Pierścieniak grynszpanowy

kategoria: grzyb

rodzina: pierścieniakowate

nazwa polska: Pierścieniak grynszpanowy
inne nazwy polskie: Bedłka grynszpanowa, Łysiczka niebieskozielona, Pieczarka zielona, Pierścieniak niebieskozielony, Pierścieniak opaska zaśniedziała, Pierścieniak zielony
nazwy zwyczajowe: Ø
nazwa łacińska: Stropharia aeruginosa
synonimy łacińskie: Agaricus aeruginosus (1786), Pratella aeruginosa (1821), Psilocybe aeruginosa (1995), Stropharia alpina (1980)

określenie nazwy polskiej: Barbara Gumińska oraz Władysław Wojewoda, 1968 r.
pierwsza klasyfikacja: William Curtis, 1782 r.
aktualna klasyfikacja: Lucien Quélet, 1872 r.

kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy

typ ogólny: grzyb naziemny, nadrzewny

powszechność w kraju: częsty
ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: Ø

zasięg na świecie: występuje w Ameryce Północnej, w Europie i w Iranie ^[1]

sezon: grzyb jesienny
okres występowania: sierpień – listopad

czas życia: owocniki jednoroczne
długość życia: Ø

zastosowanie ogólne: NIEJADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku: Ø
smak ogólny: niewyraźny
zapach ogólny: niewyraźny
wyjątki zastosowania: Ø

trudność identyfikacji: łatwe
cechy wyróżniające: Ø

opis główny:

owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty
owocnik – kształt: kapelusz od wypukłego, dzwonkowatego (młode owocniki) do płaskiego (starsze owocniki), brzeg długo podwinięty, z licznymi zwisającymi białawymi fragmentami osłony
owocnik – powierzchnia: pokryta warstwą niebieskozieloną lub sinozieloną śluzu (w dni wilgotne), białe łuseczki, połyskująca i gładka (w dni suche), skórka daje się łatwo oddzielić od kapelusza
owocnik – kolor: od intensywnie niebieskawo-zielonego (młode owocniki) do bladego, nieco żółto-ochrowego (starsze owocniki)
owocnik – średnica: 2 – 10 cm
owocnik – wysokość: Ø – Ø cm
hymenofor – typ: blaszkowaty
hymenofor – kształt: blaszki gęste
hymenofor – nasada: blaszki przyrośnięte do trzonu
hymenofor – kolor: od białawego (młode owocniki) do fioletowo-sinego, czekoladowo-brązowego (starsze owocniki), ostrza blaszek białe i oprószone
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
miąższ – kształt: dość zwarty, wodnisty
miąższ – kolor: od zielonkawobiałego (młode owocniki) do kremowego (starsze owocniki)
miąższ – zapach: niewyraźny^[1], zapach rzodkwi
miąższ – smak: niewyraźny^[1], łagodny
trzon – występowanie: Ø
trzon – typ: centryczny
trzon – kształt: pusty, gruby, włóknisty
trzon – powierzchnia: pokryta białymi kosmkami, łuseczkami
trzon – kolor: od jasnobeżowego, jasnozielonego (młode owocniki) do brunatnego (starsze owocniki), kolor kapelusza
trzon – średnica: 0,4 – 1,2 cm
trzon – wysokość: 5 – 10 cm
osłona – typ: częściowa
osłona – kształt: osłona pokrywa blaszki (tylko młode owocniki)
osłona – pozostałość: tak, na brzegu kapelusza w postaci białych kosmków
pierścień – występowanie: tak, zanika u dojrzałych owocników ^[1]
pierścień – kształt: występuje w połowie trzonu ^[1]
pierścień – kolor: Ø
pierścień – wysokość: Ø – Ø mm
pochwa – występowanie: Ø
pochwa – kształt: Ø
pochwa – kolor: Ø
pochwa – wysokość: Ø – Ø cm
mleczko – występowanie: Ø
mleczko – kolor: Ø
mleczko – smak: Ø
mleczko – gęstość: Ø
mleczko – obfitość: Ø
gutacja – występowanie: Ø
gutacja – kolor: Ø

odżywianie i biotop:

sposób odżywiania: saprotrof
podłoże: gleba, drewno (martwe, trociny)
terytorium: lasy liściaste, lasy iglaste, parki, niekiedy wzdłuż dróg
gatunek sąsiadujący: Buk^{(najczęściej)}, Jodła^(rzadziej) ^[1]
gatunek będący podłożem: Ø
gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø
gatunek będący żywicielem: Ø

wielkość występowania:

występowanie – typ: pojedynczo lub w grupie
wielkość grupy: kilka, kilkanaście owocników
kształt grupy: Ø

zarodniki:

zarodniki – kształt: eliptyczno-jajowate, gładkie, grubościenne, z porą rostkową
zarodniki – kolor: fioletowo-brunatny^[1]
zarodniki – wymiary: 7 – 9 × 4 – 5,5 μm
wysyp zarodników – kolor: fioletowo-brunatny

zmienność ogólna:

zmienność kształtu: gatunek o nieco zmiennym kształcie
zmienność koloru: gatunek o nieco zmiennej barwie

wpływ czynników przyrodniczych:

wpływ opadów: Ø
wpływ światła: Ø
wpływ temperatury: Ø
wpływ wiatru: Ø

zmiana koloru po uszkodzeniu:

hymenofor: Ø
miąższ: Ø
trzon: Ø

reakcje makrochemiczne:

KOH/NaOH: Ø
FeSO₄: Ø
C₆H₅OH: Ø
NH₄0H: Ø
C₆H₅NH₂: Ø
AgNO3: Ø
gwajak: Ø
inne odczynniki: Ø

wartości odżywcze:

wartość energetyczna: Ø
woda: Ø
białko: Ø
tłuszcze: Ø
węglowodany: Ø
sole: Ø
cukry: Ø
błonnik: Ø
witaminy: Ø
minerały: Ø
kwasy: Ø
przeciwutleniacze: Ø
pozostałe: Ø

ciekawostki
Według wielu źródeł jest to gatunek jadalny ale o niskiej jakości. Według kilku, notowano zatrucia po jego spożyciu. W naszym atlasie Pierścieniak grynszpanowy trafia do niejadalnych, ze względu na brak potwierdzających badań, niewielkie wymiary, śluz i niewyraźny i niskiej jakości smak.

etymologia
Ø

odmiany i formy
Ø

uwagi
Ø

robaczywienie
Ø

właściwości prozdrowotne
W badaniach laboratoryjnych stwierdzono antynowotworowe działanie zawartych w tym grzybie polisacharydów. Ekstrahowawane z grzybni i dootrzewnowo podawane białym myszom w dawce 300 mg/kg hamowały o 70% wzrost mięsaka 180 i o 60% wzrost raka Ehrlicha. ^[1]

transport
Ø

przechowywanie
Ø

uprawa
Ø

przygotowanie w celach leczniczych
Ø

spożycie w celach leczniczych
Ø

handel
Ø

toksyny
Ø

objawy zatrucia
Ø

leczenie zatrucia
Ø

skutki braku leczenia zatrucia
Ø

choroby grzybowe
Ø

zwalczanie chorób grzybowych
Ø

zastosowanie kulinarne
Ø

przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne
Ø

gatunek podobny: Pierścieniak białoniebieski

cechy odróżniające: kapelusz bardziej niebieski, blaszki różowawe, jest mniej śliski

gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie

¹źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Pier%C5%9Bcieniak_grynszpanowy

przypisy i bibliografia

_Zakaz _{kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0}