Suchogrzybek oprószony

kategoria: grzyb
wielkość: wielkoowocnikowy
typ ogólny: gatunek naziemny
klasa: pieczarniaki
rząd: borowikowce
rodzina: borowikowate
nazwa polska: Suchogrzybek oprószony
inne nazwy polskie: Borowik oprószony, Grzyb omszony, Grzyb oprószony, Podgrzybek aksamitny, Podgrzybek oprószony, Zajączek oprószony
nazwy potoczne: Ø
nazwa łacińska: 
Xerocomellus pruinatus
synonimy łacińskie: Boletellus pruinatus (1992), Boletus pascuus (1846), Boletus pruinatus (1835), Boletus subtomentosus (1825), Versipellis pruinata (1886), Xerocomus pascuus (1931), Xerocomus pruinatus (1888)

nazwa angielska: Matt Bolete
określenie nazwy polskiej: Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego, 2021 r.
pierwsza klasyfikacja: Elias Fries, 1835 r.
aktualna klasyfikacja: Josef Šutara, 2008 r.
powszechność w kraju: pospolity
trend liczebności w kraju: Ø
ochrona prawna: 
brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: 
Ø
sugestia dotycząca ochrony: Ø

historia ochrony: Ø
zasięg na świecie: szeroko rozpowszechniony w Europie
sezon: grzyb jesienny
okres występowania: wrzesień – listopad
zastosowanie ogólne: JADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku:
 jadalny dobrej jakości
smak ogólny: owocowy
zapach ogólny: owocowy
wyjątki zastosowania:
 Ø
trudność identyfikacji: łatwe
cechy wyróżniające: Ø
opis
typ owocnika:
owocnik – typ: kapeluszowy rurkowaty
część główna owocnika:
część główna owocnika – kształt: kapelusz od półkolistego (młode owocniki) do łukowatego, poduchowatego (starsze owocniki)
część główna owocnika – kolor: kapelusz – czerwonobrunatny , kasztanowy, kasztanowo-fioletowy
wymiary owocnika:
owocnik – średnica: 3 – 12 cm
owocnik – wysokość: Ø – Ø cm
brzeg części głównej owocnika:
brzeg – kształt: Ø
brzeg – kolor: Ø
brzeg – szerokość: Ø
powierzchnia części głównej:
powierzchnia – kształt: aksamitna, matowa, nierówna
powierzchnia – wzór: Ø
integralność skórki z miąższem: Ø
powierzchnia – tendencja do pękania: Ø
hymenofor:
hymenofor – typ: rurkowy
hymenofor – ulokowanie: Ø
hymenofor – kształt: Ø
hymenofor – nasada: Ø
hymenofor – kolor: od blado-ochrowego (młode owocniki) do bladożółtego, żółtego (starsze owocniki), pory – od białawego (młode owocniki) do żółtego, żółtozielonego
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
integralność hymenoforu z miąższem: Ø
ujście hymenoforu – kształt: kanciaste pory
ujście hymenoforu – kolor: Ø
ujście hymenoforu – wymiary: Ø – Ø mm
miąższ:
miąższ – kształt: soczysty, od miękkiego (młode owocniki) do twardego, nieco włóknistego (starsze owocniki), jędrny, zwarty
miąższ – kolor: żółty
miąższ – zapach: owocowy[2], przyjemny[1]
miąższ – siła zapachu: słaby
miąższ – smak: Ø
miąższ – siła smaku: Ø
miąższ – grubość w części głównej: Ø – Ø mm
trzon:
trzon – występowanie: tak
trzon – typ: centryczny
trzon – kształt: cylindryczny, walcowaty, włóknisty, twardy
trzon – struktura: pełny
trzon – powierzchnia: podłużnie włóknista
trzon – tendencja do pękania: Ø
trzon – wzór na powierzchni: Ø
trzon – kolor: czerwono-żółty (czerwone przebarwienia na żółtym trzonie)
trzon – średnica: 1 – 2,5 cm
trzon – wysokość: 4 – 12 cm
integralność trzonu z częścią główną: Ø
podstawa trzonu – kształt: Ø
podstawa trzonu – kolor: Ø
osłona:
osłona – występowanie: Ø
osłona – typ: Ø
osłona – kształt: Ø
osłona – kolor: Ø
osłona – pozostałość: Ø
resztki osłony na powierzchni części głównej:
resztki osłony – występowanie: Ø
resztki osłony – typ: Ø
resztki osłony – kształt: Ø
resztki osłony – rozmieszczenie: Ø
resztki osłony – trwałość: Ø
resztki osłony – kolor: Ø
resztki osłony – wymiary: Ø × Ø mm
osłona hymenoforu:
osłona hymenoforu – występowanie: Ø
osłona hymenoforu – kształt: Ø
osłona hymenoforu – trwałość: Ø
osłona hymenoforu – kolor: Ø
pierścień:
pierścień – występowanie: Ø
pierścień – kształt: Ø
