Monetnica maślana
kategoria: grzyb rodzina: Omphalotaceae |
nazwa polska: Monetnica maślana inne nazwy polskie: Bedłka maślana, Pieniążek maślany nazwa łacińska: Rhodocollybia butyracea inne nazwy łacińskie: Agaricus asemus (1818), Agaricus bibulosus (1892), Agaricus butyraceus (1792), Agaricus leiopus (1797), Collybia asema (1876), Collybia bibulosum (1893), Collybia butyracea (1871) |
autor nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: Jean Baptiste François Pierre Bulliard, 1792 r. aktualna klasyfikacja: Joanne Williams Lennox, 1979 r. |
powszechność: pospolity ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
handel: Ø |
zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: jadalny średniej jakości wyjątki zastosowania: Ø |
okres występowania: Ø – Ø okres maksymalny: Ø – Ø |
gatunek wieloletni: Ø uprawa: Ø |
opis |
---|
owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od łukowatego (młode owocniki) do rozpostartego z garbkiem na środku (starsze owocniki), brzeg wywinięty (tylko starsze owocniki), brzeg prążkowany (tylko w wilgotne dni) owocnik – powierzchnia: gładka, jedwabista, nieco tłusta w dotyku, lśniąca owocnik – kolor: w dni wilgotne – od siwego do rdzawobrązowego, czerwonobrązowego, w dni suche – od bladoochrowego do siwobiałego, brzeg kapelusza oraz garb zazwyczaj ciemniejsze owocnik – średnica: 3 – 7(10) cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki szerokie, gęste, ostrza drobno karbowane hymenofor – nasada: blaszki przy trzonie od wykrojonych do wolnych hymenofor – kolor: białawy hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: 7 – 10 mm trzon – typ: centryczny trzon – kształt: chrząstkowaty, podstawa często rozdęta, pusta, zewnętrzna warstwa – elastyczna, gumowata, wewnętrzna – watowato-piankowata trzon – powierzchnia: pokryta białymi, kosmkowatymi włókienkami, podstawa podłużnie żłobkowana, podstawa pokryta filcowato białą grzybnią trzon – kolor: od jasnobrązowego do czerwonobrązowego trzon – średnica: (0,5)0,7 – 1,5(2) cm trzon – wysokość: 4 – 8 cm miąższ – kształt: cienki, wodnisty, miękki, w kapeluszu elastyczny miąższ – kolor: od białawego (w dni suche) do brązowawego (w dni wilgotne), ogólnie jaśniejszy od kapelusza miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie miąższ – zapach: niewyraźny, nieco zapach zjełczałego masła miąższ – smak: niewyraźny, łagodny pierścień: Ø pochwa: Ø mleczko: Ø gutacja: Ø higrofaniczność: tak, bardzo wodochłonny podłoże: gleba (głównie kwaśna) sposób odżywiania: saprotrof terytorium: lasy liściaste, lasy iglaste gatunek organizmu sąsiadującego: Sosna gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: pojedynczo lub w grupie (najczęściej gromadnie) zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie zarodniki – kolor: bezbarwne zarodniki – wymiary: 6 – 7,5 × 3 – 3,5 μm wysyp zarodników – kolor: biały, kremowy |
ciekawostki |
---|
Monetnica maślana niekiedy tworzy czarcie kręgi. |
etymologia |
---|
Ø |
uwagi |
---|
Większość atlasów sugeruje zbierać Monetnicę maślaną w celach spożywczych bez trzonów (z uwagi na łykowatość trzonów). Jej smak jest zwykle opisywany jako niewyszukany, nieco mdły. |
właściwości lecznicze |
---|
Ø |
toksyny |
---|
Ø |
objawy zatrucia |
---|
Ø |
leczenie zatrucia |
---|
Ø |
skutki braku leczenia zatrucia |
---|
Ø |
choroby grzybowe |
---|
Ø |
zwalczanie chorób grzybowych |
---|
Ø |
wartości odżywcze |
---|
Ø |
zastosowanie kulinarne |
---|
– jako grzyb domieszkowy |
przepisy kulinarne |
---|
Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
zapiski i ciekawostki historyczne | bibliografia |
---|---|
Ø | Ø |
gatunek podobny | cechy odróżniające |
---|---|
Gąska mydlana | Ø |
Kępkowiec brązowooliwkowy | Ø |
Łysostopek wrzecionowatotrzonowy | Ø |
Monetnica maślana forma szarobrązowa | Ø |
Monetnica sucha | Ø |
galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)
Ø
przypisy i bibliografia