Muchomor twardawy

kategoria: grzyb
rodzina: muchomorowate

nazwa polska: Muchomor twardawy
inne nazwy polskie: Bedłka silna, Bedłka twardawa, Muchar twardawy
nazwa łacińska: Amanita excelsa
inne nazwy łacińskie: Ø

autor nazwy polskiej: Franciszek Błoński, 1890 r.
pierwsza klasyfikacja: Elias Magnus Fries, 1821 r.
aktualna klasyfikacja: Bertillon, 1866 r.

powszechność: pospolity
ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: Ø

handel: Ø

zastosowanie ogólne: JADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku: jadalny niskiej jakości
wyjątki zastosowania: Ø

okres występowania: czerwiec – październik
okres maksymalny: Ø – Ø

gatunek wieloletni: Ø
uprawa: Ø

opis
owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od półkolistego (młode owocniki) do lekko wypukłego, rozpostartego (starsze owocniki), brak prążkowania na brzegach kapelusza (lub bardzo słabo widoczne) owocnik – powierzchnia: kapelusz pokryty jaśniejszymi, białoszarymi łatkami (czasami brak łatek, czasami zanikają po deszczach), gładka owocnik – kolor: szarobrązowy lub brązowopopielaty, orzechowy owocnik – średnica: 5 – 15 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki gęste, ostrza gładkie hymenofor – nasada: blaszki przy trzonie nie przyrośnięte hymenofor – kolor: biały hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm trzon – typ: centryczny trzon – kształt: walcowaty, łatwy do wyłamania, duża zaostrzona bulwa u nasady (do 4,5 cm średnicy), bulwa z brodawkowatymi obwódkami na powierzchni trzon – powierzchnia: aad pierścieniem jest lekko bruzdowata, poniżej gładka lub spękana trzon – kolor: białawy trzon – średnica: 2 – 3 cm trzon – wysokość: 6 – 15(20) cm miąższ – kształt: twardy, kruchy miąższ – kolor: od szarego (pod skórką) do białego (wewnątrz owocnika) miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie miąższ – zapach: ziemisty, buraczany, owocowy miąższ – smak: niewyraźny, rzodkwi, łagodny pierścień: tak, duży, karbowany górą, błoniasty, trwały, zwisający, kolor od białego do szarego pochwa: brak (brak wyodrębnionej pochwy, jedynie bulwa) mleczko: Ø gutacja: Ø higrofaniczność: Ø podłoże: gleba (wapienna, kwaśna) sposób odżywiania: symbiont terytorium: lasy iglaste, lasy liściaste (rzadko) gatunek organizmu sąsiadującego: Świerk, Sosna, Dąb gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: pojedynczo lub w grupie (najczęściej w grupie) zarodniki – kształt: szerokoelipsoidalne, gładkie zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 8 – 10 × 5 – 8 μm wysyp zarodników – kolor: biały

opis

owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty
owocnik – kształt: kapelusz od półkolistego (młode owocniki) do lekko wypukłego, rozpostartego (starsze owocniki), brak prążkowania na brzegach kapelusza (lub bardzo słabo widoczne)
owocnik – powierzchnia: kapelusz pokryty jaśniejszymi, białoszarymi łatkami (czasami brak łatek, czasami zanikają po deszczach), gładka
owocnik – kolor: szarobrązowy lub brązowopopielaty, orzechowy
owocnik – średnica: 5 – 15 cm
owocnik – wysokość: Ø – Ø cm
hymenofor – typ: blaszkowaty
hymenofor – kształt: blaszki gęste, ostrza gładkie
hymenofor – nasada: blaszki przy trzonie nie przyrośnięte
hymenofor – kolor: biały
hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
trzon – typ: centryczny
trzon – kształt: walcowaty, łatwy do wyłamania, duża zaostrzona bulwa u nasady (do 4,5 cm średnicy), bulwa z brodawkowatymi obwódkami na powierzchni
trzon – powierzchnia: aad pierścieniem jest lekko bruzdowata, poniżej gładka lub spękana
trzon – kolor: białawy
trzon – średnica: 2 – 3 cm
trzon – wysokość: 6 – 15(20) cm
miąższ – kształt: twardy, kruchy
miąższ – kolor: od szarego (pod skórką) do białego (wewnątrz owocnika)
miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie
miąższ – zapach: ziemisty, buraczany, owocowy
miąższ – smak: niewyraźny, rzodkwi, łagodny
pierścień: tak, duży, karbowany górą, błoniasty, trwały, zwisający, kolor od białego do szarego
pochwa: brak (brak wyodrębnionej pochwy, jedynie bulwa)
mleczko: Ø
gutacja: Ø
higrofaniczność: Ø

podłoże: gleba (wapienna, kwaśna)
sposób odżywiania: symbiont
terytorium: lasy iglaste, lasy liściaste (rzadko)
gatunek organizmu sąsiadującego: Świerk, Sosna, Dąb
gatunek organizmu będącego podłożem: Ø
gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø
gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø
występowanie: pojedynczo lub w grupie (najczęściej w grupie)

zarodniki – kształt: szerokoelipsoidalne, gładkie
zarodniki – kolor: Ø
zarodniki – wymiary: 8 – 10 × 5 – 8 μm
wysyp zarodników – kolor: biały

ciekawostki
Ø

etymologia
Ø

uwagi
Ø

właściwości lecznicze
Ø

toksyny
Ø

objawy zatrucia
Ø

leczenie zatrucia
Ø

skutki braku leczenia zatrucia
Ø

choroby grzybowe
Ø

zwalczanie chorób grzybowych
Ø

wartości odżywcze
Ø

zastosowanie kulinarne
– jako przyprawa (grzyb suszony, zmieliony)

przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne	bibliografia
Ø	Ø

gatunek podobny	cechy odróżniające
Muchomor czerwieniejący	miąższ po uszkodzeniu zabarwia się na czerwono
Muchomor narcyzowy	żółty kapelusz
Muchomor plamisty	pierścień nie jest prążkowany
Muchomor porfirowy	posiada odstającą pochwę
Muchomor szorstki	żółte łatki, żółknącą powierzchnią trzonu

galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)

Ø

przypisy i bibliografia