Tęgoskór lamparci
| kategoria: grzyb | rodzina: tęgoskórowate |
| nazwa polska: Tęgoskór lamparci inne nazwy polskie: Tęgoskór purchawkowaty, Tęgoskór wielkozarodnikowy nazwy zwyczajowe: Ø nazwa łacińska: Scleroderma areolatum synonimy łacińskie: Scleroderma lycoperdoides |
| określenie nazwy polskiej: Barbara Gumińska oraz Władysław Wojewoda, 2003 r. pierwsza klasyfikacja: Christian Gottfried Ehrenberg, 1818 r. aktualna klasyfikacja: Christian Gottfried Ehrenberg, 1818 r. |
| kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowy | typ ogólny: grzyb naziemny |
| powszechność w kraju: rzadki ochrona prawna: Ø kategoria zagrożenia: Ø |
| zasięg na świecie: występuje w Europie oraz Ameryce Północnej |
| sezon: grzyb jesienny okres występowania: sierpień – październik | czas życia: owocniki jednoroczne długość życia: Ø |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø smak ogólny: Ø zapach ogólny: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| trudność identyfikacji: łatwe cechy wyróżniające: Ø |
| opis główny: |
| owocnik – typ: Ø owocnik – kształt: nieregularnie kulisty, przypłaszczony owocnik – powierzchnia: od gładkiej (młode owocniki) do łuszczącej się, z się z drobnymi, ciemnymi łuseczkami otoczonymi jaśniejszą otoczką owocnik – kolor: Ø owocnik – średnica: 2 – 5 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: Ø hymenofor – kształt: Ø hymenofor – nasada: Ø hymenofor – kolor: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm miąższ – kształt: gleba otoczona jest twardą skórą o grubości do 1 mm, gleba z wiekiem staje się sucha i sproszkowana miąższ – kolor: gleba od białego (młode owocniki) do ciemnopurpurowo-oliwkowego lub brązowego, fioletowo-brązowego (starsze owocniki), skóra od białego, kremowego (młode owocniki) do ochrowo-brązowego (starsze owocniki) miąższ – zapach: niewyraźny, słodkawy miąższ – smak: Ø trzon – występowanie: tak lub nie trzon – typ: Ø trzon – kształt: krótki, zwykle ukryty w ziemi, od trzonu odchodzą białe ryzomorfy trzon – powierzchnia: Ø trzon – kolor: Ø trzon – średnica: Ø – Ø cm trzon – wysokość: Ø – 1,5 cm osłona – typ: Ø osłona – kształt: Ø osłona – pozostałość: Ø pierścień – występowanie: Ø pierścień – kształt: Ø pierścień – kolor: Ø pierścień – wysokość: Ø – Ø mm pochwa – występowanie: Ø pochwa – kształt: Ø pochwa – kolor: Ø pochwa – wysokość: Ø – Ø cm mleczko – występowanie: Ø mleczko – kolor: Ø mleczko – smak: Ø mleczko – gęstość: Ø mleczko – obfitość: Ø gutacja – występowanie: Ø gutacja – kolor: Ø |
| odżywianie i biotop: |
| sposób odżywiania: symbiont, saprotrof podłoże: gleba (żyzna) terytorium: lasy liściaste, cmentarze, ogrody, obrzeża lasów, lasy iglaste gatunek sąsiadujący: Dąb szypułkowy gatunek będący podłożem: Ø gatunek tworzący symbiozę mikoryzową: Ø gatunek będący żywicielem: Ø |
| wielkość występowania: |
| występowanie – typ: pojedynczo lub w grupie wielkość grupy: Ø kształt grupy: Ø |
| zarodniki: |
| zarodniki – kształt: kuliste lub niemal kuliste, z ostrymi kolcami o długości 1,4 – 2 μm zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 11(min 10) × 15 μm wysyp zarodników – kolor: ciemnofioletowo-brązowe |
| zmienność ogólna: |
| zmienność kształtu: Ø zmienność koloru: Ø |
| wpływ czynników przyrodniczych: |
| wpływ opadów: Ø wpływ światła: Ø wpływ temperatury: Ø wpływ wiatru: Ø |
| zmiana koloru po uszkodzeniu: |
| hymenofor: Ø miąższ: Ø trzon: Ø |
| reakcje makrochemiczne: |
| KOH/NaOH: powierzchnia, zmiana koloru na żółtawo-brązowy lub ciemnoczerwony FeSO4: Ø C6H5OH: Ø NH40H: Ø C6H5NH2: Ø AgNO3: Ø gwajak: Ø inne odczynniki: Ø |
| wartości odżywcze: |
| wartość energetyczna: Ø woda: Ø białko: Ø tłuszcze: Ø węglowodany: Ø sole: Ø cukry: Ø błonnik: Ø witaminy: Ø minerały: Ø kwasy: Ø przeciwutleniacze: Ø pozostałe: Ø |
| ciekawostki |
|---|
| Tęgoskór lamparci po dojrzeniu pęka na szczycie (nieregularny otwór) uwalniając ogromną ilość zarodników (z pomocą wiatru, deszczu). |
| Kilka atlasów określa ten gatunek jako trujący, powodujący wymioty i biegunki ale bez wyróżnienia jakie toksyny miałby ten grzyb zawierać. |
| etymologia |
|---|
| Nazwa łacińska tego gatunku to Scleroderma lycoperdoides, gdzie Scleroderma oznacza “twardą skórę” a lycoperdoides oznacza “mały okrągły obszar wokół brodawki” (odniesienie do lamparcich plam na powierzchni). |
| odmiany i formy |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| robaczywienie |
|---|
| Ø |
| właściwości prozdrowotne |
|---|
| Ø |
| transport |
|---|
| Ø |
| przechowywanie |
|---|
| Ø |
| uprawa |
|---|
| Ø |
| przygotowanie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| spożycie w celach leczniczych |
|---|
| Ø |
| handel |
|---|
| Ø |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Ø |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
| zapiski i ciekawostki historyczne |
|---|
| Ø |
| gatunek podobny: Tęgoskór brodawkowany |
| cechy odróżniające: większe owocniki, dłuższy trzon, nieco inne łuseczki |
| gatunek podobny: Tęgoskór kurzawkowy |
| cechy odróżniające: nieco inne brodawki na powierzchni |
gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie
Ø
przypisy i bibliografia
Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 3.0