy jest atakowany przez pasożytniczego grzyba Hypomyces lateritius, powodującego pleśnienie i niedorozwój jego blaszek oraz stwardnienie miąższu. Porażone przez tego grzyba owocniki rydzów są niejadalne. [1] |
| etymologia |
|---|
| Nazwa łacińska tego gatunku to Lactarius rufus, gdzie rufus oznacza “lisio-rudy”. |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Mleczaj kamforowy |
| cechy odróżniające: zapach cykorii lub przyprawy maga, łagodne mleczko, brak spiczastego garbku na środku kapelusza |
| gatunek podobny: Mleczaj rudobrązowy |
| cechy odróżniające: kapelusz o mazistej powierzchni, brak spiczastego garbku na środku kapelusza |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mleczaj_rudy
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0