Twardziak włosistobrzegi
| kategoria: grzyb rodzina: żagwiowate |
| nazwa polska: Twardziak włosistobrzegi inne nazwy polskie: Żagiew włosistobrzega nazwa łacińska: Lentinus arcularius inne nazwy łacińskie: Favolus arcularius (1913), Heteroporus arcularius (1916), Polyporellus agariceus (1936), Polyporus arcularius (1821), Polyporus ciliatus (1815) |
| autor nazwy polskiej: Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 2021 r. pierwsza klasyfikacja: August Johann Georg Karl Batsch, 1783 r. aktualna klasyfikacja: Ivan Zmitrovich, 2010 r. |
| powszechność: sporadyczny ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej kategoria zagrożenia: Ø |
| handel: Ø |
| zastosowanie ogólne: NIEJADALNY zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø kategoria smaku: Ø wyjątki zastosowania: Ø |
| okres występowania: luty – listopad okres maksymalny: Ø – Ø |
| gatunek wieloletni: nie, jednoroczny uprawa: Ø |
| opis |
|---|
| owocnik – typ: kapeluszowy rurkowaty owocnik – kształt: kapelusz okrągły, wypukły i nieco lejkowaty, grubość kapelusza 1 – 4 mm, brzeg ostry, długo podwinięty owocnik – powierzchnia: szorstka i gęsto pokryta łuseczkami, koncentrycznie pomarszczona (tylko w dni suche), brzeg kapelusza pokryty szczecinkami (włoski wyraźnie wystają poza brzeg kapelusza) owocnik – kolor: od jasnobrązowego, ochrowobrązowego do żółtobrązowego, środek kapelusza nieco ciemniejszy owocnik – średnica: 1 – 4(max 8) cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: rurkowy hymenofor – kształt: pory wielokątne, romboidalne, wydłużone, szerokość porów 0,5 – 1 mm, pory duże, wyraźnie uszeregowane w promieniste rzędy, kształt hymenoforu jest porównywany niekiedy do kształtu plastra miodu[4] hymenofor – nasada: rurki nieco zbiegające hymenofor – kolor: pory białe lub kremowe hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: 1 – 3 mm trzon – typ: centryczny, nieco ekscentryczny (rzadziej) trzon – kształt: walcowaty, pełny, u podstawy nieco grubszy trzon – powierzchnia: pokryta drobnymi łuseczkami, filcowata trzon – kolor: jasnobrązowy trzon – średnica: 2 – 4(max 7) mm trzon – wysokość: 3(min 1,5)[2] – 6 cm miąższ – kształt: mięsisto-skórkowaty, suchy, twardy i łamliwy (po wyschnięciu)[2], w kapeluszu ma grubość 1 – 2 mm, cienki miąższ – kolor: białawy miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: nie miąższ – zapach: niewyraźny[1] miąższ – smak: łagodny[1], brak[2], słodki pierścień: Ø pochwa: Ø mleczko: Ø gutacja: Ø higrofaniczność: Ø podłoże: drewno (martwe, opadłe gałęzie drzew liściastych, często drewno jest zakopane w ziemi)[1] sposób odżywiania: saprotrof terytorium: lasy liściaste, las mieszany, zręby, miejsca cieplejsze gatunek organizmu sąsiadującego: Ø gatunek organizmu będącego podłożem: Olsza czarna, Brzoza brodawkowata, Buk, Dąb [1], Klon, Lipa, Kasztan gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: pojedynczo lub w grupie zarodniki – kształt: cylindryczne, gładkie, niekiedy lekko zakrzywione zarodniki – kolor: bezbarwne zarodniki – wymiary: 7(min 5) – 11 × 2(min 1,5) – 3 μm wysyp zarodników – kolor: biały[1], kremowo-biały, jasnożółty[3] |
| ciekawostki |
|---|
| Twardziak włosistobrzegi znajduje się na liście grzybów jadalnych w Hongkongu, Nepalu, Papua-Nowej Gwinei i Peru.[1] |
| etymologia |
|---|
| Ø |
| uwagi |
|---|
| Ø |
| właściwości lecznicze |
|---|
| Twardziak włosistobrzegi wykazuje działanie przeciwbakteryjne.[3] |
| Polisacharydy ekstrahowane z grzybni Twardziaka włosistobrzegowego i podawane dootrzewnowo myszom hamowały wzrost Mięsaków (grupa nowotworów złośliwych).[3] |
| toksyny |
|---|
| Ø |
| objawy zatrucia |
|---|
| Ø |
| leczenie zatrucia |
|---|
| Ø |
| skutki braku leczenia zatrucia |
|---|
| Ø |
| choroby grzybowe |
|---|
| Twardziak włosistobrzegi powoduje białą zgniliznę drewna. |
| zwalczanie chorób grzybowych |
|---|
| Ø |
| wartości odżywcze |
|---|
| Ø |
| zastosowanie kulinarne |
|---|
| Ø |
| przepisy kulinarne |
|---|
| Ø |
mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)
zapiski i ciekawostki historyczne | bibliografia |
|---|---|
Ø | Ø |
gatunek podobny | cechy odróżniające |
|---|---|
Neofavolus alveolaris | Ø |
Twardziak orzęsiony | kapelusz włochaty lub filcowaty, pory drobne |
Twardziak zimowy | ciemniejsza, brak orzęsionego brzegu kapelusza |
Żagiew wielkopora | występuje głównie na jesionie |
galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)
1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Twardziak_w%C5%82osistobrzegi
2 źródło: https://nagrzyby.pl/atlas?id=296
3 źródło: https://ultimate-mushroom.com/poisonous/441-lentinus-arcularius.html
4 źródło: https://www.123pilzsuche.de/daten/details/Weitlochporling.htm
przypisy i bibliografia