pierścień – trwałość: Ø
pierścień – kolor: Ø
pierścień – wysokość: Ø – Ø mm
integralność pierścienia z trzonem: Ø
pochwa:
pochwa – występowanie: Ø
pochwa – kształt: Ø
pochwa – kolor: Ø
pochwa – średnica: Ø – Ø cm
pochwa – wysokość: Ø – Ø cm
mleczko:
mleczko – występowanie: Ø
mleczko – kolor: Ø
mleczko – smak: Ø
mleczko – gęstość: Ø
mleczko – obfitość: Ø
gutacja:
gutacja – występowanie: Ø
gutacja – kolor: Ø
gutacja – obfitość: Ø
zmienność ogólna:
zmienność kształtu: Ø
zmienność koloru: Ø
zmiana koloru po uszkodzeniu:
zmiana koloru hymenoforu: tak, na niebieskawy [1]
zmiana koloru miąższu: tak, na czerwonobrązowy, niebieskawy [1]
zmiana koloru trzonu: Ø
reakcje makro-chemiczne:
KOH (wodorotlenek potasu): Ø
NaOH (wodorotlenek sodu): Ø
FeSO4 (siarczan żelaza II): Ø
C6H5OH (fenol): Ø
NH40H (woda amoniakalna): Ø
C6H5NH2 (anilina): Ø
AgNO3 (azotan srebra): Ø
nalewka gwajakowa: Ø
inne odczynniki: Ø
wpływ czynników przyrodniczych:
wpływ opadów: podczas wilgotnej pogody szybko opanowywany przez pleśń [1]
wpływ światła: Ø
wpływ temperatury: Ø
wpływ wiatru: Ø
występowanie:
występowanie – typ: pojedynczo lub w grupie
wielkość grupy: kilka, kilkanaście owocników
kształt grupy: rozproszona
odżywanie:
sposób odżywiania: symbiont
podłoże:
podłoże – rodzaj: gleba
podłoże – właściwości: ziemia wapienna, kwaśna
integralność owocnika z podłożem: Ø
siedlisko:
terytorium ogólne: lasy liściaste, lasy mieszane, lasy iglaste (rzadziej)
siedlisko – właściwości: Ø
forma terenu: częściej w rejonach górzystych
gatunek towarzyszący:
gatunek sąsiadujący: Ø
gatunek będący podłożem: Ø
gatunek tworzący symbiozę: Buk(najczęściej)Świerk, Dąb, rzadziej Sosna, Jodła, Brzoza, Wiąz
gatunek będący żywicielem: Ø
okres rozwoju:
czas życia: Ø
długość życia: Ø
okres występowania: Ø – Ø
pora wzrostu: Ø
hymenium:
hymenium – opis: Ø
zarodniki:
wysyp zarodników – kolor: brązowy
zarodniki – kształt: eliptyczne, nieco wrzecionowate
zarodniki – powierzchnia: gładka
zarodniki – kolor: oliwkowo-brązowy[2]
zarodniki – wymiary: 11 – 15 × 4,5 – 6 μm
wartość energetyczna:
owocniki surowe: Ø
owocniki suszone: Ø
wartości odżywcze:
witaminy: Ø
minerały: Ø
kwasy: Ø
pozostałe: Ø
informacje
ciekawostki
Suchogrzybek oprószony rośnie chętniej w chłodne dni, po pierwszych przymrozkach. [1] Owocuje aż do wystąpienia trwałych przymrozków i pokrywy śnieżnej. [3]
Kapelusz Suchogrzybka oprószonego nie pęka ani z wiekiem, ani podczas suszy. [1]
Suchogrzybek oprószony to grzyb mikoryzowy, pojawiający się jedynie w okolicy drzewa z którym żyje w mikoryzie, przeważnie 1-5 m od pnia, zależnie od rozległości systemu korzeniowego. [3]
etymologia
Nazwa łacińska tego gatunku to Xerocomellus pruinatus, gdzie pruinatus oznacza “z drobnym nalotem” lub “matowy”.
odmiany i formy
Ø
uprawa
Ø
transport
Ø
przechowywanie
Ø
robaczywienie
Niestety grzyb ten jest często robaczywy.
handel
Ø
uwagi ogólne
Podgrzybnica złotopylna – to rodzaj grzyba, który często atakuje starsze owocniki, często podczas wilgotnej pogody. Potocznie mówi się o tym, że grzyb zaatakowała pleśń. Tradycyjna medycyna chińska wykorzystuje Podgrzybnice zewnętrznie na rany, celem zatamowania krwotoku. Naukowcy wykazali obecność statyn w tychże mikroskopijnych grzybach. 
właściwości prozdrowotne
Ø
przygotowanie w celach leczniczych
Ø
spożycie w celach leczniczych
Ø
uwagi przy spożyciu w celach leczniczych
Ø
historyczne zastosowanie w celach leczniczych
Ø
toksyny
Ø
czas wystąpienia pierwszych objawów zatrucia
Ø
objawy zatrucia
Ø
leczenie zatrucia
Ø
skutki braku leczenia zatrucia
Ø
zastosowanie kulinarne
Ø
uwagi w zastosowaniu kulinarnym
Ø
przepisy kulinarne
Ø
choroby grzybowe
Ø
zapobieganie chorobom grzybowym
Ø
zwalczanie chorób grzybowych
Ø
zastosowanie inne
Ø
inne zastosowanie historyczne
Ø
zapiski i ciekawostki historyczne
Ø
mapa występowania

