Tarczówka bezkształtna
| kategoria: grzyb wielkość: wielkoowocnikowy typ ogólny: gatunek nadrzewny | klasa: pieczarniaki rząd: gołąbkowce rodzina: skórnikowate |
| charakterystyka: niejadalny, częsty, niepodlegający ochronie |
| nazwa polska: Tarczówka bezkształtna inne nazwy polskie: Ø nazwy potoczne: Ø nazwa łacińska: Aleurodiscus amorphus synonimy łacińskie: Corticium amorphum (1838), Cyphella amorpha (1886), Lachnea amorpha (1881), Nodularia balsamicola (1872), Peziza amorpha (1801), Stereum amorphum (1929), Terana amorpha (1891), Thelephora amorpha (1828) nazwa angielska: Ø |
| określenie nazwy polskiej: Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: Christiaan Hendrik Persoon, 1801 r. aktualna klasyfikacja: Joseph Schröter, 1888 r. |
| powszechność w kraju: częsty trend liczebności w kraju: Ø ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: R – rzadkie, potencjalnie zagrożone sugestia dotycząca ochrony: Ø historia ochrony: Ø |
| zasięg na świecie: występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji |
| sezon: grzyb całoroczny okres występowania: styczeń – grudzień[2,3] |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø smak ogólny: mdły zapach ogólny: mdły wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: bardzo łatwe cechy wyróżniające: Ø |
| opis |
| typ owocnika: |
| owocnik – typ: rozpostarty |
| część główna owocnika: |
| część główna owocnika – kształt: rozpostarty lub rozpostarto-odgięty, okrągławy, owocniki sąsiednie niekiedy zrastają się ze sobą, tworząc duży owocnik o nieregularnym kształcie [1], płaskie, owalne, o nieregularnym kształcie [2] część główna owocnika – kolor: powierzchnia górna (hymenialna) – od pomarańczowego do różowego (ochrowy w dni suche), pomarańczowo-łososiowy, brzoskwiniowy, morelowo-pomarańczowy, powierzchnia dolna (ahymenialna) – biaława |
| wymiary owocnika: |
| owocnik – średnica: 1 – 5 cm owocnik – wysokość: 0,5 – 1 mm |
| brzeg części głównej owocnika: |
| brzeg – kształt: obrzeża owocników odgięte[1], najczęściej podniesione [3], owłosiony, do 1 mm szerokości brzeg – kolor: biały |
| powierzchnia części głównej: |
| powierzchnia – kształt: górna (hymenialna) – wypukła, skórzasta, mączysta lub proszkowata [1], dolna (ahymenialna) – kudłata, oszroniona, ziarnista powierzchnia – wzór: Ø integralność skórki z miąższem: Ø powierzchnia – tendencja do pękania: Ø |
| hymenofor: |
| hymenofor – typ: Ø hymenofor – ulokowanie: Ø hymenofor – kształt: Ø hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm integralność hymenoforu z miąższem: Ø ujście hymenoforu – kształt: Ø ujście hymenoforu – kolor: Ø ujście hymenoforu – wymiary: Ø – Ø mm |
| miąższ: |
| miąższ – kształt: od woskowatego (młode owocniki) do skórzastego (starsze owocniki) [3] miąższ – kolor: Ø miąższ – zapach: mdły[3] miąższ – siła zapachu: Ø miąższ – smak: mdły[3] miąższ – siła smaku: Ø miąższ – grubość w części głównej: Ø – Ø mm |
| trzon: |
| trzon – występowanie: Ø trzon – typ: Ø trzon – kształt: Ø trzon – struktura: Ø trzon – powierzchnia: Ø trzon – tendencja do pękania: Ø trzon – wzór na powierzchni: Ø trzon – kolor: Ø trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: Ø – Ø cm integralność trzonu z częścią główną: Ø podstawa trzonu – kształt: Ø |
| osłona: |
| osłona – występowanie: Ø osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – kolor: Ø osłona – pozostałość: Ø |
| resztki osłony na powierzchni części głównej: |
| resztki osłony – występowanie: Ø resztki osłony – typ: Ø resztki osłony – kształt: Ø resztki osłony – rozmieszczenie: Ø resztki osłony – trwałość: Ø resztki osłony – kolor: Ø resztki osłony – wymiary: Ø × Ø mm |
| osłona hymenoforu: |
| osłona hymenoforu – występowanie: Ø osłona hymenoforu – kształt: Ø osłona hymenoforu – trwałość: Ø osłona hymenoforu – kolor: Ø |
| pierścień: |
| pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – trwałość: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm integralność pierścienia z trzonem: Ø |
| pochwa: |
| pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – średnica: Ø – Ø cm pochwa – wysokość: Ø – Ø cm |
| mleczko: |
| mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø |
| gutacja: |
| gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø gutacja – obfitość: Ø |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| zmiana koloru hymenoforu: Ø zmiana koloru miąższu: Ø zmiana koloru trzonu: Ø |
| reakcje makro-chemiczne: |
| KOH (wodorotlenek potasu): Ø NaOH (wodorotlenek sodu): Ø FeSO4 (siarczan żelaza II): Ø C6H5OH (fenol): Ø NH40H (woda amoniakalna): Ø C6H5NH2 (anilina): Ø AgNO3 (azotan srebra): Ø nalewka gwajakowa: Ø inne odczynniki: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| występowanie: |
| występowanie – typ: pojedynczo(bardzo rzadko) lub w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: owocniki sąsiednie niekiedy zrastają się ze sobą, tworząc duży owocnik o nieregularnym kształcie [1] |
| odżywanie: |
| sposób odżywiania: Ø |
| podłoże: |
| podłoże – rodzaj: drewno (na niedawno uschniętych i jeszcze znajdujących się na drzewie, lub opadłych na ziemię gałęziach, rzadziej na pniach)[1] podłoże – właściwości: Ø integralność owocnika z podłożem: Ø |
| siedlisko: |
| terytorium ogólne: lasy iglaste, parki siedlisko – właściwości: Ø forma terenu: szczególnie na średnich i wyższych wysokościach |
| gatunek towarzyszący: |
| gatunek sąsiadujący: Ø gatunek będący podłożem: Jodła pospolita(najczęściej), Jodła wonna, Jodła balsamiczna, Jodła kalifornijska, Jodła Frasera, Jodła olbrzymia, Jodła górska, Jodła szlachetna, Modrzew zachodni, Świerk czarny, Świerk kaukaski, Świerk kłujący, Świerk czerwony, Świerk sitkajski, Daglezja zielona gatunek tworzący symbiozę: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| okres rozwoju: |
| czas życia: owocniki jednoroczne[3] długość życia: Ø okres występowania: styczeń – grudzień pora wzrostu: częściej od jesieni do wiosny |
| hymenium: |
| hymenium – kształt: Ø |
| zarodniki: |
| wysyp zarodników – kolor: biały[3] zarodniki – kształt: od półokrągłego do jajowatego, cienkościenne zarodniki – powierzchnia: brodawkowata[3] zarodniki – kolor: bezbarwne zarodniki – wymiary: 20 – 29 × 16 – 23 μm |
| wartość energetyczna: |
| owocniki surowe: Ø owocniki suszone: Ø |
| wartości odżywcze: |
| witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø pozostałe: Ø |
galeria obrazująca hymenofor
| informacje |
| ciekawostki |
|---|
| Tarczówka bezkształtna niekiedy atakowana jest przez pasożytniczy Trzęsak grzybojadek (Tremella mycophaga) oraz Trzęsak dwuzarodnikowy (Tremella simplex). |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| uwagi ogólne |
|---|
| Tarczówka bezkształtna znajduje się na listach gatunków zagrożonych w Polsce, Niemczech i Holandii. |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| uwagi przy spożyciu w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| historyczne zastosowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| czas wystąpienia pierwszych objawów zatrucia |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| uwagi w zastosowaniu kulinarnym |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zapobieganie chorobom grzybowym |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie inne |
|---|
| Ø |
| inne zastosowanie historyczne |
|---|
| Ø |
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| mapa występowania |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| gatunki podobne |
| gatunek podobny: |
| nazwa polska: Tarczówka krążkowata nazwa łacińska: Aleurodiscus disciformis zastosowanie ogólne: Ø cechy odróżniające: mniejsze podstawki, mniejsze zarodniki, luźniej związana z podłożem |
galeria obrazująca gatunki podobne, najczęściej mylone
[1] źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Tarcz%C3%B3wka_bezkszta%C5%82tna
[2] źródło: http://atlasflory.type.pl/aleurodiscus_amorphus.html
[3] źródło: https://www.myko.cz/myko-atlas/Aleurodiscus-amorphus/
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 5.0