Zasłonak rudawy

kategoria: grzyb
rodzina: zasłonakowate

nazwa polska: Zasłonak rudawy
inne nazwy polskie: Zasłonak czerwony, Zasłonak spiczasty
nazwa łacińska: Cortinarius rubellus
inne nazwy łacińskie: Cortinarius orellanoides (1937), Cortinarius speciosissimus (1953), Cortinarius speciosus (1948), Dermocybe orellanoides (1953)

autor nazwy polskiej: Andrzej Nespiak, 1975 r.
pierwsza klasyfikacja: Ø
aktualna klasyfikacja: Ø

powszechność: sporadyczny
ochrona prawna: Ø
kategoria zagrożenia: Ø

handel: Ø

zastosowanie ogólne: TRUJĄCY
zastosowanie ogólne w stanie surowym: Ø
kategoria smaku: Ø
wyjątki zastosowania: Ø

okres występowania: sierpień – październik
okres maksymalny: Ø – Ø

gatunek wieloletni: Ø
uprawa: Ø

opis
owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty owocnik – kształt: kapelusz od stożkowatego (młode owocniki) do rozłożystego (starsze owocniki), kapelusz ze spiczastym lub zaokrąglonym garbkiem, brzeg kapelusza od podwiniętego (młode owocniki) do prostego lub pofalowanego (starsze owocniki) owocnik – powierzchnia: matowa, delikatnie filcowata lub szorstka, łuskowata (bliżej brzegu), wełnista, włokienkowata owocnik – kolor: od pomarańczowo-brązowawego, rdzawo-pomarańczowego do cynamonowo-pomarańczowego, rudego, lisiobrązowy owocnik – średnica: 3 – 8 cm owocnik – wysokość: Ø – Ø cm hymenofor – typ: blaszkowaty hymenofor – kształt: blaszki szeroko ustawione, grubawe hymenofor – nasada: blaszki luźno upakowane wokół trzonu, zatokowate hymenofor – kolor: od cynamonowo-pomarańczowego do rdzawo-brązowawego hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm trzon – typ: centryczny trzon – kształt: od cylindrycznego do wysmukło-maczugowatego, długi, pajęczynowa zasnówka (tylko młode owocniki), kruchy, najczęściej nieco krzywy trzon – powierzchnia: z krętym, zygzakowatym wzorkiem z żółtawej osłony trzon – kolor: kolor kapelusza trzon – średnica: 0,6 – 1(2) cm trzon – wysokość: 5 – 8(13) cm miąższ – kształt: cienki miąższ – kolor: żółtawy, w trzonie bardziej rdzawo-brązowawy miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø miąższ – zapach: słaby zapach rzodkwi (po przekrojeniu), ziemisty miąższ – smak: Ø pierścień: strefa pierścieniowa, resztki zasnówki pochwa: Ø mleczko: brak gutacja: Ø higrofaniczność: Ø podłoże: gleba (kwaśna) sposób odżywiania: symbiont terytorium: lasy iglaste, wśród torfowców, miejsca wilgotne gatunek organizmu sąsiadującego: Świerk, Sosna, Borówka czernica gatunek organizmu będącego podłożem: Ø gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø występowanie: w grupie (po kilka owocników) zarodniki – kształt: okrągławo-eliptyczne, brodawkowate zarodniki – kolor: Ø zarodniki – wymiary: 8,5 – 11,5(12,3) × 6,5 – 9(9,2) μm wysyp zarodników – kolor: ciemny, brązowawy

