Tarczownica bruzdkowana

kategoria: porost
wielkość: wielkoowocnikowy
typ ogólny: gatunek nadrzewny
klasa: miseczniaki
rząd: misecznicowce
rodzina: tarczownicowate
nazwa polska: Tarczownica bruzdkowana
inne nazwy polskie: Ø
nazwy potoczne: Ø
nazwa łacińska: 
Parmelia sulcata
synonimy łacińskie: Imbricaria saxatilis var. sulcata (1866), Parmelia saxatilis var. leucochroa (1831), Parmelia saxatilis var. sulcata, Parmelia sulcata var. laevis (1860), Parmotrema sulcatum (1952)

nazwa angielska: Hammered Shield Lichen
określenie nazwy polskiej: “Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski”, 2003 r.
pierwsza klasyfikacja: Thomas Taylor, 1836 r.
aktualna klasyfikacja: Maurice Choisy, 1952 r.
powszechność w kraju: pospolity
trend liczebności w kraju: Ø
ochrona prawna: 
brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: 
Ø
sugestia dotycząca ochrony: Ø

historia ochrony: Ø
zasięg na świecie: występuje na wszystkich kontynentach (poza Antarktydą)
sezon: grzyb całoroczny
okres występowania: styczeń – grudzień
zastosowanie ogólne: NIEJADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym:
 Ø
kategoria smaku:
 Ø
smak ogólny: Ø
zapach ogólny: Ø
wyjątki zastosowania:
 Ø
trudność identyfikacji: umiarkowanie trudne
cechy wyróżniające: Ø
opis
typ owocnika:
owocnik – typ: rozpostarto–odgięty
część główna owocnika:
część główna owocnika – kształt: listkowata, rozetkowata lub nieregularna plecha
część główna owocnika – kolor: powierzchnia górna – plecha popielata lub szaro-niebieskawa, powierzchnia dolna – czarna
wymiary owocnika:
owocnik – średnica: 4 – 20 cm
owocnik – wysokość: Ø – Ø cm
brzeg części głównej owocnika:
brzeg – kształt: brzeg plechy dość gruby
brzeg – kolor: Ø
brzeg – szerokość: Ø
powierzchnia części głównej:
powierzchnia – kształt: powierzchnia górna – rzadko gładka, zazwyczaj dołeczkowato-siateczkowata, występują na niej soralia, powierzchnia dolna – z licznymi czarnymi chwytnikami
powierzchnia – wzór: Ø
integralność skórki z miąższem: Ø
powierzchnia – tendencja do pękania: Ø
hymenofor:
hymenofor – typ: Ø
hymenofor – ulokowanie: Ø
hymenofor – kształt: Ø
hymenofor – nasada: Ø
hymenofor – kolor: Ø
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
integralność hymenoforu z miąższem: Ø
ujście hymenoforu – kształt: Ø
ujście hymenoforu – kolor: Ø
ujście hymenoforu – wymiary: Ø – Ø mm
miąższ:
miąższ – kształt: Ø
miąższ – kolor: Ø
miąższ – zapach: Ø
miąższ – siła zapachu: Ø
miąższ – smak: Ø
miąższ – siła smaku: Ø
miąższ – grubość w części głównej: Ø – Ø mm
trzon:
trzon – występowanie: Ø
trzon – typ: Ø
trzon – kształt: Ø
trzon – struktura: Ø
trzon – powierzchnia: Ø
trzon – tendencja do pękania: Ø
trzon – wzór na powierzchni: Ø
trzon – kolor: Ø
trzon – średnica: Ø – Ø cm
trzon – wysokość: Ø – Ø cm
integralność trzonu z częścią główną: Ø
podstawa trzonu – kształt: Ø
podstawa trzonu – kolor: Ø
osłona:
osłona – występowanie: Ø
osłona – typ: Ø
osłona – kształt: Ø
osłona – kolor: Ø
osłona – pozostałość: Ø
resztki osłony na powierzchni części głównej:
resztki osłony – występowanie: Ø
resztki osłony – typ: Ø
resztki osłony – kształt: Ø
resztki osłony – rozmieszczenie: Ø
resztki osłony – trwałość: Ø
resztki osłony – kolor: Ø
resztki osłony – wymiary: Ø × Ø mm
osłona hymenoforu:
osłona hymenoforu – występowanie: Ø
osłona hymenoforu – kształt: Ø
osłona hymenoforu – trwałość: Ø
osłona hymenoforu – kolor: Ø
pierścień:
pierścień – występowanie: Ø
pierścień – kształt: Ø
pierścień – trwałość: Ø
pierścień – kolor: Ø
pierścień – wysokość: Ø – Ø mm
integralność pierścienia z trzonem: Ø
pochwa:
pochwa – występowanie: Ø
pochwa – kształt: Ø
pochwa – kolor: Ø
pochwa – średnica: Ø – Ø cm
pochwa – wysokość: Ø – Ø cm
mleczko:
mleczko – występowanie: Ø
mleczko – kolor: Ø
mleczko – smak: Ø
mleczko – gęstość: Ø
mleczko – obfitość: Ø
gutacja:
gutacja – występowanie: Ø
gutacja – kolor: Ø
gutacja – obfitość: Ø
zmienność ogólna:
zmienność kształtu: Ø
zmienność koloru: Ø
zmiana koloru po uszkodzeniu:
zmiana koloru hymenoforu: Ø
zmiana koloru miąższu: Ø
zmiana koloru trzonu: Ø
reakcje makro-chemiczne:
KOH (wodorotlenek potasu): Ø
NaOH (wodorotlenek sodu): Ø
