Zasłonak krwisty

kategoria: grzybrodzina: zasłonakowate
nazwa polska: Zasłonak krwisty
inne nazwy polskie: Skórzak krwisty, Zasłonak krwawy
nazwy zwyczajowe: Ø
nazwa łacińska: Cortinarius sanguineus
synonimy łacińskie: Agaricus sanguineus (1781), Cortinarius puniceus (1958), Dermocybe punicea (1974), Dermocybe sanguinea (1877)
autor nazwy polskiej: Andrzej Nespiak, 1975 r.
pierwsza klasyfikacja: Franz Xaver von Wulfen, 1781 r.
aktualna klasyfikacja: Elias Magnus Fries, 1838 r.
kategoria wielkości: grzyb wielkoowocnikowytyp ogólny: grzyb naziemny
sezon: grzyb jesienny
okres występowania: sierpień – październik		czas życia: owocniki jednoroczne
długość życia: Ø
powszechność w kraju: częsty/sporadyczny
ochrona prawna: brak ochrony gatunkowej
kategoria zagrożenia: Ø
zasięg ogólny: występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji i Australii [1]
trudność identyfikacji: umiarkowanie trudne
zastosowanie ogólne: NIEJADALNY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku: Ø
wyjątki zastosowania: Ø
opis
owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty
owocnik – kształt: kapelusz od półkulisto-dzwonkowatego (młode owocniki) do spłaszczonego, rozpostartego (starsze owocniki), tępy garb na środku, brzeg falisty (starsze owocniki)
owocnik – powierzchnia: sucha, pilśniowata, matowa, drobno łuseczkowata, jedwabista, szorstka, filcowata
owocnik – kolor: od krwistoczerwonego (młode owocniki) do pomarańczowobrązowego, spłowiałego (starsze owocniki) [1], niekiedy kapelusz ciemniejszy w środku
owocnik – średnica: 2(min 1) – 5 cm
owocnik – wysokość: Ø – Ø cm
hymenofor – typ: blaszkowaty
hymenofor – kształt: blaszki dość gęste, dość szerokie
hymenofor – nasada: blaszki zaokrąglone przy trzonie
hymenofor – kolor: od cynobrowego do ciemnokrwistego [1]
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
miąższ – kształt: cienki, jędrny
miąższ – kolor: kolor kapelusza
miąższ – zapach: rzodkwi[1], ziemisty[2], słabo ziemniaczany[3], jodu
miąższ – smak: gorzki[1,4], łagodny[2,3], pikantny[4]
trzon – typ: centryczny
trzon – kształt: walcowaty, włóknisty, wewnątrz pusty, czasami dołem rozszerzony [1], wysmukły, kruchy, niekiedy zakrzywiony[6]
trzon – powierzchnia: pokryta wzdłużnymi włókienkami praktycznie na całej długości, powierzchnia z wyraźnymi resztkami zasnówki [3]
trzon – kolor: kolor kapelusza, nasada jest okryta pomarańczową pilśnią [1]
trzon – średnica: 0,7(min 0,3)[4] – 1,1 cm
trzon – wysokość: 3 – 6(max 10)[2] cm
pierścień: Ø
pochwa: Ø
osłona: tak, tylko młode i nierozwinięte owocniki, zanikająca, jaśniejsza purpurowoczerwona zasnówka, pajęczynowata[5]
mleczko: brak
gutacja: Ø
hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
trzon – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
reakcje makrochemiczne: KOH (ług potasowy) – zmiana koloru na czarny, szkarłatny[5]
zmienność: gatunek o w miarę niezmiennym kształcie i barwie
higrofaniczność: nie[4]
wpływ opadów: Ø
wpływ światła: Ø
wpływ temperatury: Ø
wpływ wiatru: Ø
podłoże: gleba
sposób odżywiania: symbiont
terytorium: lasy iglaste, torfowiska, lasy mieszane, lasy liściaste (rzadko), miejsca wilgotne i ciemne, częstszy w górach, bagienne lasy olszowe (rzadziej) [1], wśród mchów
gatunek organizmu sąsiadującego: Świerk[1], Buk, Borówka, Dąb, Jodła[5,6], Sosna[5], Modrzew[6]
gatunek organizmu będącego podłożem: Ø
gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø
gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø
występowanie: pojedynczo lub w grupie
wielkość grupy: mała (kilka owocników)
kształt grupy: Ø
zarodniki – kształt: eliptyczne, z drobnymi brodawkami
zarodniki – kolor: Ø
zarodniki – wymiary: 6 – 9 × 4 – 5 μm
wysyp zarodników – kolor: rdzawobrązowy
opis
woda: Ø
białko: Ø
tłuszcze: Ø
węglowodany: Ø
sole: Ø
cukry: Ø
błonnik: Ø
witaminy: Ø
minerały: Ø
kwasy: Ø
przeciwutleniacze: Ø
toksyny: Ø
pozostałe: Ø
ciekawostki
Zasłonak krwisty to grzyb służący do farbowania, dający piękne purpurowoczerwone, krwiste, różowe i fioletowe kolory. [2] Kolor zależy od metody obróbki. Wełna go najczęstszy materiał, który farbuje się barwnikami antrachinonowymi uzyskanymi z tego grzyba.
W starszej czeskiej literaturze grzybowej był czasami określany jako grzyb jadalny, ale w żadnym wypadku nie można go polecić do zbioru – niektóre źródła wręcz ostrzegają przed jego możliwymi, toksycznymi właściwościami – ale potrzeba na to badań. [5]
Zawiera pigmenty, których ekstrakcja przez gotowanie czyni go bardzo dobrym barwnikiem stolarskim. [6]
etymologia
Nazwa łacińska tego gatunku to Cortinarius sanguineus, gdzie sanguineus znaczy “krwistoczerwony”.
uwagi
Antrachinony zawarte w tym grzybie mogą spowodować zaburzenia trawienne, stąd też grzyb uznawany jest za lekko trujący.
robaczywienie
Ø
właściwości prozdrowotne
Ø
transport
Ø
uprawa
Ø
przygotowanie w celach leczniczych
Ø
spożycie w celach leczniczych
Ø
handel
Ø
objawy zatrucia
Ø
leczenie zatrucia
Ø
skutki braku leczenia zatrucia
Ø
choroby grzybowe
Ø
zwalczanie chorób grzybowych
Ø
zastosowanie kulinarne
Ø
przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne
Ø
gatunek podobny: Zasłonak cynamonowy
cechy odróżniające: brak krwistoczerwonych łusek
gatunek podobny: Zasłonak krwistoczerwony
cechy odróżniające: ciemnopurpurowobrązowy kapelusz z karminowożółtym brzegiem
gatunek podobny: Zasłonak purpurowoblaszkowy
cechy odróżniające: kapelusz i trzon są oliwkowobrązowe

gatunki podobne i cechy pozwalające na odróżnienie

1 źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zas%C5%82onak_krwisty
2 źródło: https://nagrzyby.pl/atlas?id=427
3 źródło: https://grzyby-pk.pl/gat_c/gat_cortinarius_sanguineus.php
4 źródło: https://www.mycodb.fr/fiche.php?genre=Cortinarius&espece=sanguineus
5 źródło: https://www.myko.cz/myko-atlas/Cortinarius-sanguineus/
6 źródło: http://mycorance.free.fr/valchamp/champi345.htm

przypisy i bibliografia

Zakaz kopiowania treści oraz fotografii. Strona opisowa – wersja 2.0

Prawa autorskie.