opis

owocnik – typ: kapeluszowy blaszkowaty
owocnik – kształt: kapelusz od stożkowatego (młode owocniki) do rozłożystego (starsze owocniki), kapelusz ze spiczastym lub zaokrąglonym garbkiem, brzeg kapelusza od podwiniętego (młode owocniki) do prostego lub pofalowanego (starsze owocniki)
owocnik – powierzchnia: matowa, delikatnie filcowata lub szorstka, łuskowata (bliżej brzegu), wełnista, włokienkowata
owocnik – kolor: od pomarańczowo-brązowawego, rdzawo-pomarańczowego do cynamonowo-pomarańczowego, rudego, lisiobrązowy
owocnik – średnica: 3 – 8 cm
owocnik – wysokość: Ø – Ø cm
hymenofor – typ: blaszkowaty
hymenofor – kształt: blaszki szeroko ustawione, grubawe
hymenofor – nasada: blaszki luźno upakowane wokół trzonu, zatokowate
hymenofor – kolor: od cynamonowo-pomarańczowego do rdzawo-brązowawego
hymenofor – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
hymenofor – wysokość: Ø – Ø mm
trzon – typ: centryczny
trzon – kształt: od cylindrycznego do wysmukło-maczugowatego, długi, pajęczynowa zasnówka (tylko młode owocniki), kruchy, najczęściej nieco krzywy
trzon – powierzchnia: z krętym, zygzakowatym wzorkiem z żółtawej osłony
trzon – kolor: kolor kapelusza
trzon – średnica: 0,6 – 1(2) cm
trzon – wysokość: 5 – 8(13) cm
miąższ – kształt: cienki
miąższ – kolor: żółtawy, w trzonie bardziej rdzawo-brązowawy
miąższ – zmiana koloru po uszkodzeniu: Ø
miąższ – zapach: słaby zapach rzodkwi (po przekrojeniu), ziemisty
miąższ – smak: Ø
pierścień: strefa pierścieniowa, resztki zasnówki
pochwa: Ø
mleczko: brak
gutacja: Ø
higrofaniczność: Ø

podłoże: gleba (kwaśna)
sposób odżywiania: symbiont
terytorium: lasy iglaste, wśród torfowców, miejsca wilgotne
gatunek organizmu sąsiadującego: Świerk, Sosna, Borówka czernica
gatunek organizmu będącego podłożem: Ø
gatunek organizmu tworzącego symbiozę mikoryzową: Ø
gatunek organizmu będącego żywicielem: Ø
występowanie: w grupie (po kilka owocników)

zarodniki – kształt: okrągławo-eliptyczne, brodawkowate
zarodniki – kolor: Ø
zarodniki – wymiary: 8,5 – 11,5(12,3) × 6,5 – 9(9,2) μm
wysyp zarodników – kolor: ciemny, brązowawy

ciekawostki
Ø

etymologia
Ø

uwagi
Ø

właściwości lecznicze
Ø

toksyny
– orellanina
Orellanina ma długi okres rozwoju i może ujawnić się nawet 2-3 tygodnie od spożycia. Jest słabo rozpuszczalna w wodzie oraz odporna termicznie – gotowanie, nawet kilkukrotne, suszenie i marynowanie nie usuwają jej.

objawy zatrucia
– ból w okolicy nerek – pragnienie – wymioty – ból głowy – zmęczenie – objawy podobne do zwykłej grypy

leczenie zatrucia
– dializa nerek

skutki braku leczenia zatrucia
– niewydolność nerek i wątroby – śmierć

choroby grzybowe
Ø

zwalczanie chorób grzybowych
Ø

wartości odżywcze
Ø

zastosowanie kulinarne
Ø

przepisy kulinarne
Ø

mapa obrazująca najczęstsze i dokładne miejsce(a) występowania opisywanego gatunku
(lokalizacja naniesiona przez: robert węglowski, miejscowość: okolice Głogowa Małopolskiego)

zapiski i ciekawostki historyczne	bibliografia
Ø	Ø

gatunek podobny	cechy odróżniające
Zasłonak cytrynowożółty	gęstsze i jaśniejsze blaszki, higrofaniczny
Zasłonak rudy	występuje w lasach liściastych, trzon jasniejszy

galeria przedstawiająca gatunki podobne, łatwe do pomylenia (o zbliżonym kształcie, kolorze)

Ø

przypisy i bibliografia