Piestrzyca sosnowa
| kategoria: grzyb wielkość: wielkoowocnikowy typ ogólny: gatunek naziemny | klasa: kustrzebniaki rząd: kustrzebkowce rodzina: piestrzycowate |
| nazwa polska: Piestrzyca sosnowa inne nazwy polskie: Ø nazwy potoczne: Ø nazwa łacińska: Dissingia leucomelaena synonimy łacińskie: Peziza leucomela (1801), Peziza leucomelaena (1822), Peziza leucomelas (1822), Acetabula leucomelaena (1889), Acetabula leucomelas (1889), Paxina leucomelaena (1891), Paxina leucomelas (1891), Helvella leucomelas (1941), Acetabula calyx (1873), Paxina calyx (1891), Dissingia leucomelaena (2019) nazwa angielska: White-footed elf cup, Sooty cup |
| określenie nazwy polskiej: Ø pierwsza klasyfikacja: Christiaan Hendrik Persoon, 1822 r. aktualna klasyfikacja: K. Hansen oraz X.H. Wang, 2019 r. |
| powszechność w kraju: rzadki trend liczebności w kraju: Ø ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø sugestia dotycząca ochrony: gatunek warty objęcia ochroną historia ochrony: Ø |
| zasięg na świecie: występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji |
| sezon: grzyb wiosenny okres występowania: marzec – czerwiec |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: podejrzenie trujących właściwości kategoria smaku: Ø smak ogólny: Ø zapach ogólny: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: umiarkowanie trudne cechy wyróżniające: Ø |
| opis |
| typ owocnika: |
| owocnik – typ: purchawkowaty |
| część główna owocnika: |
| część główna owocnika – kształt: uchowaty, miseczkowaty, kubkowaty część główna owocnika – kolor: od białego lub kremowego (młode owocnika) do ciemniejszego w różnych odcieniach szarości, czarnobrązowego (starsze owocniki) |
| wymiary owocnika: |
| owocnik – średnica: 2(min 1) – 5 cm owocnik – wysokość: 2 – 4 cm |
| brzeg części głównej owocnika: |
| brzeg – kształt: często gwiaździście popękany, postrzępiony, koronowaty brzeg – kolor: Ø brzeg – szerokość: Ø |
| powierzchnia części głównej: |
| powierzchnia – kształt: zewnętrzna – gładka lub delikatnie owłosiona (ale widoczne jest to w dużym powiększeniu), wewnętrzna – matowa, naga powierzchnia – wzór: Ø integralność skórki z miąższem: Ø powierzchnia – tendencja do pękania: Ø |
| hymenofor: |
| hymenofor – typ: gładki hymenofor – ulokowanie: wewnętrzna strona/powierzchnia owocnika hymenofor – kształt: Ø hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: od ciemnoszarego prawie czarniawego (młode owocniki) do odcieni brązu (starsze owocniki), ciemniejszy niż strona zewnętrzna owocnika hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm integralność hymenoforu z miąższem: Ø ujście hymenoforu – kształt: Ø ujście hymenoforu – kolor: Ø ujście hymenoforu – wymiary: Ø – Ø mm |
| miąższ części głównej owocnika: |
| miąższ – kształt: łykowaty, cienki, kruchy, dwuwarstwowy miąższ – kolor: biały, wodnistoszary miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: łagodny miąższ – siła zapachu: słaby miąższ – smak: łagodny miąższ – siła smaku: słaby miąższ – grubość w części głównej: 1 – 2 mm |
| trzon: |
| trzon – występowanie: tak trzon – typ: Ø trzon – kształt: bardzo krótki, wzdłużnie zmarszczony, fałdowany, niekiedy z wnękami, żeberkowany, zaokrąglone żeberka idące aż do kapelusza, głęboko siedzący w ziemi, lekko skośny trzon – struktura wewnętrzna: Ø trzon – powierzchnia: Ø trzon – tendencja do pękania: Ø trzon – wzór na powierzchni: Ø trzon – kolor: białawy trzon – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø trzon – średnica: Ø – 1 cm trzon – wysokość: 0,5 – 1 cm integralność trzonu z częścią główną: Ø podstawa trzonu – kształt: Ø podstawa trzonu – powierzchnia: Ø podstawa trzonu – kolor: Ø |
| osłona: |
| osłona – występowanie: Ø osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – kolor: Ø osłona – pozostałość: Ø |
| resztki osłony na powierzchni części głównej: |
| resztki osłony – występowanie: Ø resztki osłony – typ: Ø resztki osłony – kształt: Ø resztki osłony – rozmieszczenie: Ø resztki osłony – trwałość: Ø resztki osłony – kolor: Ø resztki osłony – wymiary: Ø × Ø mm |