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

gatunki podobne
gatunek podobny:
nazwa polska: Podgrzybek brunatny
nazwa łacińska: Ø
zastosowanie ogólne: Ø
cechy odróżniające: Ø
gatunek podobny:
nazwa polska: Podgrzybek czerwonawy
nazwa łacińska: Ø
zastosowanie ogólne: Ø
cechy odróżniające: Ø
gatunek podobny:
nazwa polska: Podgrzybek grubosiatkowany
nazwa łacińska: Ø
zastosowanie ogólne: Ø
cechy odróżniające: kapelusz jaśniejszy, podczas suchej pogody pękający na poletka
gatunek podobny:
nazwa polska: Podgrzybek zajączek
nazwa łacińska: Ø
zastosowanie ogólne: Ø
cechy odróżniające: oliwkowo-brązowy kapelusz pękający na poletka
gatunek podobny:
nazwa polska: Podgrzybek złotopory
nazwa łacińska: Ø
zastosowanie ogólne: Ø
cechy odróżniające: Ø
gatunek podobny:
nazwa polska: Podgrzybek żeberkowany
nazwa łacińska: Ø
zastosowanie ogólne: Ø
cechy odróżniające: Ø
[1] źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Suchogrzybek_opr%C3%B3szony
[2] źródło: https://nagrzyby.pl/atlas?id=752
[3] źródło: https://przyrodniczo.pl/grzyby/borowik-podgrzybek-oproszony

przypisy i bibliografia

Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 5.2

Prawa autorskie.