Próchnilec gałęzisty
| kategoria: grzyb | rodzina: próchnilcowate |
| nazwa polska: Próchnilec gałęzisty inne nazwy polskie: Goździeniec gałęzisty nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Xylaria hypoxylon synonimy łacińskie: Clavaria hypoxylon (1753), Sphaeria hypoxylon (1796), Sphaeria ramosa, Xylaria adscendens (1851), Xylosphaera hypoxylon (1822) |
| określenie nazwy polskiej: Ø pierwsza klasyfikacja: Karol Linneusz, 1753 r. aktualna klasyfikacja: Robert Kaye Greville, 1824 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb nadrzewny |
| powszechność w kraju: powszechny ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: Ø |
| sezon: grzyb całoroczny okres występowania: styczeń – grudzień | czas życia: Ø długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø smak ogólny: niewyraźny zapach ogólny: niewyraźny wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: bardzo łatwe cechy wyróżniające: Ø |
| opis główny: |
| owocnik – typ: Ø owocnik – kształt: łopatkowaty, rogowaty, krzaczkowaty, nitkowaty, gałązki na podstawce, szerokość gałązek 2 – 6(max 8[4]) mm, owocniki nie zawsze są rozgałęzione, górna część owocnika spłaszczona, górna część owocnika przypomina kształtem poroże lub wachlarz owocnik – powierzchnia: z drobnymi brodawkami owocnik – kolor: od czarnego (dołem) do białoszarego (górą), białawy kolor górnej części owocnika to efekt obecności bezpłciowych zarodników, na jesień cały owocnik może być czarny owocnik – średnica: Ø – Ø cm owocnik – wysokość: 2 – 8(max 10) cm hymenofor – typ: Ø hymenofor – kształt: Ø hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm miąższ – kształt: korkowaty, twardy, zdrewniały, sprężysty, niełamliwy miąższ – kolor: biały miąższ – zapach: niewyraźny miąższ – smak: niewyraźny trzon – występowanie: Ø trzon – typ: Ø trzon – kształt: cienki, często powyginany trzon – powierzchnia: filcowata, aksamitna, szczecinkowata trzon – kolor: czarny trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: Ø – Ø cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: saprotrof podłoże: drewno (martwe drewno drzew liściastych, rzadziej iglastych, pnie, zwalone gałęzie, często miejsca cięć) terytorium: lasy liściaste, lasy mieszane, parki gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Buk[3], Sosna(rzadko)[4] gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: Ø |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: ellipsoidalne, gładkie zarodniki – kolor: bezbarwne, brązowy[6] zarodniki – wymiary: 12(min 10) – 15 × 5 – 6 μm wysyp zarodników – kolor: od białawego, szarego do czarniawego[1] |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: Ø miąższ: Ø trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: Ø FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Próchnilec gałęzisty to gatunek bioluminescencyjny. Emituje bardzo mało światła i aby to zobaczyć trzeba specjalnego sprzętu optycznego lub fotografii o długim czasie naświetlania.[4] |
| Wiosną, górna część owocnika jest białoszara od obecności bezpłciowych zarodników. Zarodniki płciowe są wytwarzane w dalszej części sezonu, co daje grzybowi dwie szanse na rozmnażanie.[5] |
| etymologia |
|---|
| Nazwa łacińska to Xylaria hypoxylon; gdzie “hypo” znaczy “poniżej”, “pod” a “xylon” oznacza “drewno”. |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Gatunek ten wykazuje własności przeciwnowotworowe[1] oraz przeciwwirusowe[5]. Zawiera liczne substancje bioaktywne. |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Próchnilec głogowy |
| cechy odróżniające: rośnie na szupinkach głogów, tylko w siedliskach łęgowych |
| gatunek podobny: Próchnilec nitkowaty |
| cechy odróżniające: rośnie na ogonkach liściowych paproci oraz butwiejących pędach bylin |
| gatunek podobny: Próchnilec owocolubny |
| cechy odróżniające: rośnie na próchniejących owocach buka, cieńsze i nierozgałęzione owocniki |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%B3chnilec_ga%C5%82%C4%99zisty
2 źródło: Grzyby ilustrowana encyklopedia, Reader's Digest, 2006 r.
3 źródło: Grzyby owocnikowe i ich oznaczanie, Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, 1968 r.
4 źródło: https://www.first-nature.com/fungi/xylaria-hypoxylon.php
5 źródło: https://www.woodlandtrust.org.uk/trees-woods-and-wildlife/fungi-and-lichens/candlesnuff-fungus/
6 źródło: http://linnet.geog.ubc.ca/Atlas/Atlas.aspx?sciname=Xylaria%20hypoxylon
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0