Strzępiak ziemistoblaszkowy
| kategoria: grzyb | rodzina: strzępiakowate |
| nazwa polska: Strzępiak ziemistoblaszkowy inne nazwy polskie: Strzępiak ziemisty nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Inocybe geophylla synonimy łacińskie: Agaricus clarkii, Agaricus geophyllus, Inocybe argillacea, Inocybe clarkii |
| określenie nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 1992 r. pierwsza klasyfikacja: Jean Baptiste François Pierre Bulliard, 1791 r. aktualna klasyfikacja: Paul Kummer, 1871 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb naziemny |
| powszechność w kraju: pospolity ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: występuje na całej półkuli północnej, na półkuli południowej występuje w Australii i Nowej Zelandii |
| sezon: grzyb letni, jesienny okres występowania: maja – listopad | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: TRUJĄCY zastosowanie ogólne w stanie surowym: trujący kategoria smaku: Ø smak ogólny: łagodny zapach ogólny: ziemisty wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: umiarkowanie trudne cechy wyróżniające: Ø |
| opis główny: |
| owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: od stożkowatego z podwiniętym brzegiem (młode owocniki) do wypukłego, rozpostartego (starsze owocniki), zawsze z garbkiem w centrum, garbek od zaokrąglonego do ostrego, brzeg kapelusza ma tendencje do pękania (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: od jedwabistej (młode owocniki) do promieniście włóknistej (starsze owocniki), matowa (w dni suche), nieco lepka (w dni wilgotne) owocnik – kolor: od białego, kremowego (młode owocniki) do białawego z żółtym centrum, a niekiedy brązowawego (starsze owocniki) owocnik – średnica: 2(min 1) – 4 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki średnio gęste, cienkie, z kosmkowatym ostrzem hymenofor – nasada: blaszki od wykrojonych do zatokowato wyciętych hymenofor – kolor: od białawego, bladoszarego (młode owocniki) do brudno-ziemistobrązowego, gliniastego (starsze owocniki), ostrze białawe hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm miąższ – kształt: delikatny, miękki miąższ – kolor: biały, żółtawy miąższ – zapach: ziemisty, wyraźny spermatyczny, mączny miąższ – smak: łagodny(najczęściej) lub nieco ostry, alkaliczny, spermatyczny trzon – występowanie: Ø trzon – typ: centryczny trzon – kształt: cylindryczny, smukły, łamliwy, często wygięty, bez bulwki lub niewyraźnie zgrubiały trzon – powierzchnia: włókienkowata-kosmkowata, oprószona górą, jedwabiście lśniąca trzon – kolor: biały trzon – średnica: 2 – 4 mm trzon – wysokość: 3 – 5(max 8) cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: delikatna włókienkowata, biała, szybko zanikająca zasnówka tylko u młodych owocników osłona – pozostałość: szczątki zasnówki w górnej części trzonu pierścień – występowanie: nie pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: symbiont podłoże: gleba terytorium: lasy liściaste, lasy iglaste, lasy mieszane, miejsca wilgotne, miejsca trawiaste, wzdłuż dróg, parki, cmentarze gatunek sąsiadujący: Jodła, Brzoza gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: Ø |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: elipsoidalne, owalne lub migdałkowate, gładkie, z kroplami wewnątrz zarodniki – kolor: gliniasto-brązowe zarodniki – wymiary: 6,5 – 10,5 × 4,5 – 6,5 μm wysyp zarodników – kolor: brązowawy |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: nie miąższ: nie trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: Ø FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Strzępiak ziemistoblaszkowy wykorzystywany bywa do sztucznej mikoryzacji siewek cedrów, celem lepszego wzrostu. |
| Nazwa angielska: “White Fibrecap“. |
| etymologia |
|---|
| Nazwa łacińska tego gatunku to Inocybe geophylla, gdzie Inocybe oznacza “włóknista głowa” a geophylla pochodzi od starożytnych greckich słów geo oznaczających “ziemię” i fyllon, które oznaczają “liść”. |
| odmiany i formy |
|---|
| – Inocybe geophylla var. lilacina jasno fioletowa odmiana, rosną w tym samym czasie, często obok siebie – Inocybe geophylla var. lateritia rdzawoczerwona odmiana, rosną w lasach świerkowych – Inocybe geophylla var. violacea jednolicie jasno fioletowy kapelusz oraz trzon – Inocybe geophylla var. fulva ma brązowawy kolor |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| – muskaryna |
| objawy zatrucia |
|---|
| Objawy zatrucia występują po upływie 1/4-4 godzinach od zjedzenia. |
| – silne pocenie się – zaburzenia widzenia – mdłości połączone z wymiotami – kolki żołądkowo-jelitowe |
| leczenie zatrucia |
|---|
| – wywoływanie wymiotów w celu usunięcia zawartości grzybów |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| – w skrajnych przypadkach śmierć na skutek ustania krążenia |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| “Działanie (…) muskaryny na organizm człowieka lub zwierzęcia, badali chemicy Schmiedeberg i Koppe (…) U człowieka 8—5 miligramów muskaryny zastrzyknięte pod skórę, wywołują już po upływie 2— 3 minut silny wypływ śliny i znaczny napływ krwi do głowy, tętno wzmaga się, twarz czerwienieje, na czoło pot występuje, zawrót głowy mocny, wzrok utrudniony, ściskanie w piersiach i ogólny niepokój przy nudnościach i kruczeniu w brzuchu. (…) Do moczu muskaryna przechodzi dość łatwo i bez zmiany, zkąd może być do orzeczeń sądowych użytą.” “Grzyby krajowe trujące”, Feliks Berdau, 1889 r. |
| gatunek podobny: Ø |
| cechy odróżniające: Ø |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0