Okratek australijski

kategoria: grzyb
rodzina: sromotnikowate

nazwa polska: Okratek australijski
inne nazwy polskie: Kwiatowiec australijski
nazwa łacińska: Clathrus archeri
inne nazwy łacińskie: Anthurus archeri (1886), Anthurus sepioides (1903), Aserophallus archeri (1891), Clathrus archeri (1980), Lysurus archeri (1859), Pseudocolus archeri (1913), Schizmaturus archeri (1977)

autor nazwy polskiej: Barbara Gumińska oraz Władysław Wojewoda, 1983 r.
pierwsza klasyfikacja: Miles Joseph Berkeley, 1859 r.
aktualna klasyfikacja: Donald M. Dring, 1980 r.

powszechność: rzadki
ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: Ø

handel: Ø

zastosowanie ogólne: NIEJADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku: Ø
wyjątki zastosowania: Ø

okres występowania: lipiec – październik
okres maksymalny: lipiec – grudzień

gatunek wieloletni: Ø
uprawa: Ø

opis
owocnik – typ: klawarioidalny owocnik – kształt: od jaja (3,5 – 6 × 2,5 – 5 cm) częściowo zagłębionego w glebie, poprzez stożkowaty, gruszkowaty (młode owocniki) do receptakl złożonego z 4 – 8 ramion (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: pokryta częściowo śluzowatą warstwą gleby z zarodnikami (zasycha u starszych owocników) owocnik – kolor: jaja – białoszary, owocniki rozwinięte – czerwony, koralowoczerwony owocnik – średnica: 5 – 15 cm owocnik – wysokość: 5 – 15 cm hymenofor – typ: Ø hymenofor – kształt: Ø hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: Ø hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm trzon – typ: Ø trzon – kształt: krótki, walcowaty trzon – powierzchnia: Ø trzon – kolor: białawo-kremowy dołem, różowawy górą trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: Ø – Ø cm miąższ – kształt: siatkowato-jamkowaty, kruchy, porowaty, gąbczasty miąższ – kolor: Ø miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: delikatny, słodki zapach padliny, nieco niemiły miąższ – smak: Ø pierścień: brak pochwa: Ø mleczko: brak gutacja: Ø higrofaniczność: Ø podłoże: gleba (żyzna, wilgotna, próchnicza) sposób odżywiania: saprotrof terytorium: lasy iglaste, liściaste i mieszane, lasy młode, zarośla, ogrody, łąki gatunek organizmu sąsiadującego: Brzoza brodawkowata, Sosna zwyczajna, Topola osika gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: pojedynczo lub w grupie zarodniki – kształt: wąsko-eliptyczne zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 4 – 7,5 × 2 – 2,5 μm wysyp zarodników – kolor: oliwkowobrązowy

opis

owocnik – typ: klawarioidalny
owocnik – kształt: od jaja (3,5 – 6 × 2,5 – 5 cm) częściowo zagłębionego w glebie, poprzez stożkowaty, gruszkowaty (młode owocniki) do receptakl złożonego z 4 – 8 ramion (starsze owocniki)
owocnik – powierzchnia: pokryta częściowo śluzowatą warstwą gleby z zarodnikami (zasycha u starszych owocników)
owocnik – kolor: jaja – białoszary, owocniki rozwinięte – czerwony, koralowoczerwony
owocnik – średnica: 5 – 15 cm
owocnik – wysokość: 5 – 15 cm
hymenofor – typ: Ø
hymenofor – kształt: Ø
hymenofor – nasada: Ø
hymenofor – kolor: Ø
hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
trzon – typ: Ø
trzon – kształt: krótki, walcowaty
trzon – powierzchnia: Ø
trzon – kolor: białawo-kremowy dołem, różowawy górą
trzon – średnica: Ø – Ø cm
trzon – wysokość: Ø – Ø cm
miąższ – kształt: siatkowato-jamkowaty, kruchy, porowaty, gąbczasty
miąższ – kolor: Ø
miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
miąższ – zapach: delikatny, słodki zapach padliny, nieco niemiły
miąższ – smak: Ø
pierścień: brak
pochwa: Ø
mleczko: brak
gutacja: Ø
higrofaniczność: Ø

podłoże: gleba (żyzna, wilgotna, próchnicza)
sposób odżywiania: saprotrof
terytorium: lasy iglaste, liściaste i mieszane, lasy młode, zarośla, ogrody, łąki
gatunek organizmu sąsiadującego: Brzoza brodawkowata, Sosna zwyczajna, Topola osika
gatunek organizmu będącego podłożem: Ø
gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø
gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø
występowanie: pojedynczo lub w grupie

zarodniki – kształt: wąsko-eliptyczne
zarodniki – kolor: Ø
zarodniki – wymiary: 4 – 7,5 × 2 – 2,5 μm
wysyp zarodników – kolor: oliwkowobrązowy

ciekawostki
W niektórych krajach młode owocniki Okratka australijskiego (zwane też czarcimi jajami) są uważane za przysmak.
Dojrzałe Okratki australijskie swoim niezbyt przyjemnym zapachem wabią muchy padlinożerne, które przyczyniają się do roznoszenia zarodników.
W Polsce po raz pierwszy jego występowanie zaobserwowano w 1975 w okolicach Biłgoraja.^[1] A po raz pierwszy w Europie zaobserwowano go w 1914 roku we Francji.
W Wielkiej Brytanii nazywany Diabelskimi Palcami a w USA Śmierdzącą ośmiornicą.

etymologia
Ø

uwagi
Ø

właściwości lecznicze
Ø

toksyny
Ø

objawy zatrucia
Ø

leczenie zatrucia
Ø

skutki braku leczenia zatrucia
Ø

choroby grzybowe
Ø

zwalczanie chorób grzybowych
Ø

wartości odżywcze
Ø

zastosowanie kulinarne
Ø

przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne	bibliografia
Ø	Ø

gatunek podobny	cechy odróżniające
Okratek czerwony	owocniki w kształcie czerwonego „koszyczka”
Aseroë rubra	bardziej przypomina ukwiały, niż ośmiornicę, do której można porównać Okratka ze względu na budowę

galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)

¹źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Okratek_australijski

przypisy i bibliografia