| osłona hymenoforu: |
| osłona hymenoforu – występowanie: Ø osłona hymenoforu – kształt: Ø osłona hymenoforu – trwałość: Ø osłona hymenoforu – kolor: Ø |
| pierścień: |
| pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – trwałość: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm integralność pierścienia z trzonem: Ø |
| pochwa: |
| pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – średnica: Ø – Ø cm pochwa – wysokość: Ø – Ø cm |
| mleczko: |
| mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø |
| gutacja: |
| gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø gutacja – obfitość: Ø |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: gatunek o nieco zmiennym kształcie zmienność koloru: gatunek o w miarę niezmiennej barwie |
| reakcje makro-chemiczne: |
| KOH (wodorotlenek potasu): Ø NaOH (wodorotlenek sodu): Ø FeSO4 (siarczan żelaza II): Ø C6H5OH (fenol): Ø NH40H (woda amoniakalna): Ø C6H5NH2 (anilina): Ø AgNO3 (azotan srebra): Ø nalewka gwajakowa: Ø inne odczynniki: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ światła: Ø |
| występowanie: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: Ø |
| odżywanie: |
| sposób odżywiania: saprotrof |
| podłoże: |
| podłoże – rodzaj: gleba podłoże – właściwości: gleba wapienna, piaszczysta integralność owocnika z podłożem: Ø |
| siedlisko: |
| terytorium ogólne: lasy iglaste siedlisko – właściwości: Ø forma terenu: tereny górskie, tereny nadmorskie |
| gatunek towarzyszący: |
| gatunek sąsiadujący: Sosna, Świerk gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| okres rozwoju: |
| czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø okres występowania: Ø – Ø pora wzrostu: miesiące zimowe, wiosenne |
| hymenium: |
| hymenium – opis: Ø |
| zarodniki: |
| wysyp zarodników – kolor: biały zarodniki – kształt: eliptyczne, cienkościenne, z pojedynczą kroplą oleju zarodniki – powierzchnia: gładka zarodniki – kolor: białawy, szkliste zarodniki – wymiary: 21 – 25 × 11,5 – 13 μm |
| wartość energetyczna: |
| owocniki surowe: Ø owocniki suszone: Ø |
| wartości odżywcze: |
| witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø pozostałe: Ø |
| informacje |
| ciekawostki |
|---|
| Piestrzyca sosnowa uznana jest za gatunek zagrożony wyginięciem w Bułgarii (status EN). |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| uwagi ogólne |
|---|
| Niektóre atlasy ostrzegają przed (niepotwierdzoną) zawartością gyromitryny. Nie zaleca się eksperymentów kulinarnych pod żadnym pozorem póki nie pojawią się konkretne wyniki badań (jeśli takowe są w ogóle prowadzone). |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| uwagi przy spożyciu w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| historyczne zastosowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| czas wystąpienia pierwszych objawów zatrucia |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| uwagi w zastosowaniu kulinarnym |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zapobieganie chorobom grzybowym |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie inne |
|---|
| Ø |
| inne zastosowanie historyczne |
|---|
| Ø |
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| mapa występowania |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| gatunki podobne |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Ø nazwa łacińska: Helvella queletii zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: wyraźny, prążkowany, biały trzon, którego prążki ciągną się do podstawy kielicha |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Piestrzyca pucharowata nazwa łacińska: Helvella acetabulum zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: kolor brązowa do ochrowobrązowego, jej żebra sięgają od podstawy trzonu do krawędzi miseczki |
galeria obrazująca gatunki podobne, najczęściej mylone
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 5.5