FeSO4 (siarczan żelaza II): Ø
C6H5OH (fenol): Ø
NH40H (woda amoniakalna): Ø
C6H5NH2 (anilina): Ø
AgNO3 (azotan srebra): Ø
nalewka gwajakowa: Ø
inne odczynniki: Ø
wpływ czynników przyrodniczych:
wpływ opadów: Ø
wpływ światła: Ø
wpływ temperatury: Ø
wpływ wiatru: Ø
występowanie:
występowanie – typ: Ø
wielkość grupy: Ø
kształt grupy: Ø
odżywanie:
sposób odżywiania: Ø
podłoże:
podłoże – rodzaj: drewno (kora drzew liściastych i iglastych, niekiedy a butwiejącym drewnie oraz na słomianych dachach), skała (skały zasobne w azot), piasek (wydmy)
podłoże – właściwości: Ø
integralność owocnika z podłożem: Ø
siedlisko:
terytorium ogólne: lasy różnego typu, poza lasami
siedlisko – właściwości: najczęściej dobrze oświetlone podłoże
forma terenu: Ø
gatunek towarzyszący:
gatunek sąsiadujący: Ø
gatunek będący podłożem: Ø
gatunek tworzący symbiozę: Ø
gatunek będący żywicielem: Ø
okres rozwoju:
czas życia: Ø
długość życia: Ø
okres występowania: Ø – Ø
pora wzrostu: Ø
hymenium:
hymenium – opis: Ø
zarodniki:
wysyp zarodników – kolor: Ø
zarodniki – kształt: elipsoidalny
zarodniki – powierzchnia: Ø
zarodniki – kolor: bezbarwne
zarodniki – wymiary: 13 – 16 × 6 – 8 μm
wartość energetyczna:
owocniki surowe: Ø
owocniki suszone: Ø
wartości odżywcze:
witaminy: C [2]
minerały: wapń, potas, fosfor
kwasy: kwas salicylowy, kwas konsalazynowy, kwas usninowy
pozostałe: Ø
informacje
ciekawostki
W Kanadzie Tarczownica bruzdkowana jest uważana za porost jadalny. [1]
To gatunek stosunkowo odporny na zanieczyszczenia powietrza – w siedmio-punktowej skali porostowej znajduje się na miejscu czwartym (IV – powietrze średnio zanieczyszczone, stężenie SO2 50-70 μg).
Tempo wzrostu plechy tego gatunku to 2 – 5 mm w ciągu roku.
etymologia
Ø
odmiany i formy
Ø
uprawa
Ø
transport
Ø
przechowywanie
Ø
robaczywienie
Ø
handel
Ø
uwagi ogólne
Ø
właściwości prozdrowotne
Gatunek ten wykazuje właściwości bakteriobójcze, antyseptyczne, odpornościowe. Służy do produkcji antybiotyków. [2]
W medycynie ludowej Tarczownica bruzdkowana jest szeroko stosowana w leczeniu gruźlicy, przewlekłego kaszlu, w leczeniu infekcji żołądka i przewodu pokarmowego, w tym ostrego zapalenia okrężnicy, przy wrzodach dwunastnicy i żołądka czy różnego rodzaju niestrawnościach. [2]
przygotowanie w celach leczniczych
Ø
spożycie w celach leczniczych
Ø
uwagi przy spożyciu w celach leczniczych
Jeśli chcielibyście poeksperymentować pod kątem leczniczych z tym porostem, to jeden z łotewskich atlasów sugeruje aby zbierać go na przełomie kwietnia i maja. Suszone porosty nie mają charakterystycznego zapachu, w herbacie dadzą gorzko-palący smak i lekko śluzowate uczucie. Suszona Tarczownica bruzdkowana może być przechowywana przez 3-4 lata bez utraty właściwości leczniczych. W przypadku zranienia, skaleczenia przygotowuje się wysoce skoncentrowany wywar z tego porostu i nakłada jako kompres bezpośrednio na ranę. [2]
historyczne zastosowanie w celach leczniczych
W średniowiecznej praktyce lekarskiej, później zaś w medycynie ludowej, używano jej w leczeniu chorób układu oddechowego i urazów kości czaszki. [1]
W II wojnie światowej Tarczownica bruzdkowana była zbierana, suszona, mielona na proszek i mieszana z wazeliną – takie maści pomagały rannym na polu bitwy (zatrzymywała krwawienie, pomagała w gojeniu ran). [2]
toksyny
Ø
czas wystąpienia pierwszych objawów zatrucia
Ø
objawy zatrucia
Ø
leczenie zatrucia
Ø
skutki braku leczenia zatrucia
Ø
zastosowanie kulinarne
Ø
uwagi w zastosowaniu kulinarnym
Ø
przepisy kulinarne
Ø
choroby grzybowe
Ø
zapobieganie chorobom grzybowym
Ø
zwalczanie chorób grzybowych
Ø
zastosowanie inne
Ø
inne zastosowanie historyczne
Ø
zapiski i ciekawostki historyczne
Ø
mapa występowania

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

gatunki podobne
gatunek podobny:
nazwa polska: Ø
nazwa łacińska: Ø
zastosowanie ogólne: Ø
cechy odróżniające: Ø
[1] źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Tarczownica_bruzdkowana
[2] źródło: https://www.agfonds.lv/lichens/parmelija-rievaina-parmelia-sulcata

przypisy i bibliografia

Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 5.2

Prawa autorskie.