Opieńka ciemna
| kategoria: grzyb | rodzina: obrzękowcowate |
| nazwa polska: Opieńka ciemna inne nazwy polskie: Opieńka pospolita nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Armillaria ostoyae synonimy łacińskie: Ø |
| określenie nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: Henri Charles Louis Romagnesi, 1973 r. aktualna klasyfikacja: Josef Herink, 1973 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb nadrzewny |
| powszechność w kraju: powszechny ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: występuje w Ameryce Północnej, Europie i Japonii |
| sezon: grzyb jesienny okres występowania: wrzesień – listopad | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: JADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: niejadalny kategoria smaku: jadalny bardzo dobrej jakości smak ogólny: łagodny zapach ogólny: grzybowy wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: łatwe cechy wyróżniające: Ø |
| opis główny: |
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od wypukłego (młode owocniki) do rozpostartego, wklęsłego (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: pokryta czarnobrązowymi łuskami (najgęściej w środkowej części kapelusza) owocnik – kolor: od cielistego, różowobrązowego (młode owocniki) do czerwonobrązowego (starsze owocniki) owocnik – średnica: 3 – 8(max 11) cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki dość gęste hymenofor – nasada: blaszki zbiegające po trzonie hymenofor – kolor: od białego, jasnokremowego, kremowego (młode owocniki) do brązowego, z brązowymi plamami (starsze owocniki) hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm miąższ – kształt: od twardego, sprężystego, giętkiego (w kapeluszu) do łykowaty (w trzonie) miąższ – kolor: od białego (młode owocniki) do różowawego, brązowawego (starsze owocniki) miąższ – zapach: grzybowy, grzybowo-owocowy miąższ – smak: łagodny, delikatnie drażniący trzon – występowanie: tak trzon – typ: centryczny trzon – kształt: walcowaty, włóknisty, pałkowaty, często wygięty, od pełnego (młode owocniki) do pustego, watowatego (starsze owocniki) trzon – powierzchnia: kosmkowata, bruzdkowany powyżej pierścienia trzon – kolor: kolor kapelusza, białawy powyżej pierścienia, czerwonobrązowy lub czarnobrązowy poniżej pierścienia trzon – średnica: 0,5 – 2,5 cm trzon – wysokość: 4 – 15 cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: tak pierścień – kształt: gruby, bardzo wyraźny, brzeg oraz spód pokryty ciemnymi łuskami, wełnisty, niekiedy rozdwojony pierścień – kolor: białawy pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: nie mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: pasożyt, saprotrof(rzadko) podłoże: drewno (pnie, pniaki drzew iglastych, liściastych) terytorium: lasy iglaste, lasy mieszane, lasy liściaste gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Świerk(najczęściej), Jodła, Sosna, Buk gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: od kilku do kilkudziesięciu owocników kształt grupy: wiązki |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: elipsoidalne, gładkie, z kroplami zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 7,5 – 10 × 5 – 7 μm wysyp zarodników – kolor: biały, kremowobiały |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: owocniki jasne w dni suche, ciemne w dni wilgotne wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: Ø miąższ: tak, na brązowy trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: Ø FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: tak tłuszcze: tak węglowodany: Ø sole: Ø cukry: tak błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: fosfor, sód, wapń kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Opieńka ciemna to najczęściej występujący gatunek opieńki w Polsce. |
| Preferuje tereny bogate w kwaśne gleby. |
| Opieńka ciemna odkryta w 2001 r. w Malheur National Forest w Górach Błękitnych we wschodnim Oregonie to największy, pod względem zajmowanej powierzchni, organizm żyjący na Ziemi. Grzybnia tego pojedynczego osobnika zajmuje 8,9 km² powierzchni. Szacuje się wiek tego osobnika na 8 tysięcy lat. |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Opieńka ciemna to pasożyt wywołujący chorobę o nazwie opieńkowa zgnilizna korzeni prowadzącą do obumarcia drzewa i powodującą białą zgniliznę drewna. |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| – gotowanie – smażenie – marynowanie – duszenie |
| Wymaga wstępnego obgotowania przez 5-15 minut w temperaturze powyżej 60 stopni C, a następnie odlania wody i dłuższej niż zazwyczaj obróbki termicznej. Zaleca się zbierać i konsumować tylko młode kapelusze. |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Opieńka bezpierścieniowa |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Opieńka cebulotrzonowa |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Opieńka miodowa |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Opieńka północna |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Opieńka torfowiskowa |
| cechy odróżniające: Ø |
| gatunek podobny: Opieńka żółtawa |
| cechy odróżniające: Ø |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0